بنی قریظه

بنی قریظه طایفه ای یهودی بودند که تا قرن هفتم میلادی در شمال عربستان در حومهٔ یثرب (مدینه) زندگی می کردند.در مورد خاستگاه بنی قُریْظه (همانند باقیماندگان یهودیانِ مدینه) اطلاعات کافی در دست نیست؛ برخی گفته اند آن ها نوادگان قبایل یهودی مهاجر بودند و یا اعرابی که به یهودیت گرویده و در عین پایبندی به یهودیت، با اعراب ازدواج کرده و از بسیاری از آداب آن ها تأثیر پذیرفته بودند. به نظر می آید که قبایل یهودی (که اقلیتی از جمعیت مدینه را تشکیل می دادند) در کشاورزی پیشرو و ممتاز بوده اند و در برهه هایی از تاریخ از نظر سیاسی نیز غالب بوده اند، ولی قدرت سیاسی و حکومتی آن ها بعدها رو به افول گزارده بود.
جعفر شهیدی می نویسد: به نظر می رسد ماجرای این غزوه، سال ها پس از تاریخ واقعه، به وسیله داستان گویی که از تیره خزرج بوده است دستکاری شده و به تحریر درآمده باشد. هدف این داستان گو این بوده است که به این وسیله نشان دهند حرمت طایفه اوس نزد پیامبر اسلام به اندازه طایفه خزرج نبود و برای همین است که پیغمبر اسلام هم پیمان های خزرج را نکشت، اما هم پیمانان اوس را گردن زد؛ و نیز خواسته است نشان دهد که رئیس قبیله اوس جانب هم پیمان های خود را رعایت کرده است.
مالک بن انس، ابن اسحاق راوی اصلی این جریان را دجال می نامد، دلیل این نامگذاری، نقل داستان غزوات پیامبر اسلام با یهودیان از قول فرزندان یهودی عنوان شده است لذا مالک را می توان یکی از مخالفین این داستان دانست.
ابن حجر عسقلانی، علت تضعیف ابن اسحاق از سوی مالک را نقل این گونه داستان ها می داند پس خود نیز جزء مخالفین این داستان قرار می گیرد.
سید احمد برکات نیز با دلایل مختلف داستان نقل شده از طرف ابن اسحاق نسبت به یهودیان بنی قریظه را نفی می کند.
ولید عرفات نیز با بیان فاصله زیاد بین ابن اسحاق و جریان بنی قریظه، نداشتن سند صحیح از سوی ابن اسحاق را دلیلی بر ضعف این داستان دانسته و دلایل دیگری نیز اقامه کرده است.
حدود صد سال قبل از هجرت محمد از مکه به مدینه بین قبایل مختلف مدینه درگیری درگرفته و به تدریج تمامی اهالی مدینه وارد آن شده بودند. در این میان قبایل یهودی گهگاه در جبهه های مخالف هم می جنگیدند.
یکی از دلائل دعوت محمد به مدینه رفع اختلافات میان گروه های درگیر بود. وقتی محمد از مکه به مدینه هجرت نمود با تهیه میثاقی بین گروه های درگیر صلح ایجاد کرد. این میثاق حقوق و وظایف قبایل مدینه نسبت به یکدیگر را مشخص می کرد.
در سال پنجم هجرت، متعاقب جنگ های بدر و احد، ابوسفیان به کمک قبایل تبعید شده بنی نضیر و بنی قینقاع، شهر مدینه را با هدف تخریب جامعه مسلمانان محاصره کرد. مسلمانان به پیشنهاد سلمان فارسی برای مقابله با مهاجمان، خندقی در شمال و غرب مدینه کنده بودند. در طول دو هفته ای که مدینه تحت محاصره بود، لشکر احزاب با بنی قُریْظه که در جنوب مدینه ساکن بودند وارد مذاکره شدند و آنان برخلاف پیمانی که با محمد بسته بودند، جانب دشمنان او را گرفتند. محمد از این موضوع آشفته شده و برخی از رهبران مسلمانان را برای صحبت با آن ها فرستاد که نتیجه آن برایش مضطرب کننده بود. محمد سعی کرد که از به نتیجه رسیدن مذاکرات بین بنی قُریْظه و احزاب جلوگیری کند. مذاکرات نهایتاً بی نتیجه ماند. در مورد میزان حمایت بنی قُریْظه از احزاب در هنگام جنگ اختلاف نظر وجود دارد.

[ویکی فقه] بنی قُریظه در دو معنا به کار رفته است:۱. قبیله یهودی ساکن مدینه (یَثْرِب) تا نخستین سال های هجرت.۲. نام یکی از غزوه های پیامبر اکرم (صلّی اللّه علیه وآله وسلّم).
«بنی قریظه» از دو کلمه تشکیل شده است:
← بنی (بنین)
در اصطلاح «قُریظ» نام گروهی از اعراب است و بنی قریظه یکی از سه طایفه مشهور یهود بودند که بر اثر پیمان شکنی در غزوه احزاب، پیامبر اسلام (صلّی اللّه علیه وآله وسلّم) با آنان برخورد کرد، نام یکی از غزوه های پیامبر (صلّی اللّه علیه وآله وسلّم) نیز، بنی قریظه می باشد.
نَسَب بنی قریظه
چند نظریه در نسب و یهودی شدن بنی قریظه عنوان شده است.
← نظریه اول
...