مادر

'مادَر، نَنِه یا مامان (به فرانسوی: maman) یکی از نسبت های خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مؤنث گفته می شود. به دلیل پیچیدگی و تفاوت های اجتماعی، فرهنگی، و مذهبی، تعاریف و نقش ها، تعریف کلی کلمه مادر متفاوت است.
روز مادر
پدر
الهه مادر
ننه و بابا
واژه ننه که به عنوان برابر برای مادر به کار می رود و معانی دیگری نیز دارد از ریشه هندواروپایی nan به معنی مادر و پرستار است.
در مورد پستانداران مانند انسان، معمولاً مادر بیولوژیکی تخمک بارور شده را باردار است که ابتدا رویان و سپس جنین نام دارد. این بارداری درون رحم مادر از هنگام لقاح تا هنگام زادن نوزاد طول می کشد. هنگامی که کودک زاده شد، بدن مادر برای تغذیه نوزاد، شیر تولید می کند. معمولاً این شیر مادر تنها غذای نوزاد برای ۶–۱۲ ماهه اول زندگی است.
در جامعهٔ انسانی عنوان مادر معمولاً به زنی، به غیر از مادر طبیعی، که نقش اجتماعی مربوط را انجام دهد نیز گفته می شود. به ویژه در مورد مادرخوانده و زن پدر. در برخی از فرهنگ ها، مانند آمریکایی-آفریقایی و لزبینی، دیگرمادری غیربیولوژیکی وجود دارد. در خانواده پونالوائی در ایروکوئی ها، سرخ پوستان آمریکا و قبایل هند کهن، یک زن مادر فرزندان خواهرش و خواهران جانبی اش (عمه/عمو/خاله/دایی زاده های درجه اول و دوم یا دورتر) نیز هست. همچنین با پیشرفت فناوری تولیدمثل، مادر ژنتیکی (کسی که تخمک از آن اوست) می تواند با مادر باردار (که جنین در رحم اوست) تفاوت داشته باشد.

مادر (Mat)
رمانی از ماکسیم گورکی، منتشر شده به روسی در ۱۹۰۸ به صورت پاورقی در مجلۀ زنانی (دانش). این اثر با ویژگی انقلابی اش مشهورترین اثر گورکی و نمونۀ بارزِ داستان نویسی با درون مایۀ تفکر انقلابی است. پلاگیا ولاسووا زنِ میان سال و فقیری ا ست که با شوهر کارگرِ بدرفتار و دائم الخمرش در رنجی که آن را پذیرفته است، زندگی می کند. شوهر می میرد و او با پسرش پاول، جوانی کارگر و کتاب خوان که برای رهایی از جهل و ظلمت به انقلابیون پیوسته است، زندگی اش را ادامه می دهد. در پلاگیا به تدریج در ضمن بحث وجدل هایی که میان پسرش و دیگر انقلابیان در خانه اش درمی گیرد، میل به آزادی زنده می شود و در می یابد که او نیز حق حیات دارد. پلاگیا روزبه روز در فعالیت و بحث های انقلابیون مشارکت بیشتری می کند، تا آن جا که وقتی پسرش به تبعید محکوم می شود، جای او را در مبارزات انقلابی می گیرد و سرانجام خود نیز قربانی مبارزۀ انقلابی می شود. مادر که سویۀ روان شناسانه اش نیز بارز است، تحلیلی منسجم از اوضاع زندگی اجتماعی و مبارزات انقلابی پرولتاریای روس به دست می دهد.

مادر یکی از نسبت های خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مؤنث فرد گفته می شود.
