[ویکی فقه] سهولت به معنای آسانی و نفی حرج و سختی در
دین است که از
احکام مرتبط با آن در بابهایی نظیر حج، جهاد، تجارت، طلاق،
صید و ذباحه و
قضاء سخن گفتهاند.
سهولت یعنی آسانی که در اینجا منظور سهولت در دین می باشد.
سهولت در دین
احکام شریعت مقدس مبتنی بر سهولت است؛ چه در مقام
جعل و
تشریع و چه در مرحله پیدایی عوارض و حالاتی همچون
بیماری و
ناتوانی برای
مکلف که موجب حرجی شدن
حکم و به
مشقت افتادن مکلّف میگردد. در
آیات و
روایات متعددی بر آسان بودن دین و نفی حرج و سختی از آن تصریح شده است، از جمله در قرآن کریم آمده است: «هُوَ اجْتَبَاکمْ وَ مَا جَعَلَ عَلَیکمْ فِی الدّینِ مِنْ حَرَجٍ؛ او شما را برگزید و بر شما در دینتان مشقت و سختی قرار نداده است». در روایتی از
پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله نقل شده است که فرمود: «من بر آیین معتدل و آسان برانگیخته شدهام».
سهولت، مفاد قاعده عسر و حرج
از جمله قواعد مهم فقهی قاعده «عسر و حرج» است که مفاد آن برداشته شدن هر گونه حکم حرجی غیر قابل تحمل برای مکلف است. اینک مهمترین احکام مرتبط با عنوان یاد شده در ابواب مختلف فقهی را بیان می کنیم.
احکام سهولت
...