[ویکی فقه] اِبْن ِ مُنْذِر، ابوالولید محمد بن عمر منذر (د ۵۵۸ق /۱۱۶۳م )، از سیاست پیشگان و بزرگان شِلب در غرب اندلس و از رهبران قیام مریدون بود .
وی از مولدون - مسلمانان بومی اندلسی - بود و از کودکی در اشبیلیه به تحصیل پرداخت و در ادبیات و فقه مهارت یافت . از ابومحمد عبدالوهاب بن محمد لخمی حدیث شنید و از وی روایت کرد. به عضویت خطة الشوری (هیأت مشاوران قضائی امیر) در شهر شلب درآمد، سپس به زهد گرایید و در رباط ریحانه در ساحل دریا گوشه نشینی اختیار کرد.
آغاز مبارزات
ملاقات و مصاحبت ابن منذر با ابن قسی رهبر نهضت مریدون در غرب اندلس ، سبب شد که وی مردم شلب را به این نهضت دعوت کند. آنگاه با همکاری دوست خود ابومحمدِ سیدرای ابن وزیر که قبلاً در یابُره در غرب اندلس قیام کرده بود، به جانب دژ مرجیق - در شرق شلب - که مرابطون آن را در اختیار داشتند، حرکت کرد و بر آن ها غلبه یافت و دژ را به تصرف در آورد و با کمک نیروهایی که ابن وزیر در اختیارش گذاشته بود، شهر باجه را نیز گشود و در ربیع الاخر ۵۳۹ در دژ میرتُلَه به حضور ابن قسی رسید و با وی بیعت کرد و ابن قسی او را به عنوان فرمانروای شلب و اطراف آن منصوب کرد. در دیدار بعدی میان آن دو پیمان همکاری تجدید شد و ابن منذر از سوی ابن قسی ملقب به العزیز بالله شد.
فتوحات
ابن منذر با همکاری یوسف بن احمد بطروحی ، از رؤسای نهضت مریدی ، وَلبه لَبلَه را گشود و مرابطون را از آن جا بیرون راند، و آن را بر قلمرو خود افزود. آنگاه درصدد برآمد که اشبیلیه را نیز بگشاید، پس دژهای قصر طلیاطه و زاهر در غرب را گشود و در خارج طریانه (اطریانه ) با لشکریان ابوزکریا یحیی بن علی غانیه سردار مرابطون که از قرطبه برای مقابله با او آمده بود، مواجه گشت . در جنگی که میان آن دو در گرفت جمعی از یاران ابن منذر کشته شدند و او با بقایای نیروهای خود شبانه به لبله فرار کرد. سپس یوسف بطروحی را برای دفاع از شهر لبله گمارد و خود به شلب بازگشت . شورش ابن حَمْدین در قرطبه سبب شد که ابن غانیه از جنگ با یاران ابن منذر منصرف شود و بعد از ۳ ماه توقف در اطراف شهر لبله به اشبیلیه بازگردد. ابن قسی پس از آگاهی از شورش قرطبه ابن منذر را مأمور فتح آنجا کرد، ولی به سبب حوادثی ابن منذر موفق به فتح قرطبه نشد و به شلب بازگشت . پس از آنکه روابط ابن قسی با هم پیمان سابقش ابن وزیر، فرمانروای باجه تیره شد، وی ابن منذر را به جنگ ابن وزیر فرستاد. او در این نبرد شکست خورد و شلب را از دست داد و خود اسیر شد و به دستور ابن وزیر کور و زندانی گردید. سپس در شعبان ۵۴۰ ابن وزیر میرتله ، جایگاه ابن قسی را گشود و او را از رهبری مریدون بر کنار کرد و مردم را به تبعیت ابن حمدین فرمانروای قرطبه فراخواند. ابن منذر در زندان بود تا اینکه موحدون ، غرب اندلس را در۵۴۱ق گشودند و او که در باجه یا در بطلیوس زندانی بود، آزاد شد و به شلب بازگشت . به سبب فتح اندلس ابن قسی دیگر بار به زمامداری شلب رسید. وی که اطاعت از موحدون را پوششی برای دعوت خود قرار داده بود، به مسیحیان روی آورد، در نتیجه مردم شلب در صدد قتل او برآمدند. ابن منذر، دوست و هم پیمان سابق ابن قسی ، رهبری این طرح را برعهده داشت . در جمادی الاول ۵۴۶ ابن قسی به قتل رسید و ابن منذرِ نابینا فرمانروای شلب شد. احتمالاً در همین موقع بود که ابوبکر بن منَخّل به عنوان وزیر ابن منذر انتخاب شد.
