رضا عباسی

رضا عباسی (درگذشته ۱۰۴۴هـ / ۱۶۳۵ م) مشهورترین نقاش زمان شاه عباس صفوی، استاد بنام خطاطی و مینیاتور و فرزند مولانا علی اصغر کاشی است.دو عاشق تابلو نقاشی دو عاشق، ۱۶۳۰     سیاحِ پرتغالی۱۶۳۴ م.مؤسسه هنر دیترویت   جوانِ شمشیر به دستبین سال های ۱۶۲۲ تا ۲۴ م.مؤسسه هنر دیترویت   پرترهٔ شاهزاده گرجی با امضای رضا عباسی]]
مراوده های سیاسی و بازرگانی با کشورهای اروپا، در زمان شاه عباس، موجب رواج نقاشی های ایتالیایی در بازار اصفهان شده بود. رقابت دربار صفوی با دربار هنرپرور و با شکوه جهانگیر پادشاه گورکانی یا مغولی هند از یک سو و با دربار امپراتوری عثمانی در دیگر سو نیز سبب دیگری برای توجه به هنرمندان در این زمان بود. در این میان آقا رضا نامی سرآمد همه هنرمندان و نقاشان اصفهان گردید. شاه عباس او را به خود منسوب کرد و از آن پس به نام رضا عباسی مشهور شد.
ساختن بناهای متعدد در زمان شاه عباس اول در اصفهان، گونه ای تازه از نقاشی را به وجود آورد. پیش از آن در زمان شاه اسماعیل و شاه طهماسب، نقاشان بزرگ چون کمال الدین بهزاد به تصویر کردن کتاب های خطی می پرداختند. اما در این دوره نقاشی بر روی دیوارها و کشیدن تصاویر بزرگ برای تزیین بناها مرسوم گردید.
رضا عباسی در فاصله سال های ۱۶۳۹-۱۶۱۸ پرده های نقاشی بسیار آفرید که در آن ها به جای انبوه درباریان، تنها صورت یک یا دو آدمی زیبا نقش می شد. در این تصویرها رنگ آمیزی لباس و صورت و تزئینات و تجملات صحنه درخششی چشم گیر دارد. اما مهارت رضا عباسی، که بیشتر به نقاشی سیاه قلم تمایل داشت، در تصویر طبیعت و حالات روحی و اخلاقی مردم عادی بود.

رضا عبّاسی (ح ۹۸۰ـ ح ۱۰۴۴ق)
رضا عبّاسی
نگارگر و طراح ایرانی. از پایه گذاران مکتب اصفهان بود. در دربار شاه عباس صفوی هنرآفرینی می کرد و در دوران حیاتش، مقام و منزلتی والا داشت. از زندگی و احوال او اطلاع دقیقی دردست نیست؛ احتمالاً همان آقا رضا (کاشانی) است. پیش از دریافت لقب عبّاسی، خود را به نام های رضا مصور، رضا، و یا کمینه رضا می خوانده است. رضا عبّاسی روشی را در طراحی و قلم گیری ابتکار کرد که به یافتن ارزش بیانی خط در نگارگری منجر شد. استفاده از خطوط نرم، روان، و دَوَرانی شکلِ برگرفته از کیفیت هماهنگ و پرپیچ و تاب خط شکسته نستعلیق ویژگی کار اوست. در نقاشی هایش، از واقع گرایی آثار کمال الدین بهزاد، و استادش محمدی بسیار تأثیر گرفت. در گرفت وگیر، و طراحی جانوران و رعایت تناسبات، حساسیت و توانایی منحصربه فردی داشت. با این حال در آثارش به طبیعت پردازی با بهره گیری از عمق و پرسپکتیو و یا برجسته کاری نپرداخت. در حقیقت با درآمیختن سنّت های پیشین نگارگری، و بازنمایی حرکات، حالات و عادات مردمان زمانه اش، و جهان واقعی پیرامون خود، شیوه ای را بنیاد نهاد که تا آن زمان در نقاشی ایران سابقه نداشت. شاگردانش، ازجمله شفیع عبّاسی، معین مصوّر، محمد یوسف و افضل الحسینی، با بهره گیری از روش استاد، شاهکارهایی پدید آوردند. رضا عبّاسی از رنگ های محدودتری نسبت به پیشینیان خود بهره گرفت، و برای اولین بار از فام های خاکستری در کنار دیگر رنگ ها استفاده کرد. نقاشی بر روی رقعه، و تک برگ های جداشده از متن کتاب از دیگر دستاوردهای مهم اوست؛ لیکن کتاب هایی همچون شاهنامۀ فردوسی، و دیوان امیرعلی شیر نوایی را نیز مصّور ساخت. برخی از نقاشی های دیواریِ کاخ چهل ستون و عالی قاپو، در اصفهان، را نیز به او نسبت داده اند. ازجمله آثارش عبارت اند از: جوان و درویش (ح ۱۰۲۳ق)، ساقی (ح ۱۰۳۲ق، مجموعۀ هنرهای تزیینی)، بزاز (ح قرن ۱۱ق)، شاه عباس و حکیم شمسا محمد (ح۱۰۴۲ق)، پیرمرد کاتب (ح ۱۰۳۵ق)، دو دلداده (ح ۱۰۳۹ق) و جوان لمیده و یک قوچ (ح ۱۰۴۰ق).