• «آینده کودکان بسته به تربیت پدر و مادر است.» -> ویکتور هوگو
• «استوارتر از همه پیوندها، پیوندی است که در میان مادر و فرزند برقرار است.» -> سعید نفیسی
• «اگر مادر نباشد، جسم انسان ساخته نمی شود و اگر کتاب نباشد، روح انسان پرورش نمی یابد.» -> پلوتارخ
• «ای پدر و مادر، ای گم شدگان عزیز، من همه چیز خود را به شما مدیون هستم.» -> لویی پاستور
• «ای مادر، تو مانند ستاره مقدس در آسمان ابدیت، ثابت و درخشان خواهی ماند.» -> کارل ایمرمان
• «این یک قاعده کلی است که همهٔ مردان برجسته، عوامل برتری خود را از مادرانشان به ارث می برند.» -> ژول میشله
• «أَحِـنُّ إِلَی الکَـأْسِ التِی شَـرِبَتْ بِهَـا/وأَهْـوَی لِمَثْـوَاهَا التُّـرَابَ وَمَا ضَـمَّا.»ترجمه:«مشتاق کاسه ای که با آن نوشید، هستم / عاشق آرامگاه و خاکی که او را دربرگرفته، هستم.»• -> ابوطیب متنبی
• «آری، با دعا کردن برای آن ها، آمرزش خواستن برایشان و اجرا کردن وصیت هایشان پس از مرگ آن ها و صله رحم کردن با خویشان آن ها، و احترام گذاشتن به دوستان آن هاست .» الترغیب والترهیب: ۳ / ۳۲۳ / ۳۲ منتخب میزان الحکمة: ۶۱۴ -> محمد بن عبدالله
• : «آن دو بهشت و دوزخ تو هستند .» الترغیب والترهیب: ۳ / ۳۱۶ / ۱۰ منتخب میزان الحکمة: ۶۱۲ -> محمد بن عبدالله
• «و انسان را در باره پدر و مادرش سفارش کردیم مادرش به او باردار شد سستی بر روی سستی و از شیر باز گرفتنش در دو سال است که شکرگزار من و پدر و مادرت باش که بازگشت به سوی من است (۱۴)• ، سوره ۳۱: -> قرآن
• «از درختی که مام بالا رفت// دخت بر شاخ نیز غیژد تفت// گفت و خوش گفت پیر برزیگر// این چنین دختر آن چنان مادر// سری آنسان سزای این پنجه// به چنان دیگ، لایق این کمچه» -> علی اکبر دهخدا
• «اینکه کسی نعمت مادرشدن را از خودش بگیرد به خودش ظلم کرده است. این جزو طبیعت زندگی هر زنی است. من هم چنین تجربه ای را دوست دارم و هیچ وقت از آن فراری نیستم.» -> نیوشا ضیغمی
• «این ماه مهربان که از او خانه روشن است/ سرمایهٔ سعادت من، مادر من است… شادی ز روی مادر و زن جوی و غم مخور/گر مام روزگار ز شادی سِتَروَن است.» -> یدالله بهزاد
• «بهشت زیر گام های مادران است.» ، میزان الحکمه، ح ۲۲۶۹۱.کنزالعمّال: ۴۵۴۳۹ منتخب میزان الحکمة: ۶۱۴ -> محمد بن عبدالله
• این سخن همچنین ضرب المثلی در زبان های گوناگون مسلمانان است.• «بزرگترین حقّ را بر زن، شوهر او دارد و بزرگترین حقّ را بر مرد، مادر او دارد .» کنز العقال: ۴۴۷۷۱ منتخب میزان الحکمة: ۲۵۴ -> محمد بن عبدالله
• «با پدر و مادر خود چنان رفتار کن که از فرزندان خود توقع داری.» -> سقراط
• «بچه ها تا کوچکند به پدر و مادرشان مهر می ورزند، وقتی بزرگ شدند آن ها را به محاکمه می کشند و گاهی نیز مورد عفو قرار می دهند.» -> اسکار وایلد
• «و به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادر خود نیکی کند و اگر آنها با تو درکوشند تا چیزی را که بدان علم نداری با من شریک گردانی از ایشان اطاعت مکن سرانجامتان به سوی من است و شما را از آنچه انجام می دادید باخبر خواهم کرد.» سوره ۲۹:(۸) -> قرآن
• «پروردگارا! روزی که حساب برپا می شود بر من و پدر و مادرم و بر مؤمنان ببخشای .» سوره ۴۶:(۴۱) -> قرآن
• «پروردگارا بر من و پدر و مادرم و هر مؤمنی که در سرایم درآید و بر مردان و زنان با ایمان ببخشای و جز بر هلاکت ستمگران میفزای.» سوره ۷۱: (۲۸) -> قرآن
• «پسر! رو قدر مادر دان که دایم// کشد رنج پسر بی چاره مادر// برو بیش از پدر خواه اش که خواهد// تو را بیش از پدر بی چاره مادر// نگه داری کند نُه ماه و نُه روز// تو را چون جان به بر بی چاره مادر// سپس چون پا گرفتی، تا نیفتی// خورد غم بیش تر بی چاره مادر// به مکتب چون روی تا بازگردی// بود چشمش به در بی چاره مادر// نبیند هیچ کس زحمت به دنیا// ز مادر بیش تر، بی چاره مادر// تمام حاصلش از زحمت این است// که دارد یک پسر بی چاره مادر» -> ایرج میرزا
• «پدر و مادر هر چند پیر باشند، بودنشان بهتر از نبودن.» -> ضرب المثل ایتالیایی
• «تار و پود روح مادر را از مهربانی بافته اند.» -> رالف والدو امرسن
• «تمام دخترها مثل مادرشان می شوند، چه فاجعه بزرگی برای دخترها؛ هیچ مردی مثل مادرش نمی شود، چه فاجعه بزرگی برای پسرها.» -> اسکار وایلد
• «تاک را از خاک خوب و دختر را از مادر خوب انتخاب کن!» -> ضرب المثل چینی
• «تو را زن نمی نامم، تو را همه چیز می نامم.» -> محمود درویش
• «جامهٔ مرگ اش آسمان دوزد// هرکه اندر زمین ز مادر زاد» -> ایرج میرزا
• «جوانی سر از رأی مادر بتافت// دل دردمندش به آذر بتافت// چو بیچاره شد پیشش آورد مهد// که ای سست مهر فراموش عهد// نه گریان و درمانده بودی و خرد// که شب ها ز دست تو خوابم نبرد// تو آنی که از یک مگس رنجه ای// که امروز سالار و سرپنجه ای» -> سعدی
• «چون یکی از شما را مرگ فرا رسد اگر مالی بر جای گذارد برای پدر و مادر و خویشاوندان به طور پسندیده وصیت کند حقی است بر پرهیزگاران .» سوره ۲:(۱۸۰) -> قرآن
• «چو از سر بگذرد سیل خطرمند// نهد مادر به زیر پای، فرزند» -> سعدی
• «چه می شد آخر ای مادر اگر شوهر نمی کردم// گرفتار بلا خود را جه می شد گر نمی کردم• -> ژاله قائم مقامی
• «و خدا را بپرستید و چیزی را با او شریک مگردانید و به پدر و مادر احسان کنید و در باره خویشاوندان و یتیمان و مستمندان و همسایه خویش و همسایه بیگانه و همنشین و در راه مانده و بردگان خود که خدا کسی را که متکبر و فخرفروش است دوست نمی دارد.» سوره ۴: (۳۶) -> قرآن
• «خداوند عز و جل ... به سپاسگزاری از خود و پدر و مادر فرمان داده است. پس هر که از پدر و مادرش سپاسگزاری نکند، از خداوند سپاسگزاری نکرده است .» الخصال: ۱۵۶ / ۱۹۶ منتخب میزان الحکمة: ۶۱۴ -> علی رضا
• «در خدمت مادر باش؛ زیرا که بهشت زیرِ گام های مادران است .»توضیح:اشاره به حدیثِ معروف:«الجنة تحت أقدام أمهات (بهشت، زیر گام های مادران است).»• بحار الانوار: ج ۶۷، ص ۲۴۹، ح ۲۵٫ -> فاطمه زهرا
• « وَاخْـضَـعْ لأُمِّــکَ وأرضها /فَعُقُـوقُـهَـا إِحْـدَى الکِبَــرْ.»• « در برابر مادرت و خاک زیر پایش فروتن باش / که عاقِ او یکی از کبائر است.» -> شافعی
• دلتنگِ نانِ مادرم می شوم• ، در «اگر باران نیستی نازنین، درخت باش»، «به مادرم»، برگرفته از نشر سخن، چاپ ۱۳۸۹، ص ۴۵ -> محمود درویش
• «در هرجا نیک و بد اعمال کودک مربوط به مادر است.» -> ناپلئون بوناپارت
• «داد معشوقه به عاشق پیغام// که کند مادر تو با من جنگ// مادر سنگ دلت تا زنده است// شهد در کام من و توست شرنگ// عاشق بی خرد ناهنجار// نه بل آن فاسق بی عصمت و ننگ// حرمت مادری از یاد ببرد// خیره از باده و دیوانه ز بنگ// رفت و مادر را افکند به خاک// سینه بدرید و دل آورد به چنگ// دید کز آن دل آغشته به خون// آید آهسته برون این آهنگ// آه دست پسرم یافت خراش// آخ پای پسرم خورد به سنگ» -> ایرج میرزا
• «دامن مادر نخستآموزگار کودک است// طفل دانشور کجا پرورده نادان مادری» -> پروین اعتصامی
• «رنج کشد مادر از جفای پسر لیک// آن چه کشیده است هیچ رنج نداند// مادر بی چاره هرچه طفل کند بد// راندن او را ز خویشتن نتواند// شیرهٔ جان گر بود به کاسهٔ مادر// زان نچشد تا به طفل خود نچشاند» -> ایرج میرزا
• «زادگاه مرد، مادر دوم اوست.» -> قابوس نامه
• «زنان، شکوفاکنندگان حیات بشری هستند؛ و مادران زیباترین تجلّی محّبت و حمایت خداوند... مگر نه این است که شهیدان، در دامان مادران خود پرورش یافته اند و با پشتیبانی خواهران و همسران خود به جبهه ها رفته اند. مگر نه این است که بسیاری از افراد موفق در توضیح و توجیه موفقیت خود بعد از خدواند به مادران و پدران خود اشاره می کنند. بی توجهی به زنان، یعنی نادیده گرفتن نیمی از جامعه.» -> محمدرضا عارف
• «ز مادر، برهنه رسیدم فراز// برهنه به خاکم سپارند باز» -> نظامی
• «ز هرکدام پژوهش کنی ز باب و نیا// جواب ندهد جز به نام مادر و خواهر// بدان صفت که تفاخر به نام مام کند// کس ار ز باب پژوهش نماید از استر» -> قاآنی شیرازی
• «تو که تاریکی بودی تنم را گرما بخشیدی• «سه گناه است که کیفرشان در همین دنیا می رسد و به آخرت نمی افتد: آزردن پدر و مادر، زورگویی و ستم به مردم و ناسپاسی نسبت به خوبی های دیگران .» أمالی المفید: ۲۳۷ / ۱ منتخب میزان الحکمة: ۲۲۲ -> محمد بن عبدالله
• «سرنوشت آینده یک کودک همیشه کار مادر است.» -> ناپلئون بوناپارت
• «شبی دیدم مادرم در محراب به نماز ایستاده است و تا طلوع خورشید مشغول رکوع و سجود بود و شنیدم برای یکایک مردان و زنان دعا می کرد و آنان را نام می برد ولی برای خود چیزی نخواست. عرض کردم: مادر! چرا همان گونه که برای دیگران دعا می کنی، برای خود دعا نمی کنی؟ فرمود: فرزندم! اول همسایه سپس خانه.» دربارهٔ مادرش فاطمه -> حسن بن علی
• «سعی استاد به کار ِ تو نه چون سعی منست// دایه هرقدر بود خوب، نگردد مادر» -> ایرج میرزا
• «صالح ترین فرزندان آن هایی هستند که با اعمال خود باعث افتخار پدر و مادر خود شوند.» -> ویکتور هوگو
• «طبع می گر بود نشاط انگیز// چه عجب، زنگی است مادر او» -> کمال الدین اسماعیل
• «فرزندان، مجریان زندگی یک مادر هستند.» -> سوفوکل
• «فرزند ز مادر است خرسند// بیگانه کجا و مهر مادر» -> پروین اعتصامی
• «قدر مادر خود را بدانید. او عاقل تر از آنچه شما فکر می کنید و قوی تر از آنچه شما می دانید، می باشد. خدا را شکر گویید.» در «Unapologetically You: Reflections on Life and the Human Experience» -> استیو مارابولی
• «کنار امیر دراز می کشم. حالا نه برایش زنم، نه مادر، نه خواهر. هیچ ربطی به هم نداریم.» -> فریبا وفی
