کلمه جو
صفحه اصلی

ذوالنون مصری

دانشنامه عمومی

ذوالنون مصری (شیخ ابوالفیض ثوبان ابن ابراهیم ) (زاده: ۱۸۰ قمری - درگذشت:۲۴۶ قمری) از بزرگان صوفیان در مصر بود. وی در شهر اخمیم مصر در کنار رود نیل به دنیا آمده و در شهر مردگان(العرفه) در جنوب شرقی قاهره دفن شده است.
الرکن الاکبر
کتاب الثقه فی الصنعه
مجربات
قصیده عن حجر الحکما
کتاب العجائب
رساله فی العناصر الثلاثه
رساله فی خواص الاکسیر
رساله فی تدبیر الحجر الکریم
رساله فی الحجر
رساله فی الصفه
صفه المومن و المومنه
اصل او نوبی بود و مدتی را در دمشق و انطاکیه گذراند و در مکه نزد زهاد و محدثان اقامت گزید. پاره ای از منابع از سفر او به بغداد نیز گزارش داده اند.علت این سفر را این گونه نوشته اند که وی در برخی از علوم تصنیفاتی کرد که سبب شد مردم مصر به انکار او برخیزند و به او تهمت بزنند که علومی را مستحدث کرده که صحابه دربارهٔ آن ها سخن نگفته اند. از این رو، وی را به زندقه منسوب ساختند و از او در نزد متوکل خلیفه عباسی سخن چینی بسیاری کردند و متوکل او را به بغداد احضار کرد و ۴۰ روز در زندان نگاهداشت ولی در چند جلسه مباحثه ای که باوی داشت متوکل توبه کرده بسیار گریست و او را گرامی داشت. و سرانجام خلیفه او را با اکرام به مصر بازگردانید.
ذوالنون مذهب مالکی داشت و فقه خوانده بود و از آثاری که به او نسبت داده شده مشخص می شود که وی علاوه بر فقه در علومی مانند طب و کیمیا نیز دست داشته است و همچنین وی پیرو طریقه ملامت بود و در توکل بی نظیر بیشتر اهل مصر او را کافر و زندیق میدانستند و تا زنده بود منکر او بودند ولی پس از مرگ درستی احوال او مشخص گردید.
علاوه بر مطالب و اشعاری که در آثاری چون تذکرة الاولیای عطار، شرح شطحیات روزبهان، نفحات الانس جامی، کشف المحجوب هجویری، طبقات الکبرای شعرانی، مثنوی مولوی، هفت اورنگ جامی و مصیبت نامه عطار نیشابوری آمده، کتاب زیر نیز منتشر گردیده است:««ذوالنون مصری از مشاهی دانشمندان و صوفیه مصر»» تألیف جواد نوربخش توسط انتشارات خانقاه نعمت اللهی لندن در شهریور سال ۱۳۷۸ منتشر گردید که شامل یازده بخش می باشد.


کلمات دیگر: