acetonic, Estonia
استونی
فارسی به انگلیسی
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
استونی. [ اِ ت ُ ] ( اِخ ) اِسْتُنی. استونیا. مملکتی در اروپا بساحل بحر بالتیک. از طرف شمال بخلیج فنلاند، از سمت مغرب ببحر بالتیک ، از جانب جنوب با ایالت و خلیج لِتونی و از سوی مشرق بروسیه محدود است. مساحت سطح آن 47550 گز مربع و سکنه آن 1200000 تن است. پایتخت آن تالین ( روال قدیم ). اراضی آن چندان حاصلخیز نیست ولی بقدر رفع حاجت سکنه حاصل میدهد. محصولاتش عبارت است از: چاودار، جو، ارزن ، کتان ، کنف ، تنباکو و رزک ( گیاه آبجو = هوبلون ) . قسمت اعظم این سرزمین از جنگلها مستور است و گاو، اسب ، گوسفند و بز فراوان دارد. صادراتش عبارت است از: پوست و ماهی شور. اراضی آن مسطح و سواحل سنگلاخ و ریگزار می باشد. نهر نارووه حدود مشرقی این قطعه را مجزا کرده و غیر از این رودخانه نهر قابل ذکر دیگری در استونی نیست فقط چند وادی در اینجا دیده میشود. چه اهالی این ایالت و چه اهالی ایالت لتونی که همسایه آن میباشند با تمام سکنه اطراف منسوب به نژاد تاتارهای موسوم به فینوا میباشند ولی آلمانها و سوئدیها و دانمارکیها از زمانهای قدیم در این سرزمین اقامت کرده بومیان را در قید رقیت خود درآورده و بدهقانی و برزگری داشته اند. این قوم در ازمنه سالفه بنام «استی » معروف بودند و در بعض کتب یونانی و لاتینی نام آنان آمده است. افراد این قوم کوتاه قد، با موی زرد و یا سرخند، در زمستان پوستین های معمول از پوست گوسفند در بر کنند. و رجوع به استنی شود.
دانشنامه عمومی
مختصات: ۵۹° شمالی ۲۶° شرقی / ۵۹°شمالی ۲۶°شرقی / 59; 26
رأی گیری با تلفن همراه در استونی. در رادیو فردا. (به فارسی).
اِستونی (به استونیایی: Eesti) با نام رسمی جمهوری استونی (به استونیایی: Eesti Vabariik) کشوری در منطقه بالتیک در شمال اروپا است. این کشور از غرب به دریای بالتیک و از شمال به خلیج فنلاند می رسد و مرز شرقی آن با روسیه و مرز جنوبی آن با لتونی مشترک است. جمعیت آن ۱٬۳۱۵٬۹۴۴ نفر و پایتخت آن تالین است. واحد پول این کشور یورو و تنها زبان رسمی این کشور استونیایی بسیار به زبان فنلاندی نزدیک است. این زبان برخلاف اکثریت زبان های قاره اروپا که از ریشه هندواروپایی هستند جزو زبان های خانواده اورالی است. استونی از کم جمعیت ترین کشورهای اتحادیه اروپا است.
۶۹ درصد از مردم این کشور از تبار استونیایی و حدود ۲۵ درصد روس تبارند. استونی یکی از بی دین ترین مردمان جهان را دارد و بیش از ۷۰ درصد از مردم این کشور اعلام کرده اند که به هیچ یک از ادیان باور ندارند. نظرسنجی سال ۲۰۰۵ اروپایی نشان داد که تنها ۱۶ درصد از استونیایی ها به خدا باور دارند که این پایین ترین درصد در میان کشورهای اتحادیه اروپا است.استونی از سوی نهادهای مالی جهان به عنوان کشوری با اقتصاد پیشرفته رده بندی شده است و سازمان ملل نیز استونی را در رده کشورهای دارای شاخص توسعه انسانی بسیار بالا قرار می دهد. استونی از نظر آزادی مطبوعات، آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی و آموزش در سطوح بالای جهانی قرار دارد. استونی در زمان شوروی نیز در میان جمهوری های آن اتحادیه بالاترین سرانه تولید ناخالص را داشت.
در درازای چند سده اخیر، کشورهای گوناگون از جمله دانمارک، سوئد، لهستان، روسیه هرکدام برای مدتی بر این کشور مسلط بودند اما پس از شکست روسیه تزاری در جنگ جهانی اول و انقلاب بلشویکی در روسیه، استونی توانست استقلال خود را از روسیه به دست آورد. جمهوری مستقل استونی تا سال ۱۹۴۰ دوام یافت اما براساس توافق پنهانی جوزف استالین با آدولف هیتلر برای تقسیم بخش هایی از اروپا، به اشغال نیروهای شوروی درآمد و پس از آغاز جنگ بین شوروی و آلمان در سال ۱۹۴۱، توسط نیروهای آلمانی اشغال شد. شکست آلمان در جنگ دوم به تسلط مجدد شوروی منجر شد که تا فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱ و اعلام استقلال جمهوری استونی ادامه یافت.
رأی گیری با تلفن همراه در استونی. در رادیو فردا. (به فارسی).