• «کمال زن در مادری است، زنی که مادر نیست، موجود ناقصی است.» -> انوره دو بالزاک
• «گویند مرا چو زاد مادر// پستان به دهان گرفتن آموخت// شب ها بر گاهواره من// بیدار نشست و خفتن آموخت// لبخند نهاد بر لب من// بر غنچه گل شکفتن آموخت// دستم بگرفت و پا به پا برد// تا شیوهٔ راه رفتن آموخت// یک حرف و دو حرف بر زبانم// الفاظ نهاد و گفتن آموخت// پس هستی من ز هستی اوست// تا هستم و هست دارمش دوست» -> ایرج میرزا
• «موسی گفت، پدر و مادر خود را حرمت دار و هر که پدر یا مادر را دشنام دهد، البتّه هلاک گردد.» مرقس فصل ۷، ۱۰ -> انجیل
• «مادران در برخی موارد فکر می کنند پسرشان وقتی عاشق می شود او هم فراموش می شود. من معتقدم هیچ پسری در هیچ شرایطی مادر خود را فراموش نمی کند. البته در بعضی اوقات مادران به خاطر اینکه پسران خود را از دست ندهند اعمالی انجام می دهند که نفر سوم زندگی که همان عروس خانم است از کار این مادر رنجیده خاطر شود. در حالی که چیزی از دست نمی رود. پسر یکی دو سالی سرگرم زندگی خود با همسرش است اما مطمئن باشید بعد از این مدت آرامش دوباره به کانون اولیه خانواده پسر و دختر باز می گردد و این التهاب فروکش خواهد کرد؛ بنابراین در چنین فضایی لازم است که همه صبور باشند...». -> فریده سپاه منصور
• «مادرمرده را شیون میاموز.» -> ضرب المثل فارسی
• «مادر و میهن هرکسی از آسمان هم بزرگتر است.» -> ضرب المثل هندی
• «میان گریه کنندگان، گریه مادر عیان است.» -> ضرب المثل عربی
• «من آن ساعت که از مادر بزادم// به دام مهر و چنگ مه فتادم» -> ایرج میرزا
• «مادر آهن ربای قلب و ستاره قطبی چشم کودک است.» -> جورج هربرت
• «مادر، سازنده جهان و تابلوی آفریدگار است.» -> بتهوفن
• «مادر شاهکار طبیعت است.» -> یوهان ولفگانگ گوته
• «مادرشدن مرحلهٔ کمال زن است.» -> الکساندر دوما
• «مادر یگانه موجودی است که حقیقت عشق پاک را می شناسد.» -> انوره دو بالزاک
• «مردان همانند که مادرانشان ساخته اند، آیا می شود از یک کارگاه کرباس بافی خواست که شال کشمیر ببافد؟» -> رالف والدو امرسن
• «من از عشق بدم می آید برای این که یک بار عاشق شدم و مادرم را فراموش کردم.» -> مارک تواین
• «می گویند: احتیاج مادر اختراع است! اما مادربزرگ بدبختی هم هست.» -> ژان پل
• من تمام زندگی خود را مدیون دو زن هستم، مادرم و همسرم. -> محمود حسابی
• سپیده: میم مثل ماه، میم مثل مریم، میم مثل مادر.از فیلم: -> میم مثل مادر
• مادر، ای مادر خوب• -> فریدون مشیری
• مرا پیدا کن مادر• -> احمد کایا
• «و مادران فرزندان خود را دو سال تمام شیر دهند برای کسی است که بخواهد دوران شیرخوارگی را تکمیل کند و خوراک و پوشاک آنان به طور شایسته بر عهده پدر است هیچ کس جز به قدر وسعش مکلف نمی شود هیچ مادری نباید به سبب فرزندش زیان ببیند و هیچ پدری نباید به خاطر فرزندش و مانند همین بر عهده وارث هست پس اگر بخواهند با رضایت و صوابدید یکدیگر کودک را از شیر بازگیرند گناهی بر آن دو نیست و اگر خواستید برای فرزندان خود دایه بگیرید بر شما گناهی نیست به شرط آنکه چیزی را که پرداخت آن را به عهده گرفته اید به طور شایسته بپردازید و از خدا پروا کنید و بدانید که خداوند به آنچه انجام می دهید بیناست .» سوره ۲:(۲۳۳) -> قرآن
• «ممکن است که بنده ای در زمان حیات پدر و مادر خود نسبت به آنان نیکوکار باشد، امّا وقتی می میرند، نه بدهی آنان را می پردازد و نه برایشان طلب آمرزش می کند، در این صورت خداوند او را نافرمان قلمداد می کند؛ و یک وقت هم هست که بنده در زمان حیات پدر و مادرِ خود، نافرمان است و به آنان نیکی نمی کند، امّا وقتی مُردند بدهی های آنها را می پردازد و برای ایشان آمرزش می طلبد؛ لذا خداوند عز و جل او را نیکوکار می نویسد .» الکافی: ۲ / ۱۶۳ / ۲۱ منتخب میزان الحکمة: ۶۱۴ -> محمد باقر
• «مردگانِ خود را زیارت کنید؛ زیرا آنان از دیدار شما خوشحال می شوند؛ انسان باید پس از آن که بر سر قبر پدر و مادر خود برایشان دعا کرد، حاجت خود را (از خدا) بخواهد.» الخصال: ۶۱۸ / ۱۰ منتخب میزان الحکمة: ۲۵۸ -> علی بن ابی طالب
• «نگاه مهرآمیز فرزند به پدر و مادر عبادت است.» تحف العقول: ۴۶ منتخب میزان الحکمة: ۳۵۴ -> محمد بن عبدالله
• «نگریستن به دانشمند عبادت است، نگریستن به پیشوای دادگر عبادت است، نگاهِ دلسوزانه و مهرآمیز به پدر و مادر عبادت است و نگریستن به برادری که برای خداوند عزّ و جلَّ دوستش داری عبادت است .» أمالی الطوسیّ: ۴۵۴ / ۱۰۱۵ منتخب میزان الحکمة: ۳۵۴ -> محمد بن عبدالله
• «نیکی به پدر و مادر واجب است، اگر چه مشرک باشند؛ ولی در معصیت خالق از آنان نباید اطاعت کرد .» بحار الأنوار: ۷۴ / ۷۲ / ۵۵ منتخب میزان الحکمة: ۶۱۴ -> علی رضا
• «نژاد تو، تو خود دانی که چون است// به هنگام بلندی سرنگون است// تو از گوهر همی مانی به استر// چو پرسند ازتو، فخرآری به مادر» -> فخرالدین اسعد گرگانی
• «نشود مرد پردل و صُعلوک// پیش مامان و بادریسه و دوک» -> سنایی
• «وقتی مادر باشید، هیچگاه در افکارتان تنها نیستید. هر مادر دربارهٔ هر چیز دوبار فکر می کند، یک بار برای خودش و یک بار برای فرزندش.» -> سوفیا لورن
• «و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر احسان کنید اگر یکی از آن دو یا هر دو در کنار تو به سالخوردگی رسیدند به آنها اوف مگو و به آنان پرخاش مکن و با آنها سخنی شایسته بگوی.» سورهٔ اسرا (۲۳) -> قرآن
• «و از سر مهربانی بال فروتنی بر آنان بگستر و بگو پروردگارا آن دو را رحمت کن چنانکه مرا در کودکی پروردند .» سورهٔ اسرا (۲۴) -> قرآن
• دربارهٔ این سخن: نگاهت را جز از سر مهر و دلسوزی به آنان خیره مکن و صدایت را از صدای آنها بلندتر مگردان و رو دست آنها نیز بلند نشو و خود را از آنها جلو مینداز.» ، الکافی: ۲ / ۱۵۸ / ۱ منتخب میزان الحکمة: ۶۱۴ -> جعفر صادق
• توضیح:آیات بیست و سوم و بییست چهام سورهٔ اسرا نزد مسلمانان بزبان اصلی خوانده می شود.• وقتی که جوون بودم من و مامانم دعوا داشتیم• -> توپاک شکور
• «وقتی می نشستم پای دار قالی، انگار همهٔ ناراجتی ها و خیالات می شد به اندازهٔ یک گرهٔ قالی و دوخته می شد لای ریسمان ها. اگر این قالی بافی نبود من سربند مرگ مادرم دق می کردم.» -> از نون والقلم از جلال آل احمد. مجلس سوم

مادر (فیلم ۱۳۶۸). مادر فیلمی به کارگردانی علی حاتمی و تولید سال ۱۳۶۸ است.
