وکیل

دفتر اسناد رسمی
وکیل تسخیری
وکیل یا نماینده یا جانشین کسی است که از طرف شخص دیگری - حقوقی یا حقیقی - به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور می شود.
وکالت یک عقد جایز است که در چارچوب مقررات قانون مدنی منعقد می شود و طرفین آن وکیل و موکل نامیده می شوند.
نایب السلطنه را در دوره صفویان «وکیل» می گفتند و عنوان «وکیل الرعایا» هم از همین جا برخاسته است.

---

[ویکی فقه] جریء آن که کاری به وی واگذار شده باشد، و به عبارت دیگر چنان که از متون فقهی استفاده می شود، وکیل نایب در تصرف را گویند.
در لسان آورد: «وکیل الرجل الذی یقوم بأمره سمی وکیلا لان موکله قد وکل الیه القیام بأمره فهو موکول الیه الامر فعیل بمعنی مفعول».

[ویکی الکتاب] معنی وَکِیل: وکیل - کار ساز (کلمه وکیل از وکالت است که به معنای تسلط بر امری است که مربوط به غیر شخص وکیل است ، ولی وکیل قائم به آن امر و مباشر در آن است ، توکیل کردن دیگری هم بهمین معنا است که او را در کاری تسلط دهد تا او بجای خودش آن کار را انجام دهد ، و توکل ...
معنی مُتَوَکِّلُونَ: توکّل کنندگان(توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی مُتَوَکِّلِینَ: توکّل کنندگان(توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی تَوَکَّلْ: توکّل کن(توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی تَوَکَّلْتُ: توکّل کردم(توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی تَوَکَّلْنَا: توکّل کردیم (توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی تَوَکَّلُواْ: توکّل کنید (توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی لَّا نَتَوَکَّلَ: که توکل نکنیم (توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی یَتَوَکَّلُ: توکّل می کند(توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی یَتَوَکَّلُونَ: توکّل می کنند(توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است)
معنی یَتَوَکَّلْ: توکّل کند(توکل یعنی اختیار خود را در امری به دیگری(وکیل) بدهد ولازمه اش اطاعت کامل از وکیل است.جزمش به دلیل شرط واقع شدن برای جمله بعدی است)
معنی لْیَتَوَکَّلِ: باید که توکل کند (ترکیب لـِ با فعل مضارع نیز فعل امر می سازد و چنانچه قبل از آن حروف ربط "وَ" ،"ثُمَّ" یا "فـَ" بیاید ، این لام ساکن می شود مثل "فَلْیَتَوَکَّلِ". از طرفی لام آن نیز به دلیل تقارن با حرف ساکن یا تشدید دار کلمه بعد حرکت گرفته است.توکل...
معنی نَکْتَلْ: تا پیمانه ی طعام بگیریم (جزمش به دلیل جواب واقع شدن برای جمله قبلی است.ازاکتیال به معنای گرفتن طعام با کیل است، در صورتی که با کیل معامله شود وکیل به معنای پیمان کردن طعام است)
ریشه کلمه:
وکل (۷۰ بار)