اِستونی (به استونیایی: Eesti) با نام رسمی جمهوری استونی (به استونیایی: Eesti Vabariik) کشوری در منطقه بالتیک در شمال اروپا است. این کشور از غرب به دریای بالتیک و از شمال به خلیج فنلاند می رسد و مرز شرقی آن با روسیه و مرز جنوبی آن با لتونی مشترک است. جمعیت آن ۱٬۳۱۵٬۹۴۴ نفر و پایتخت آن تالین است. واحد پول این کشور یورو و تنها زبان رسمی این کشور استونیایی بسیار به زبان فنلاندی نزدیک است. این زبان برخلاف اکثریت زبان های قاره اروپا که از ریشه هندواروپایی هستند جزو زبان های خانواده اورالی است. استونی از کم جمعیت ترین کشورهای اتحادیه اروپا است.
۶۹ درصد از مردم این کشور از تبار استونیایی و حدود ۲۵ درصد روس تبارند. استونی یکی از بی دین ترین مردمان جهان را دارد و بیش از ۷۰ درصد از مردم این کشور اعلام کرده اند که به هیچ یک از ادیان باور ندارند. نظرسنجی سال ۲۰۰۵ اروپایی نشان داد که تنها ۱۶ درصد از استونیایی ها به خدا باور دارند که این پایین ترین درصد در میان کشورهای اتحادیه اروپا است.استونی از سوی نهادهای مالی جهان به عنوان کشوری با اقتصاد پیشرفته رده بندی شده است و سازمان ملل نیز استونی را در رده کشورهای دارای شاخص توسعه انسانی بسیار بالا قرار می دهد. استونی از نظر آزادی مطبوعات، آزادی اقتصادی، آزادی سیاسی و آموزش در سطوح بالای جهانی قرار دارد. استونی در زمان شوروی نیز در میان جمهوری های آن اتحادیه بالاترین سرانه تولید ناخالص را داشت.
در درازای چند سده اخیر، کشورهای گوناگون از جمله دانمارک، سوئد، لهستان، روسیه هرکدام برای مدتی بر این کشور مسلط بودند اما پس از شکست روسیه تزاری در جنگ جهانی اول و انقلاب بلشویکی در روسیه، استونی توانست استقلال خود را از روسیه به دست آورد. جمهوری مستقل استونی تا سال ۱۹۴۰ دوام یافت اما براساس توافق پنهانی جوزف استالین با آدولف هیتلر برای تقسیم بخش هایی از اروپا، به اشغال نیروهای شوروی درآمد و پس از آغاز جنگ بین شوروی و آلمان در سال ۱۹۴۱، توسط نیروهای آلمانی اشغال شد. شکست آلمان در جنگ دوم به تسلط مجدد شوروی منجر شد که تا فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱ و اعلام استقلال جمهوری استونی ادامه یافت.
wiki: استونی
دانشنامه آزاد فارسی
اِسْتونی (Estonia)
اِسْتونی
اِسْتونی
موقعیت. جمهوری استونی (ایستی) یکی از کشورهای سه گانۀ بالتیک است. این کشور در اروپای شمالی، ساحل شرقی دریای بالتیک و میان خلیج فنلاند در شمال، روسیه در شرق، لتونی (یا لاتویا) در جنوب، و دریای بالتیک در غرب قرار دارد. مساحت این کشور ۴۵,۲۲۷ کیلومتر مربع است و شهر تالین پایتخت آن است.سیمای طبیعی. استونی که کوچک ترین کشور بالتیک است، سرزمینی است هموار و مسطح که رودخانه ها و دریاچه های بسیاری در آن وجود دارد. کرانه های آن پست و مضرّس است و بریدگی ها و خورها و خلیجک های بسیاری در آن دیده می شود که مهم ترین آن ها خلیجک پِرنو و خلیجک تالین است. حدود ۲۵ درصد از اراضی این کشور را جنگل فرا گرفته و بلندترین نقطۀ آن تپۀ مونامگی، واقع در جنوب شرقی است که ارتفاع آن به ۳۱۸ متر می رسد. رودخانه های بسیاری در این کشور جریان دارند که رودهای پرنو (۱۳۰ کیلومتر)، کاساری (۹۷ کیلومتر)، و ناروا (۷۷ کیلومتر) مهم ترین آن ها هستند. کشور استونی را می توان کشور دریاچه ها نامید زیرا حدود ۱,۵۰۰ دریاچه، که باقی مانده هایی از عصر یخبندان زمان های بس دورند، در این کشور دیده می شود. دریاچۀ پیپوس، در مرز روسیه قرار دارد. درازای آن ۹۷ کیلومتر، پهنای آن ۵۰ کیلومتر، و مساحتش ۳,۶۰۰ کیلومتر مربع است. رودخانۀ ناروا، که از سرریزآب های شمالی دریاچۀ مذکور پدید می آید، رو به شمال جریان دارد و بخشی از مرز استونی و روسیه را تشکیل می دهد و به خلیج فنلاند می ریزد. دریاچۀ مزبور از جنوب به دریاچۀ پسکوف که مساحت آن ۷۱۰ کیلومتر مربع است، می پیوندد. دریاچۀ ورتس یرو، با مساحت ۲۴۶ کیلومتر مربع، در نواحی جنوبی کشور استونی جا دارد و سرریز آن، به نام رودخانۀ اِما، از شمال دریاچه شروع می شود و به دریاچۀ پیپوس می ریزد. طول کرانه های کشور استونی در دریای بالتیک ۱,۲۴۰ کیلومتر است و حدود ۸۰۰ جزیره در دوراب های ساحلی این کشور وجود دارد که بخشی از خاک کشور استونی محسوب می شوند و مهم ترین آن ها عبارت اند از سارِما، با مساحت ۲,۷۲۰ کیلومتر مربع؛ هیوما، با مساحت ۹۶۶ کیلومتر مربع؛ موهو، با مساحت ۲۰۷ کیلومتر مربع؛ و وُرمسی، با مساحت ۹۳ کیلومتر مربع. شهرهای مهم این کشور علاوه بر شهر تالین (پایتخت)، تارتو، پِرنو، ناروا، و کوهتلا یرو از دیگر شهرهای مهم استونی هستند. اقلیم استونی تحت تأثیر دریای بالتیک و اقیانوس اطلس معتدلِ متغیر است و بارندگی های فراوان آن گاه به جاری شدن سیل می انجامد. تابستان های آن خنک و مطبوع است و طول روشنایی روز در آغاز تابستان به ۲۱ ساعت می رسد و زمستان های آن اغلب با ریزش برف و یخبندان همراه است. میانگین دمای این کشور در دی ماه ۲.۵- درجۀ سانتی گراد و در تیرماه۱۶.۳ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلی متر بالغ می شود.
