خمین

خُمِیْن یکی از شهرهای استان مرکزی است که در جنوبی ترین قسمت این استان و در همسایگی شهرهای شازند، اراک، محلات، گلپایگان، الیگودرز و ازنا و در فاصله ۳۲۰ کیلومتری از تهران واقع شده است. زبان و لهجه رایج در منطقه فارسی می باشد. زبان لری با گویشهای مختلف بویژه گویش بختیاری و همچنین به صورت معدود زبان ترکی نیز رایج است. همچنین این شهر زادگاه سید روح الله خمینی، رهبر انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران است.
شهرستان خمین را در گذشته کَمَره می نامیدند. در کتاب تاریخ قم به قلم سید جلال الدین تهرانی، خمین به صورت واژه «خمی هن» نوشته شده است. همچنین برخی ریشه نام را «خومیهن» می دانند که مرکب از دو کلمه «خو» به معنای خوب و «میهن» به معنای سرزمین است.
۷۴٬۲۵۶ (۱۳۹۵)
۱۲/۵۲۰ کیلومتر مربع
محدوده شهرستان خمین امروزی، در گذشته جزئی از ناحیه پهناور بلاد جبال (عراق عجم) بوده که در طول تاریخ نام های گوناگونی به خود گرفته است. «یونانیان آن را مدیا می گفتند» چون آنجا سرزمین ماد بوده است و البته اولین آریاییهای تاریخ و پارسها نیز در این منطقه سکنی گزیده اند و بعدها پارتهای مهاجر نیز به این منطقه آمده اند. در متون جغرافیای اسلامی به نام های کوهستان، جبال، جبل، قهستان، قوهستان و بالاخره عراق عجم نامیده شده است. لیکن در کتاب نزهت القلوب مربوط به قرن هشتم هجری از ویژگی های این ناحیه سخن به میان آمده و گلپایگانی ها آن را کمردی خوانده اند. نام «خمین» معرب هخامنش است و در منابع به صورت خمهین، حمهین، خهبین، خماهین آمده است و برای اولین بار در کتاب تاریخ پیامبران و شاهان که هزار سال پیش نگاشته شده به نام خمین اشاره شده است.