مغالطه معنوی

[ویکی فقه] مغالطه معنوی، مغالطه ناشی از ویژگی ها و روابط معنایی و غیر لفظی است.
مغالطه از نظر علل به وجود آمدن آن به مغالطه لفظی و مغالطه معنوی تقسیم می شود. مقصود از مغالطه معنوی هر گونه مغالطه غیر لفظی است.
اقسام مغالطه معنوی
مغالطه معنوی ۷ نوع است که در تقسیم اولیه بر دو قسم است: مغالطه معنوی اجزای قضایا و مغالطه معنوی تالیف قضایا.۱. مغالطاتی که در ترکیب اجزای یک قضیه (موضوع و محمول یا مقدم و تالی) واقع می شود؛۲. مغالطاتی که بین چند قضیه واقع می شود. نوع اول، شامل سه قسم و نوع دوم شامل چهار قسم است:۱. مغالطه ایهام انعکاس؛ ۲. مغالطه اخذ ما بالعرض به جای ما بالذات؛ ۳. مغالطه سوء تعبیر حمل؛ ۴. مغالطه جمع مسائل در یک مسئله؛ ۵. مغالطه سوء تالیف؛ ۶. مغالطه مصادره به مطلوب؛ ۷. مغالطه اخذ ما لیس بعلّةٍ علّةً.
توضیح اصطلاح
توضیح این که اگر جای موضوع و محمول یا مقدم و تالی عوض شود مغالطه ایهام عکس یا ایهام انعکاس به وجود می آید، و اگر یکی از اجزای قضیه حذف شود و به جای آن عارض یا معروض آن و یا لازم و ملزوم آن ذکر شود مغالطه اخذ ما بالعَرَض مکان ما بالذات رخ می دهد، و اگر قضیه به صورت غیر صحیح ذکر شود (جزئی از آن حذف شده یا قید زایدی بر آن افزوده گردد) مغالطه سوء تعبیر حمل صورت می گیرد. اگر چند قضیه یا مساله را در حکم قضیه واحد قرار دهیم مغالطه جمع مسائل در یک مسئله پدیدار می شود، و رعایت نکردن مقررات و قواعد قیاس موجب مغالطه مصادره به مطلوب است، و اگر چیزی که علت نیست به جای علت فرض شود مغالطه اخذ ما لیس بعلة علة پیش می آید.
مترادف های مغالطه معنوی
...