اقتصاد. در میان جمهوری های پیشین اتحاد شوروی، استونی از نظر اقتصادی پررونق تر و مانند دیگر جمهوری های شوروی به بازار بزرگ و گسترده داخلی اتحاد شوروی وابسته بود. پس از فروپاشی شوروی، استونی نیز مانند دیگر کشورهای آزادشده ناگزیر شد در روابط اقتصادی خود تجدید نظر کند. این عمل با واکنش متقابل روسیه روبه رو شد و روسیه در صدور نفت و غلّه به این کشور کوچک محدودیت های بسیاری اعمال و از ورود کالاهای ساخت استونی جلوگیری کرد. یکی از برنامه های در دست اقدام دولت استونی واگذاری کارخانه ها و مراکز اقتصادی به بخش خصوصی و اجازۀ سرمایه گذاری به شرکت های بیگانه و تأسیس بانک سرمایه گذاری برای کمک به شرکت های خصوصی است. فعالیت های کشاورزی استونی بیشتر بر تولید گوشت و لبنیات متمرکز است و سیب زمینی، جو چاودار، جو دوسر، سبزیجات، و میوه از انواع تولیدات کشاورزی این کشورند. تولید حدود۱.۵میلیون متر مکعب چوب و الوار نیز از منابع درآمد آن محسوب می شود. انواع سنگ های رُستی، نفت و گاز، تورب، فسفریت، سنگ آهن، دولومیت، و انواع فسفات ذخایر زیرزمینی استحصال شدۀ این کشورند. استونی کشوری صنعتی است و ماشین آلات، ابزارهای دقیق، منسوجات و پوشاک، مواد غذایی، فولاد، کاغذ، مواد شیمیایی، کود معدنی، ماشین های حفاری، و سیمان ازجمله فرآورده های صنعتی آن به شمار می آیند. این کشور از نظر ذخایر نفتی نیز سرزمینی غنی است و میزان ذخیرۀ آن که از شیلِ نفتی حاصل می شود به ۳,۹۷۲میلیون تن می رسد، ولی گاز مورد نیاز خود را از روسیه وارد می کند. ۹۲درصد از نیروی الکتریسیته که در استونی تولید می شود از سوخت نفت شیل به دست می آید.
حکومت و سیاست. به موجب قانون اساسی ۱۹۹۲، استونی کشور جمهوری دموکراتیک چندحزبی است. مجلس قانون گذاری آن، که ریگیکوگو نام دارد، از ۱۰۱ نماینده تشکیل می شود که هر چهار سال یک بار با آرای عمومی انتخاب می شوند. رئیس جمهور استونی را نمایندگان مجلس مذکور برای یک دورۀ پنج ساله برمی گزینند و رهبر حزب اکثریت سمت اجرایی نخست وزیری را برعهده می گیرد.مردم و تاریخ. جمعیت استونی ۱,۳۴۰,۱۲۲ نفر است (۲۰۱۱)و تراکم نسبی آن به۲۹.۶ نفر در کیلومتر مربع می رسد. حدود ۶۸ درصد از مردم آن استونیایی اند و اکثر آنان از آیین مسیح پیروی می کنند. ۶۹ درصد از مردم این کشور شهرنشین اند و زبان رسمی آنان استونیایی است. میانگین امید به زندگی در این کشور ۷۰ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. اِست ها، نیاکان استونیایی های امروزی بودند که از پیش از میلاد مسیح در این سرزمین می زیستند. ژرمن ها در اوایل قرن ۱۳م به استونی وارد شدند و ضمن اشاعۀ آیین مسیح، نواحی جنوبی و بیشتر جزایر آن را تصرف کردند. سوئدی ها در قرن ۱۶ بر این سرزمین استیلا یافتند و در قرن ۱۷ به تصرف لهستان درآمد. پطر کبیر در آغاز قرن ۱۸ استونی و دیگر کشورهای بالتیک را ضمیمۀ روسیه کرد. با وقوع انقلاب اکتبر، استونی صحنۀ نبردهای داخلی شد و مردم این کشور برای رهایی از استیلای روسیه و تشکیل دولتی مستقل در این کشور تلاش فراوان کردند. معاهدۀ ۱۹۱۸ بین آلمان و روسیۀ انقلابی، استقلال استونی را تأیید کرد و در ۱۹۱۹ جمهوری دموکراتیک استونی تأسیس شد. براساس پروتکل محرمانه ای که در ۱۹۳۹ بین آلمان نازی و اتحاد جماهیر شوروی به امضا رسید، استونی و دیگر کشورهای بالتیک بار دیگر ضمیمۀ کشور شوروی شدند و استونی جزء یکی از جمهوری های تشکیل دهندۀ اتحاد جماهیر قرار گرفت. با حملۀ آلمان به اتحاد شوروی، استونی در ۱۹۴۱ به تصرف آلمان درآمد؛ در ۱۹۴۴ ارتش سرخ آن را باز پس گرفت و دوباره آن را به پشت پردۀ آهنین برد. از ۱۹۸۹ تلاش هایی برای کسب استقلال مجدد در استونی آغاز شد و طی انتخابات آزاد مارس ۱۹۹۰، دولت جدید استونی به کسب استقلال کشور مزبور مصمم شد و همه پرسی مارس ۱۹۹۱ بر آن مهر تأیید زد. این کشور در اوت ۱۹۹۱ اعلام استقلال کرد و در ۶ سپتامبر همان سال اتحاد جماهیر شوروی آن را به رسمیت شناخت. استونی در ۱۹۹۱ به عضویت سازمان ملل متحد درآمد، اما تاکنون، مانند دیگر کشورهای بالتیک، از پیوستن به جامعۀ کشورهای مستقل مشترک المنافع خودداری کرده است.
اِسْتونی
اِسْتونی
موقعیت. جمهوری استونی (ایستی) یکی از کشورهای سه گانۀ بالتیک است. این کشور در اروپای شمالی، ساحل شرقی دریای بالتیک و میان خلیج فنلاند در شمال، روسیه در شرق، لتونی (یا لاتویا) در جنوب، و دریای بالتیک در غرب قرار دارد. مساحت این کشور ۴۵,۲۲۷ کیلومتر مربع است و شهر تالین پایتخت آن است.سیمای طبیعی. استونی که کوچک ترین کشور بالتیک است، سرزمینی است هموار و مسطح که رودخانه ها و دریاچه های بسیاری در آن وجود دارد. کرانه های آن پست و مضرّس است و بریدگی ها و خورها و خلیجک های بسیاری در آن دیده می شود که مهم ترین آن ها خلیجک پِرنو و خلیجک تالین است. حدود ۲۵ درصد از اراضی این کشور را جنگل فرا گرفته و بلندترین نقطۀ آن تپۀ مونامگی، واقع در جنوب شرقی است که ارتفاع آن به ۳۱۸ متر می رسد. رودخانه های بسیاری در این کشور جریان دارند که رودهای پرنو (۱۳۰ کیلومتر)، کاساری (۹۷ کیلومتر)، و ناروا (۷۷ کیلومتر) مهم ترین آن ها هستند. کشور استونی را می توان کشور دریاچه ها نامید زیرا حدود ۱,۵۰۰ دریاچه، که باقی مانده هایی از عصر یخبندان زمان های بس دورند، در این کشور دیده می شود. دریاچۀ پیپوس، در مرز روسیه قرار دارد. درازای آن ۹۷ کیلومتر، پهنای آن ۵۰ کیلومتر، و مساحتش ۳,۶۰۰ کیلومتر مربع است. رودخانۀ ناروا، که از سرریزآب های شمالی دریاچۀ مذکور پدید می آید، رو به شمال جریان دارد و بخشی از مرز استونی و روسیه را تشکیل می دهد و به خلیج فنلاند می ریزد. دریاچۀ مزبور از جنوب به دریاچۀ پسکوف که مساحت آن ۷۱۰ کیلومتر مربع است، می پیوندد. دریاچۀ ورتس یرو، با مساحت ۲۴۶ کیلومتر مربع، در نواحی جنوبی کشور استونی جا دارد و سرریز آن، به نام رودخانۀ اِما، از شمال دریاچه شروع می شود و به دریاچۀ پیپوس می ریزد. طول کرانه های کشور استونی در دریای بالتیک ۱,۲۴۰ کیلومتر است و حدود ۸۰۰ جزیره در دوراب های ساحلی این کشور وجود دارد که بخشی از خاک کشور استونی محسوب می شوند و مهم ترین آن ها عبارت اند از سارِما، با مساحت ۲,۷۲۰ کیلومتر مربع؛ هیوما، با مساحت ۹۶۶ کیلومتر مربع؛ موهو، با مساحت ۲۰۷ کیلومتر مربع؛ و وُرمسی، با مساحت ۹۳ کیلومتر مربع. شهرهای مهم این کشور علاوه بر شهر تالین (پایتخت)، تارتو، پِرنو، ناروا، و کوهتلا یرو از دیگر شهرهای مهم استونی هستند. اقلیم استونی تحت تأثیر دریای بالتیک و اقیانوس اطلس معتدلِ متغیر است و بارندگی های فراوان آن گاه به جاری شدن سیل می انجامد. تابستان های آن خنک و مطبوع است و طول روشنایی روز در آغاز تابستان به ۲۱ ساعت می رسد و زمستان های آن اغلب با ریزش برف و یخبندان همراه است. میانگین دمای این کشور در دی ماه ۲.۵- درجۀ سانتی گراد و در تیرماه۱۶.۳ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلی متر بالغ می شود.
