مترادف ام : مادر، مام، والده، اصل، مایه
متضاد ام : اب، پدر
I am
mother
mother, [fig.] source, parent
مادري کردن , پروردن , مادر , ننه , والده , مام , سرچشمه , اصل
مادر، مام، والده ≠ اب، پدر
اصل، مایه
۱. مادر، مام، والده
۲. اصل، مایه ≠ اب، پدر
ام . [ اَ ] (پیشوند) اَن . علامت سلب است در مثال امرد و انبره بمعنی شتر بی مو، مثل این است که یکی سلب مرد و دیگری سلب بَرَگی است . (یادداشت مؤلف ).
ام . [ اَ ] (ع حرف ربط) بمعنی یای تردید. (غیاث اللغات ) (آنندراج ). حرف عطف است ومعنی آن استفهام ، و استعمال آن بر دو وجه است یکی آنکه با الف استفهام باشد بمعنی اَی ّ مانند: اء زید عندک ام عمرو؟ یعنی کدام کس است از این هر دو نزدیک تو؟ و این ام را متصله گویند. دوم آنکه بمعنی بل باشدو این ام منقطعه است از ماقبل خود خبر باشد یا استفهام ، مثال خبر: انها لابل ام شاء؛ یعنی اول متکلم حکم کرد به اینکه آنچه می بینم شتران است سپس او را شک واقع شد و از این حکم اعراض کرد و گفت آنچه می بینم بلکه رمه ٔ گوسپندان است ، لیکن فرق میان بل و ام آن است که مابعد بل متیقن باشد و مابعد ام مظنون . و مثال استفهام : هل زید منطلق ام عمرو؟ یعنی آیا بیرون رونده زید است یا عمرو؟ ام در این مورد ظن و استفهام و اضراب را میرساند. «ام » بر هل داخل شود ولی بر همزه ٔ استفهام داخل نشود، چون : هل یستوی الاعمی و البصیر؟ ام هل تستوی الظلمات و النور؟ و نیز گاهی زاید آید: یا هند ام ماکان مشی رقصاً؛ یعنی ماکان . (از منتهی الارب ذیل ام م ). حقاً ام باطلاً. طوعاً ام کرهاً. کلاً ام بعضاً. || (حرف تعریف ) گاه بجای «ال » حرف تعریف استعمال میشود: لیس من امبر امصیام فی امسفر.
ام . [ اَم م ] (ع مص ) آهنگ کردن . (تاج المصادر بیهقی ) (مصادر زوزنی ). قصد کردن . (ترجمان علامه ، تهذیب عادل ) (منتهی الارب ). || زدن ام الرأس . (منتهی الارب ). سر شکستن چنانکه به مغز رسد. (تاج المصادر بیهقی ). بر میان سر زدن . (مصادر زوزنی ). سر شکستن چنانکه نزدیک به دماغ رسد. || امامت کردن . (آنندراج ). امام بودن در همان حین که امام دیگری هست . همقطار و همکار بودن در امامت . (دزی ج 1). || (اِ) گروه از هر صنف مردم و از هر جنس حیوانات . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). به این معنی در فرهنگهای معتبر عربی دیده نشد.
ام . [ اِ ] (اِخ ) (الَ ....) جایگاه گروهی از عرب ، که بطنی از بطون غزیه بودند. (از صبح الاعشی ج 1 ص 324).
ام . [ اِ ] (اِخ ) مرکز ساووا واقع در ناحیه ٔ البرت ویل از کشور فرانسه . 1360 تن سکنه دارد.
فرخی (از انجمن آرا).
ایرج میرزا.
ام . [ اِ / َِم ْ ] (ترکی ، پسوند) َِم . علامت تأنیث ترکی است مانند خان ، خانِم و بیگ ، بیگم . در فارسی خانم و بیگم بضم نون و گاف تلفظکنند. (یادداشت مؤلف ).
ام . [ اُ ] (اِخ ) نام رودی است در ایالت تومسک از ناحیه ٔسیبری . رجوع به قاموس الاعلام ترکی ج 2 ذیل اوم شود.
فردوسی .
ناصرخسرو.
ناصرخسرو.
ام . [ اُم م ] (اِ) گیشدر (گیاه ). رجوع به گیشدر شود.
شاکر بخاری .
بوالمثل .
فردوسی .
فردوسی .
فردوسی .
فرخی .
اسدی (گرشاسب نامه ).
ناصرخسرو.
شهید.
دقیقی .
منجیک .
آغاجی .
خسروی .
زینبی .
سعدی .
سلمان ساوجی .
حافظ.
منوچهری .
منوچهری .
مولوی (مثنوی ).
۱. مادر.
۲. [مجاز] اصل هر چیز.
〈 ام لیلی: شراب سیاهرنگ.
〈 ام حباب: دنیا.
〈 ام زنبق: [قدیمی، مجاز] خمر؛ شراب.
اِم -em- در لهجه تاتی به جای کلمه این می گویند ام برای مثال ام طرف یعنی این طرف، ام کاره بکه یعنی این کار را بکن امای یعنی اینهاش و همین کلمه به صورت مرکب وارد زبان فارسی شده است مانند امروز به معنی این روز