• «شب رو باید بی چراغ روشن کرد.»• «آبلیموی حالبُرت رفت سراغ بهار نارنج کیچا، آبجی خانوم مرباش … دست خوش! هلّ و گلابم می زاییدی حریف هفت بیجارت نمی شد ترنجبین بانو! … سِهره مِهره یه دوجین بچه می زاد یکیش میشه بلبل، ننهٔ ما کَت سِهره رو بست زایید گل و بلبل. سنجد! دهن مهن، کولون مولون! آخه تورو خدا از این جسد مرده شور خونه برمیومد زابراش کردین؟ آمبولانس تو خیابون ببیندش جلبش میکونه.»

[ویکی فقه] در قرآن مجید و روایات، در احسان و نیکی کردن به مادر تاکید بیشتری شده و بعضی از آیات، احساسات و عاطفه انسان را نسبت به مادر به شدت تحریک می کند و به او تذکر می دهد که لزوم شکرگزاری از مادر، این است که او نه ماه سنگینی تو را تحمل کرده است.
انسان باید همیشه به یاد داشته باشد که مادر چه سختی هایی را در دوران بارداری تحمل می کند و در راه حفظ و سلامت او چه فداکاری هایی نموده است.حضرت مسیح (علیه السّلام) اگر چه بدون پدر تولد یافت، در مقام برشمردن افتخارات خود، نیکوکاری نسبت به مادر را ذکر می کند، و این خود، دلیل روشنی بر اهمیت مقام مادر است. خداوند در قرآن از زبان عیسی (علیه السّلام) می فرماید: «و برا بوالدتی و لم یجعلنی جبارا شقیا؛ خداوند مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبار و شقی قرار نداده است».
جایگاه مادر در روایات
گر چه در جهان امروز درباره مقام مادر سخن بسیار گفته می شود و حتی در کشور ما روز با شکوهی را به نام روز مادر نامگذاری کرده انده؛ (بیستم جمادی الثانی، روز ولادت فاطمه زهرا (علیهاالسلام)) اما متاسفانه وضع تمدن ماشینی چنان است که رابطه پدران و مادران را از فرزندان خیلی زود قطع می کند. در معارف اسلامی، اهمیت فوق العاده ای به مقام مادر داده شده است. حتی در کتاب وسائل بابی به این امر اختصاص داده شده به نام: «باب استحباب الزیاده فی بر الام علی بر الاب. از امام صادق (علیه السّلام) روایت شده است: جاء رجل الی النبی (صلی الله علیه و آله وسلّم) فقال: «یا رسول الله! من ابر؟»، قال: «امک»، قال: «ثم من؟»، قال: «امک»، قال: «ثم من؟»، قال: «امک»، قال: «ثم من؟»، قال: اباک. مردی خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آمد و عرض کرد: «ای رسول خدا! به چه کسی نیکویی کنم؟». فرمود: «به مادرت»، عرض کرد: «بعد از او به چه کسی؟» فرمود: «به مادرت»، بار سوم عرض کرد: «بعد ازاو به چه کسی؟» فرمود: «به مادرت»، در چهارمین بار که این سؤال را تکرار کرد فرمود: به پدرت.در حدیث دیگری آمده است که جوانی برای شرکت در جهاد، (آنجا که جهاد واجب عینی نبود) نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آمد. حضرت به او فرمود: «الک والدة؟»، قال: «نعم»، قال: فالزمها فان الجنه تحت قدمها. (فرمود) آیا مادری داری؟ عرض کرد: «آری» فرمود: در خدمت مادرت باش که بهشت زیر پای مادران است.
جایگاه مادر در قرآن
خداوند در قرآن به زحمات فوق العاده مادر اشاره می کند و می فرماید: «و وصینا الانسان بوالدیه حملته امه وهنا علی وهن؛ ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم مادرش او را با زحمت روی زحمت حمل کرد».مادران در دوران بارداری، دچار سستی و ضعف می شوند؛ زیرا از عصاره بدن آنان جنین پرورش می یابد. به همین دلیل، مادران در دوران بارداری، گرفتار کمبود انواع ویتامینها می شوند. خداوند در جای دیگر می فرماید: «والوالدات یرضعن اولادهن حولین کاملین؛ مادران، فرزندان خود را دو سال تمام، شیر می دهند».حق شیر دادن در دو سال شیرخوارگی، مخصوص مادر است و او از کودک خود نگهداری می کند. تغذیه جسم و جان نوزاد در این مدت، با شیر و عواطف مادر، پیوند ناگسستنی دارد و حق نگهداری و سرپرستی را بر عهده او گذارده است.