اقتصاد. در میان جمهوری های پیشین اتحاد شوروی، استونی از نظر اقتصادی پررونق تر و مانند دیگر جمهوری های شوروی به بازار بزرگ و گسترده داخلی اتحاد شوروی وابسته بود. پس از فروپاشی شوروی، استونی نیز مانند دیگر کشورهای آزادشده ناگزیر شد در روابط اقتصادی خود تجدید نظر کند. این عمل با واکنش متقابل روسیه روبه رو شد و روسیه در صدور نفت و غلّه به این کشور کوچک محدودیت های بسیاری اعمال و از ورود کالاهای ساخت استونی جلوگیری کرد. یکی از برنامه های در دست اقدام دولت استونی واگذاری کارخانه ها و مراکز اقتصادی به بخش خصوصی و اجازۀ سرمایه گذاری به شرکت های بیگانه و تأسیس بانک سرمایه گذاری برای کمک به شرکت های خصوصی است. فعالیت های کشاورزی استونی بیشتر بر تولید گوشت و لبنیات متمرکز است و سیب زمینی، جو چاودار، جو دوسر، سبزیجات، و میوه از انواع تولیدات کشاورزی این کشورند. تولید حدود۱.۵میلیون متر مکعب چوب و الوار نیز از منابع درآمد آن محسوب می شود. انواع سنگ های رُستی، نفت و گاز، تورب، فسفریت، سنگ آهن، دولومیت، و انواع فسفات ذخایر زیرزمینی استحصال شدۀ این کشورند. استونی کشوری صنعتی است و ماشین آلات، ابزارهای دقیق، منسوجات و پوشاک، مواد غذایی، فولاد، کاغذ، مواد شیمیایی، کود معدنی، ماشین های حفاری، و سیمان ازجمله فرآورده های صنعتی آن به شمار می آیند. این کشور از نظر ذخایر نفتی نیز سرزمینی غنی است و میزان ذخیرۀ آن که از شیلِ نفتی حاصل می شود به ۳,۹۷۲میلیون تن می رسد، ولی گاز مورد نیاز خود را از روسیه وارد می کند. ۹۲درصد از نیروی الکتریسیته که در استونی تولید می شود از سوخت نفت شیل به دست می آید.
حکومت و سیاست. به موجب قانون اساسی ۱۹۹۲، استونی کشور جمهوری دموکراتیک چندحزبی است. مجلس قانون گذاری آن، که ریگیکوگو نام دارد، از ۱۰۱ نماینده تشکیل می شود که هر چهار سال یک بار با آرای عمومی انتخاب می شوند. رئیس جمهور استونی را نمایندگان مجلس مذکور برای یک دورۀ پنج ساله برمی گزینند و رهبر حزب اکثریت سمت اجرایی نخست وزیری را برعهده می گیرد.مردم و تاریخ. جمعیت استونی ۱,۳۴۰,۱۲۲ نفر است (۲۰۱۱)و تراکم نسبی آن به۲۹.۶ نفر در کیلومتر مربع می رسد. حدود ۶۸ درصد از مردم آن استونیایی اند و اکثر آنان از آیین مسیح پیروی می کنند. ۶۹ درصد از مردم این کشور شهرنشین اند و زبان رسمی آنان استونیایی است. میانگین امید به زندگی در این کشور ۷۰ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. اِست ها، نیاکان استونیایی های امروزی بودند که از پیش از میلاد مسیح در این سرزمین می زیستند. ژرمن ها در اوایل قرن ۱۳م به استونی وارد شدند و ضمن اشاعۀ آیین مسیح، نواحی جنوبی و بیشتر جزایر آن را تصرف کردند. سوئدی ها در قرن ۱۶ بر این سرزمین استیلا یافتند و در قرن ۱۷ به تصرف لهستان درآمد. پطر کبیر در آغاز قرن ۱۸ استونی و دیگر کشورهای بالتیک را ضمیمۀ روسیه کرد. با وقوع انقلاب اکتبر، استونی صحنۀ نبردهای داخلی شد و مردم این کشور برای رهایی از استیلای روسیه و تشکیل دولتی مستقل در این کشور تلاش فراوان کردند. معاهدۀ ۱۹۱۸ بین آلمان و روسیۀ انقلابی، استقلال استونی را تأیید کرد و در ۱۹۱۹ جمهوری دموکراتیک استونی تأسیس شد. براساس پروتکل محرمانه ای که در ۱۹۳۹ بین آلمان نازی و اتحاد جماهیر شوروی به امضا رسید، استونی و دیگر کشورهای بالتیک بار دیگر ضمیمۀ کشور شوروی شدند و استونی جزء یکی از جمهوری های تشکیل دهندۀ اتحاد جماهیر قرار گرفت. با حملۀ آلمان به اتحاد شوروی، استونی در ۱۹۴۱ به تصرف آلمان درآمد؛ در ۱۹۴۴ ارتش سرخ آن را باز پس گرفت و دوباره آن را به پشت پردۀ آهنین برد. از ۱۹۸۹ تلاش هایی برای کسب استقلال مجدد در استونی آغاز شد و طی انتخابات آزاد مارس ۱۹۹۰، دولت جدید استونی به کسب استقلال کشور مزبور مصمم شد و همه پرسی مارس ۱۹۹۱ بر آن مهر تأیید زد. این کشور در اوت ۱۹۹۱ اعلام استقلال کرد و در ۶ سپتامبر همان سال اتحاد جماهیر شوروی آن را به رسمیت شناخت. استونی در ۱۹۹۱ به عضویت سازمان ملل متحد درآمد، اما تاکنون، مانند دیگر کشورهای بالتیک، از پیوستن به جامعۀ کشورهای مستقل مشترک المنافع خودداری کرده است.
