لواسان

لَواسان یکی از شهرهای شهرستان شمیرانات در استان تهران و مرکز بخش لواسانات است. در اصطلاح عامیانه به این شهر لواسون می گویند.
لواسان در زبان پارسی پهلوی به معنای لبه یا تیغه کوهی است که محل طلوع خورشید می باشد و از دو بخش «لو» و «آسان» تشکیل شده که معانی آن ها بدین شرح است: ۱- لو به معنی «لب یا لبه، سره و تیغه کوه» است همچنان که در لهجه قدیم مردم تهران «لواشُدَنِ خورشید (به لهجه محلی: لَواشُویَن)» به معنی به سر کوه رسیدن نور خورشید به هنگام غروب است، همچنین به معنای به قله کوه رسیدن انسان یا حیوانات نیز می باشد؛ همچنین لو در این گویش به معنی کنار است (مثل "لو دره" که به چم کنار دره است). "لو" به معنی سره و تیغه کوه در نام نقاطی از معابر کوه ها در راه های کوهستانی قصران نیز در پاره ای از آبادی های قصرانِ درونی بکار می رود، مانند سرلو در نزدیکی افجه یا «سر لو فشم (مخففا سلّو فشم)» میان آبادی های آهار و فشم و «سرلوآهاربَشم (مخففا سلّوآهاربشم)» میان آبادی های شهرستانک و آهار و غیره… در کل "لو" صورت محلی کلمه لب (در زبان پهلوی: لَپ) است و دلیل آن اینکه: هنرمندان لواسانی که در طهران قدیم کار می کرده اند، خود را لباسانی می خوانده اند؛ چنان که نام سازندهٔ در قدیمی و نفیس بقعه سید اسماعیل در تهران که مورخ به تاریخ ۸۸۶ هجری است؛ در سرلوحه آن چنین خوانده می شود: "عمل استاد حسین بن حسن نجار لباسانی" و همچنین نام سازندگان صندوق بقعه امامزاده یحیی، که از سال ۸۹۵ هجری بجا مانده چنین است: " عمل استاد حسین و اخوه محمد بن حسن لباسانی" و نیز در کتیبه مرقد امامزاده قاسم در شمیران به تاریخ ۹۶۳ هجری چنین خوانده می شود: " به عمل قطب الدین بن سیف نجار بن اسکندر معصوم لباسانی". ضمناً از تبدیل یافتن "واو" و "ب" به یکدیگر در زبان های کهنه و نوی ایرانی شواهد فراوانی مثل "واته" و "باد"، "بالاً و "والاً و صدها مثال دیگر وجود دارد. ۲- واژه آسان که صفت فاعلی از مصدر "آسدن" و ریشه "آس" به معنی بلند شدن و برخاستن و نیز آمدن است، همان است که در نامگذاری سرزمین فارسی زبان خراسان نیز بکار گرفته شده است و الف و نون در آخر دو کلمه لواسان و خراسان علامت صفت فاعلی است نه پسوند مکان. خور یا خُر در نام خراسان (یا خوراسان) به معنی خورشید بوده و در کل به معنی جایی می باشد که خورشید از آن بالا می آید و طلوع می کند؛ چنان که فخرالدین اسعد گرگانی که در حدود سال ۴۴۶ هجری داستان ویس و رامین را که از ماجراهای افسانه آمیز دوره اشکانی و در اصل به زبان پهلوی بوده، به نظم فارسی برگردانده است، در معنی خراسان اینچنین سروده است:
لواسان درّه ای است ییلاقی و خوش آب و هوا در دامنه های جنوبی کوه های البرز که به خاطر داشتن چشم اندازهای بکر و زیبا از رودخانه جاجرود و دریاچهٔ زیبای سد لتیان شهرت یافته است. طبیعت سرسبز لواسان از دامنه های شمالی این شهر آغاز می شود و تا ساحل دریاچه سد لتیان ادامه دارد. در چشم اندازهای این منطقه می توان طبیعت را در چهار فصل سال به زیبایی هرچه بیشتر تماشا کرد.
شهر لواسان در ۱۱ کیلومتری شمال شرق تهران قرار دارد و به عنوان نزدیک ترین منطقهٔ خوش آب و هوا و ییلاقی شهر تهران به شمار می آید. فاصله لواسان تا اتوبان بابایی تهران حدود ۷ کیلومتر می باشد که در کمتر از ۱۵ دقیقه می توان به آن دسترسی داشت. همچنین این باغشهر از طریق جاده لشگرک، به آسانی به اتوبان ارتش و شمیران دسترسی دارد.
این شهر در سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای ۱۸٬۱۴۶ نفر جمعیت بوده است که شامل ۹۳۱۸ نفر مرد، ۸۸۲۸ زن و ۶۱۳۰ خانوار بوده است.

لَواسان
لَواسان
شهری در استان تهران، شهرستان شمیرانات، و مرکز اداری بخش رودبار قصران. با ارتفاعی حدود ۱,۶۵۰ متر، در منطقه ای کوهستانی، در ۲۲کیلومتری شمال شرقی تهران و ۱۸کیلومتری شرق تجریش، در شمال دریاچۀ سد لتیان، سر راه تهران به افجه قرار دارد. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و خشک و جمعیت آن ۱۵,۴۶۸ نفر است (۱۳۸۵).