وفات
...
وی از مولدون - مسلمانان بومی اندلسی - بود و از کودکی در اشبیلیه به تحصیل پرداخت و در ادبیات و فقه مهارت یافت . از ابومحمد عبدالوهاب بن محمد لخمی حدیث شنید و از وی روایت کرد. به عضویت خطة الشوری (هیأت مشاوران قضائی امیر) در شهر شلب درآمد، سپس به زهد گرایید و در رباط ریحانه در ساحل دریا گوشه نشینی اختیار کرد.
آغاز مبارزات
ملاقات و مصاحبت ابن منذر با ابن قسی رهبر نهضت مریدون در غرب اندلس ، سبب شد که وی مردم شلب را به این نهضت دعوت کند. آنگاه با همکاری دوست خود ابومحمدِ سیدرای ابن وزیر که قبلاً در یابُره در غرب اندلس قیام کرده بود، به جانب دژ مرجیق - در شرق شلب - که مرابطون آن را در اختیار داشتند، حرکت کرد و بر آن ها غلبه یافت و دژ را به تصرف در آورد و با کمک نیروهایی که ابن وزیر در اختیارش گذاشته بود، شهر باجه را نیز گشود و در ربیع الاخر ۵۳۹ در دژ میرتُلَه به حضور ابن قسی رسید و با وی بیعت کرد و ابن قسی او را به عنوان فرمانروای شلب و اطراف آن منصوب کرد. در دیدار بعدی میان آن دو پیمان همکاری تجدید شد و ابن منذر از سوی ابن قسی ملقب به العزیز بالله شد.
فتوحات
ابن منذر با همکاری یوسف بن احمد بطروحی ، از رؤسای نهضت مریدی ، وَلبه لَبلَه را گشود و مرابطون را از آن جا بیرون راند، و آن را بر قلمرو خود افزود. آنگاه درصدد برآمد که اشبیلیه را نیز بگشاید، پس دژهای قصر طلیاطه و زاهر در غرب را گشود و در خارج طریانه (اطریانه ) با لشکریان ابوزکریا یحیی بن علی غانیه سردار مرابطون که از قرطبه برای مقابله با او آمده بود، مواجه گشت . در جنگی که میان آن دو در گرفت جمعی از یاران ابن منذر کشته شدند و او با بقایای نیروهای خود شبانه به لبله فرار کرد. سپس یوسف بطروحی را برای دفاع از شهر لبله گمارد و خود به شلب بازگشت . شورش ابن حَمْدین در قرطبه سبب شد که ابن غانیه از جنگ با یاران ابن منذر منصرف شود و بعد از ۳ ماه توقف در اطراف شهر لبله به اشبیلیه بازگردد. ابن قسی پس از آگاهی از شورش قرطبه ابن منذر را مأمور فتح آنجا کرد، ولی به سبب حوادثی ابن منذر موفق به فتح قرطبه نشد و به شلب بازگشت . پس از آنکه روابط ابن قسی با هم پیمان سابقش ابن وزیر، فرمانروای باجه تیره شد، وی ابن منذر را به جنگ ابن وزیر فرستاد. او در این نبرد شکست خورد و شلب را از دست داد و خود اسیر شد و به دستور ابن وزیر کور و زندانی گردید. سپس در شعبان ۵۴۰ ابن وزیر میرتله ، جایگاه ابن قسی را گشود و او را از رهبری مریدون بر کنار کرد و مردم را به تبعیت ابن حمدین فرمانروای قرطبه فراخواند. ابن منذر در زندان بود تا اینکه موحدون ، غرب اندلس را در۵۴۱ق گشودند و او که در باجه یا در بطلیوس زندانی بود، آزاد شد و به شلب بازگشت . به سبب فتح اندلس ابن قسی دیگر بار به زمامداری شلب رسید. وی که اطاعت از موحدون را پوششی برای دعوت خود قرار داده بود، به مسیحیان روی آورد، در نتیجه مردم شلب در صدد قتل او برآمدند. ابن منذر، دوست و هم پیمان سابق ابن قسی ، رهبری این طرح را برعهده داشت . در جمادی الاول ۵۴۶ ابن قسی به قتل رسید و ابن منذرِ نابینا فرمانروای شلب شد. احتمالاً در همین موقع بود که ابوبکر بن منَخّل به عنوان وزیر ابن منذر انتخاب شد.
وفات
...
wikifeqh: ابوالولید_ابن منذر