wikijoo: استونی
جدول کلمات
تالین
پیشنهاد کاربران
( Estonia )
نام فارسی آن دخیل از فرانسوی Estonie است. از صورت استونیایی نام ژرمنی Estland، و احتمالاً به معنای « ( راه ) شرقی» و شاید از نام Aestia، که نخستین بار یونانیان به کار بردند.
Chud ( اسلاوی شرقی باستان ) :از ریشه گوتیک «مردم» ( مانند Deutschland برای آلمان ) . شاید هم به معنای «خارق العاده».
Igaunija ( لاتویایی ) :از نام قوم باستانی Ugaunian در جنوب شرقی استونی.
Viro ( فنلاندی ) : از نام قوم باستانی Vironian در شمال استونی. ویکی
نام فارسی آن دخیل از فرانسوی Estonie است. از صورت استونیایی نام ژرمنی Estland، و احتمالاً به معنای « ( راه ) شرقی» و شاید از نام Aestia، که نخستین بار یونانیان به کار بردند.
Chud ( اسلاوی شرقی باستان ) :از ریشه گوتیک «مردم» ( مانند Deutschland برای آلمان ) . شاید هم به معنای «خارق العاده».
Igaunija ( لاتویایی ) :از نام قوم باستانی Ugaunian در جنوب شرقی استونی.
Viro ( فنلاندی ) : از نام قوم باستانی Vironian در شمال استونی. ویکی
جمهوری استونی ( به استونیایی: Eesti ) کشوری در منطقه بالتیک در شمال اروپا است. این کشور از غرب به دریای بالتیک و از شمال به خلیج فنلاند می رسد و مرز شرقی آن با روسیه و مرز جنوبی آن با لتونی مشترک است. استونی ۴۵, ۲۲۷ کیلومتر مربع ( ۱۷۴۶۲ مایل مربع ) وسعت دارد. پایتخت آن تالین است. تنها زبان رسمی این کشور استونیایی بسیار به زبان فنلاندی نزدیک است.
محتویات [نمایش]
تاریخ [ویرایش]
زمانی که کمونیستها قدرت را در روسیه به دست گرفتند ( ۱۹۱۷ ) استونی جدا شد ولی اشغال آلمانی ها و دو جمله از سوی روسیه استقلال را تا ۱۹۱۹ به تعویق انداخت. در ۱۹۳۴ دیکتاتوری جایگزین دموکراسی ضعیف استونی گردید. پیمان عدم تعرض ( ۱۹۳۹ ) بین هیتلر و استالین استونی را به شوروی واگذاشت. در ۱۹۴۰ شوروی این جمهوری را تسخیر و تحت نام جمهوری سوسیالیستی استونی، به عنوان یکی از جمهوری های شوروی، آن را ضمیمه خاک خود کرد. از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴ استونی تحت اشغال آلمان نازی بود. زمانی که سلطه شوروی دوباره تحمیل گشت ( ۱۹۴۵ ) ، مهاجرت وسیع روسها جایگزین ۱۲۰٬۰۰۰ استونیایی شد که کشته و یا به سیبری تبعید شده بودند. در ۱۹۸۸ اصلاحات در شوروی به استونیایی های ملی گرا این فرصت را داد تا آشکارا فعالیت کنند. ملی گرایان در پارلمان این جمهوری به اکثریت دست یافتند و خودمختاری بیشتری کسب کردند و به دنبال کودتای نافرجام کمونیستهای تندرو در مسکو ( اوت ۱۹۹۱ ) استونی را از اتحاد شوروی خارج کردند. در سپتامبر ۱۹۹۱ شوروی استقلال استونی را به رسمیت شناخت.
سیاست [ویرایش]
مجمع ۱۰۶ نفره و رئیس جمهور با رأی تمامی افراد بالغ برای چهار سال انتخاب می شود. رئیس جمهور، نخست وزیر و شورای وزیرانی را انتصاب می کند که به مجمع پاسخگو هستند.
احزاب عمده سیاسی عمده عبارت اند از:
جبهه خلق سوسیال دموکرات
حزب لیبرال دموکرات
حزب کمونیست.
اقتصاد [ویرایش]
خاک استونی، قابلیت کشت مناسبی نداشته، و دامداری آن نیز، فقط جوابگوی ۲۰ درصد نیاز کشور است. در سالیان اخیر، منابع محدودی از نفت و فسفریت در این کشور یافت شده است.