«وکیل» به کسی می گویند که برای جلب منافع برای کسی تلاش و کوشش می نماید.
(بروزن فلس) واگذار کردن. همچنین وکول «وَکَلَ اَلیْهِ الْاَمْرَ وَکْلاً و وُکُولاً: فَوَّضَهُ اِلیْهِ» وکیل به معنی موکول کسی است که کار به او واگذار شده است. توکیل: وکیل کردن «وَکَّلَهُ تَوْکیلاً: جَعَلَهُ وَکیلاً» اسم آن وکالة است . بگو: شما را ملک الموت می‏میراند که بر مرگ شما وکیل گردیده است - مرگ شما به او واگذار شده است. توکل: قبول وکالت. اعتماد. راغب گوید: توکل دو جور است گویند:«تَوَکَلْتُ لِفُلانٍ» یعنی قبول وکالت از او کردم و «تَوَکَلْتُ عَلَیْهِ» یعنی به او اعتماد کردم- و امیدوار شدم - در مصباح المنیر و غیره نیز هر دو معنی نقل شده است. طبرسی فرموده: توکل به معنی اظهار عجز و اعتماد به غیر است و توکّل علی الله واگذار کردن کار به خدا و اطمینان به تدبیر اوست. نتیجه اینکه: توکل چون با «عَلی» متعدی شود به معنی اعتماد و تفویض امر باشد. . برخدااعتماد و تفویض امر کردم تفویض کنندگان کار خود را به واگذارند . کارهایت را به عزیز رحیم واگذار کن. وکیل: کارساز و مدبر آن از اسماء حسنی است. خدا وکیل است یعنی کارساز است کار بندگان را تدبیر می‏کند. طبرسی فرموده: وکیل در صفات خدا به معنی متولی به تدبیر خلق است . . . در اینجا لازم است به دو مطلب توجه کنیم: 1- وکیل در صفات خدا اگر به معنای مفعول باشد مراد آن است که کارها چون از جانب خداست قهرا به خدا موکول اند نه اینکه کسی به خدا موکول کرده باشد مثل وکلای عادی که کار را به آنها موکول می‏کنند و توکل بنده به خدا یک استمداد است از خداو خلاصه خدا محکوم نیست بلکه حاکم است بعضی آن را در صفات خدا به معنای فاعلی گرفته و حافظ معنی کرده‏اند یعنی: خدا بر هر شی‏ء حافظ است. 2- هر کاریکه بوجود می‏آید و هر بهره ایکه از چیزی عاید می‏شود مشروط بشرائط بی شمار و خارج از حصر است، حتی بدون اغراق یک لقمه نان بستگی به تمام اجزاء این عالم دارد، تنظیم این همه شرائط و مقدمات از عهده ما بشر خارج است و اگر خداوند آن شرائط و اسباب را فراهم نیاورد هیچ نفعی عاید ما نخواهد شد و هیچ مقدمه‏ای به نتیجه نخواهد رسید. پس خدا واقعا بر هر چیز وکیل است. و همه کس و همه چیز را کارساز خداست و مدبر. توکل بدان معنی نیست که از کار و تلاش بازمانیم بلکه باید پیوسته تلاش کنیم و در عین حال از خداوند بخواهیم که درکار ما کارسازی کند و شرائط و اسباب را موافق مرام ما فراهم آورد. * . قوم تو قرآن را با آنکه حق است تکذیب کردند، بگو من مدبر امرشما نیستم که نگذارم تکذیب کنید فقط می توانم ابلاغ کنم. مثل . و مثل . * . از این آیه روشن می‏شود که حفیظ از مصادیق وکیل است. * . وکیل در آیه در جای شاهد است ولی چون شاهد فقط شهادت می‏دهد اما وکیل دارای تصرف و تدبیر و تام الاختیار است لذا در جای شاهد آمده است یعنی هر کدام از دو مدت را تمام کردم بر من اجحاف وتعدی نخواهی کرد و خدا بر آنچه می‏گوییم و شرط می‏کنیم گواه است و متخلف را کیفر می‏دهد نظیر این آیه است آیه . * . وکیل در اینگونه آیات در جای نصیر و انتقام کش است چنانکه در آمده.

[ویکی اهل البیت] وکیل (اسم الله). لفظ وکیل در قرآن 24 بار وارد شده و در چهارده مورد، وصف خدا قرار گرفته است مانند:
ابن فارس می گوید: ماده «وکل» حاکی از اعتماد به دیگری در کار است، و اگر به وکیل، وکیل می گویند چون کار به او واگذار می شود.راغب در مفردات می گوید: «توکل» این است که بر غیر خود اعتماد کنی و او را نائب خود قرار دهی.و ـ لذا ـ می فرماید: (...وَ کَفی بِاللّهِ وَکیلاً) یعنی «به او بسنده کن تا کارهای تو را انجام دهد».
ولی باید توجّه نمود که اگر وکالتهای عرفی به معنی، نائب گیری و یا اعتماد به دیگری است، ولی وکیل گرفتن خدا، معنی بالاتر از این دارد و آن واگذاری کار به او است به هر صورتی که بخواهد، و به همین جهت می فرماید:(...وَ قالُوا حَسْبُنَا اللّهُ وَ نِعْمَ الوَکیل).:
و به دیگر سخن: در وکالتهای عادی، موکل، از وکیل می خواهد فلان کار را صورت دهد و در مورد خدا، موکل کار را به او می سپارد به هر نحوی بخواهد و صلاح بداند انجام می دهد.
وکیل های عادی، از دیگران کمک می گیرند، چه بسا در اثنای کار از صورت دادن به مورد وکالت ناتوان می شوند بر خلاف وکالت خدا، که به تنهایی، بدون کوچکترین ناتوانی انجام می دهد، چنان که می فرماید:(...وَ کَفی بِرَبِّکَ وَکیلاً). از آنجا که وکیل پیوسته حافظ منافع موکل است، گاهی به مناسبتی در معنی «حفیظ» نیز به کار می رود چنانکه می فرماید: (...اللّهُ حَفیظٌ عَلَیْهِمْ وَ ما أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکیل) چنانکه می فرماید:(...مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما یَضِلُّ عَلَیْها وَ ما أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکِیل)
انگیزه انسان از وکیل گیری دو چیز است:
درمورد وکیل گرفتن خدا، هر دو شرط به نحو اتم موجود است، انسان به عجز و ناتوانی خود در زندگی معترف است، وخدا نیز داناتر و تواناتر بر انجام کار است از این جهت مردان عارف کارها را به خدا واگذار می کنند چنان که می فرماید:(وَ تَوَکَّلْ عَلَی الحَیِّ الَّذِی لا یَمُوت...).و نیز می فرماید:(...وَ مَنْ یَتَوکَّلْ عَلَی اللّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ...).