صنایع عمده این کشور عبارت انداز:
صنایع چوب
نساجی
صنایع مهندسی
فرآوری غذایی
گاز برای استفاده گرمایشی و صنعتی از شیست قیردار استخراج می شود. محصول عمده بخش مهم کشاورزی و دامپروری لبنیات است. مشکلات بزرگ اقتصادی نتیجه وابستگی شدید استونی به تجارت با روسیه بوده است. اقتصاد کشور هنوز در حد وسیعی در اختیار دولت است، ولی در زمینه خصوصی سازی اندکی پیشرفت حاصل شده است.
تقسیمات کشوری [ویرایش]
استونی به ۱۵ شهرستان تقسیم می شود که ناحیه های مدیریتی کشور هستند. هر شهرستان به شهرداری های کوچکتر تقسیم می شود که کوچکترین تقسیم بندی در استونی نیز می باشد.
جغرافیا [ویرایش]
جمعیت آن ۱, ۳۵۶, ۰۰۰ تن است. پایتخت آن تالین می باشد. ۲۲ درصد آن را جنگل پوشانیده است واز چوب آن برای کاغذ وکبریت سازی استفاده می شود.
استونی کوچک ترین و شمالی ترین کشور منطقه بالتیک بوده و از تعداد زیادی جزیره در ساحل جنوبی خلیج فنلاند تشکیل شده است. در این کشور، دریاچه های فراوان و جنگلهای متراکم زیادی، به چشم می خورد. استونی، از نظر منابع طبیعی فقیر می باشد. استونی متشکل است از سرزمینی کم ارتفاع، که در جنوب شرق ۳۱۸ متر ارتفاع می یابد، و دو جزیره اصلی.
آب و هوا: ویژگی آب و هوای معتدل و مرطوب این کشور تابستانهای ملایم و زمستانهای سرد است.
مردم [ویرایش]
فرهنگ [ویرایش]
منابع [ویرایش]
در ویکی انبار پرونده هایی دربارهٔ استونی موجود است.
مشارکت کنندگان ویکی پدیا، «Estonia»، ویکی پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد ( بازیابی در ۱ فوریه ۲۰۱۱ ) .
پیوند به بیرون [ویرایش]
[نمایش]
ن • ب • و
اروپا
[نمایش]
ن • ب • و
کشورهای عضو اتحادیه اروپا
[نمایش]
ن • ب • و
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو )
این یک نوشتار خُرد پیرامون شهر استونی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: ایالت ها و قلمروهای بنیان گذاری شده در ۱۹۱۸ ( میلادی ) استونیجمهوری هاکشورهای اروپایی کشورهای عضو اتحادیه اروپاکشورهای عضو سازمان ملل متحدکشورهای عضو ناتو لیبرال دموکراسی
قس انگلیسی
Estonia i/ɨsˈtoʊniə/ ( Estonian: Eesti ) , officially the Republic of Estonia ( Estonian: Eesti Vabariik ) , is a state in the Baltic region of Northern Europe. It is bordered to the north by the Gulf of Finland, to the west by the Baltic Sea, to the south by Latvia ( 343 km ) , and to the east by Lake Peipus and the Russian Federation ( 338. 6 km ) . [8] Across the Baltic Sea lies Sweden in the west and Finland in the north. The territory of Estonia covers 45, 227 km2 ( 17, 462 sq mi ) , and is influenced by a temperate seasonal climate. The Estonians are a Finnic people, and the official language, Estonian, is closely related to Finnish.
Estonia is a democratic parliamentary republic divided into 15 counties. The capital and largest city is Tallinn. With a population of 1. 29 million, it is one of the least - populous members of the European Union, Eurozone and NATO. Estonia has the highest GDP per person among the former Soviet republics. [9] Estonia is listed as a "high - income economy" by the World Bank and as an "advanced economy" by the International Monetary Fund, and is subsequently a member of the OECD. The United Nations classifies Estonia as a developed country with a very high Human Development Index. [5] The country is also ranked highly for press freedom, economic freedom, political freedom and education.
Contents [show] . . .
محتویات [نمایش]
تاریخ [ویرایش]
زمانی که کمونیستها قدرت را در روسیه به دست گرفتند ( ۱۹۱۷ ) استونی جدا شد ولی اشغال آلمانی ها و دو جمله از سوی روسیه استقلال را تا ۱۹۱۹ به تعویق انداخت. در ۱۹۳۴ دیکتاتوری جایگزین دموکراسی ضعیف استونی گردید. پیمان عدم تعرض ( ۱۹۳۹ ) بین هیتلر و استالین استونی را به شوروی واگذاشت. در ۱۹۴۰ شوروی این جمهوری را تسخیر و تحت نام جمهوری سوسیالیستی استونی، به عنوان یکی از جمهوری های شوروی، آن را ضمیمه خاک خود کرد. از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۴ استونی تحت اشغال آلمان نازی بود. زمانی که سلطه شوروی دوباره تحمیل گشت ( ۱۹۴۵ ) ، مهاجرت وسیع روسها جایگزین ۱۲۰٬۰۰۰ استونیایی شد که کشته و یا به سیبری تبعید شده بودند. در ۱۹۸۸ اصلاحات در شوروی به استونیایی های ملی گرا این فرصت را داد تا آشکارا فعالیت کنند. ملی گرایان در پارلمان این جمهوری به اکثریت دست یافتند و خودمختاری بیشتری کسب کردند و به دنبال کودتای نافرجام کمونیستهای تندرو در مسکو ( اوت ۱۹۹۱ ) استونی را از اتحاد شوروی خارج کردند. در سپتامبر ۱۹۹۱ شوروی استقلال استونی را به رسمیت شناخت.
سیاست [ویرایش]
مجمع ۱۰۶ نفره و رئیس جمهور با رأی تمامی افراد بالغ برای چهار سال انتخاب می شود. رئیس جمهور، نخست وزیر و شورای وزیرانی را انتصاب می کند که به مجمع پاسخگو هستند.
احزاب عمده سیاسی عمده عبارت اند از:
جبهه خلق سوسیال دموکرات
حزب لیبرال دموکرات
حزب کمونیست.
اقتصاد [ویرایش]
خاک استونی، قابلیت کشت مناسبی نداشته، و دامداری آن نیز، فقط جوابگوی ۲۰ درصد نیاز کشور است. در سالیان اخیر، منابع محدودی از نفت و فسفریت در این کشور یافت شده است.
صنایع عمده این کشور عبارت انداز:
صنایع چوب
نساجی
صنایع مهندسی
فرآوری غذایی
گاز برای استفاده گرمایشی و صنعتی از شیست قیردار استخراج می شود. محصول عمده بخش مهم کشاورزی و دامپروری لبنیات است. مشکلات بزرگ اقتصادی نتیجه وابستگی شدید استونی به تجارت با روسیه بوده است. اقتصاد کشور هنوز در حد وسیعی در اختیار دولت است، ولی در زمینه خصوصی سازی اندکی پیشرفت حاصل شده است.
تقسیمات کشوری [ویرایش]
استونی به ۱۵ شهرستان تقسیم می شود که ناحیه های مدیریتی کشور هستند. هر شهرستان به شهرداری های کوچکتر تقسیم می شود که کوچکترین تقسیم بندی در استونی نیز می باشد.
جغرافیا [ویرایش]
جمعیت آن ۱, ۳۵۶, ۰۰۰ تن است. پایتخت آن تالین می باشد. ۲۲ درصد آن را جنگل پوشانیده است واز چوب آن برای کاغذ وکبریت سازی استفاده می شود.
استونی کوچک ترین و شمالی ترین کشور منطقه بالتیک بوده و از تعداد زیادی جزیره در ساحل جنوبی خلیج فنلاند تشکیل شده است. در این کشور، دریاچه های فراوان و جنگلهای متراکم زیادی، به چشم می خورد. استونی، از نظر منابع طبیعی فقیر می باشد. استونی متشکل است از سرزمینی کم ارتفاع، که در جنوب شرق ۳۱۸ متر ارتفاع می یابد، و دو جزیره اصلی.
آب و هوا: ویژگی آب و هوای معتدل و مرطوب این کشور تابستانهای ملایم و زمستانهای سرد است.
مردم [ویرایش]
فرهنگ [ویرایش]
منابع [ویرایش]
در ویکی انبار پرونده هایی دربارهٔ استونی موجود است.
مشارکت کنندگان ویکی پدیا، «Estonia»، ویکی پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد ( بازیابی در ۱ فوریه ۲۰۱۱ ) .
پیوند به بیرون [ویرایش]
[نمایش]
ن • ب • و
اروپا
[نمایش]
ن • ب • و
کشورهای عضو اتحادیه اروپا
[نمایش]
ن • ب • و
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو )
این یک نوشتار خُرد پیرامون شهر استونی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: ایالت ها و قلمروهای بنیان گذاری شده در ۱۹۱۸ ( میلادی ) استونیجمهوری هاکشورهای اروپایی کشورهای عضو اتحادیه اروپاکشورهای عضو سازمان ملل متحدکشورهای عضو ناتو لیبرال دموکراسی
قس انگلیسی
Estonia i/ɨsˈtoʊniə/ ( Estonian: Eesti ) , officially the Republic of Estonia ( Estonian: Eesti Vabariik ) , is a state in the Baltic region of Northern Europe. It is bordered to the north by the Gulf of Finland, to the west by the Baltic Sea, to the south by Latvia ( 343 km ) , and to the east by Lake Peipus and the Russian Federation ( 338. 6 km ) . [8] Across the Baltic Sea lies Sweden in the west and Finland in the north. The territory of Estonia covers 45, 227 km2 ( 17, 462 sq mi ) , and is influenced by a temperate seasonal climate. The Estonians are a Finnic people, and the official language, Estonian, is closely related to Finnish.
Estonia is a democratic parliamentary republic divided into 15 counties. The capital and largest city is Tallinn. With a population of 1. 29 million, it is one of the least - populous members of the European Union, Eurozone and NATO. Estonia has the highest GDP per person among the former Soviet republics. [9] Estonia is listed as a "high - income economy" by the World Bank and as an "advanced economy" by the International Monetary Fund, and is subsequently a member of the OECD. The United Nations classifies Estonia as a developed country with a very high Human Development Index. [5] The country is also ranked highly for press freedom, economic freedom, political freedom and education.
Contents [show] . . .
کلمات دیگر: