گلستان هنر کتابی ست تألیف قاضی احمد منشی قمی. این اثر از معدود منابعی است که اطلاعاتی را در شرح احوال خوشنویسان و نگارگران در اختیار ما قرار می دهد. این اثر در عصر صفوی در سال ۱۰۰۶ هجری قمری نگارش یافته و در سال ۱۰۱۵ هجری قمری، نگارشی دیگر از آن با حذف و اضافات نسبت به نسخهٔ قبلی صورت پذیرفته است.
فصل اول: در بیان خط ثلث و ما یشبه به و پیداشدن آن (با ذکر پنجاه و هشت تن از استادان این خط)
فصل دوم: در ذکر خوشنویسان تعلیق (با ذکر سی و هشت تن از استادان این خط)
فصل سوم: در ذکر خوشنویسان نستعلیق (با ذکر شصت و هفت تن از استادان این خط)
فصل چهارم: در ذکر احوال نقاشان (با ذکر چهل و یک تن از استادان فن)
خاتمه: در باب جدول و تذهیب و رنگ های الوان و ساختن مرکب و سایر لوازم کتابخانه و شستن لاجورد.
قاضی احمد، فرزند شرف الدین حسین قمی، منشی سام میرزا در هرات، در سال ۹۵۳ هجری قمری در شهر قم متولد شد. در یازده سالگی به همراه پدر خود به مشهد رفت و مدت بیست سال از حیات خویش را در آن شهر گذراند و تا سی و یک سالگی در سایهٔ حمایت سلطان ابوالفتح ابراهیم میرزا، از محضر استادان نامدار زمان چون شاه محمود نیشابوری، میر سید احمد مشهدی و مالک دیلمی استفاده کرد. ابراهیم میرزا دارای تحصیلات جامع علمی و هنری بود و جمعی از شعرا و خوشنویسان و نقاشان برجستهٔ آن عصر در کتابخانهٔ او کار می کردند. قاضی احمد سال های جوانی خویش را در محافل هنری دربار وی گذراند. او در خارج از کتابخانهٔ ابراهیم میرزا نیز با عدهٔ کثیری از استادان نقاش و خوشنویس ارتباط داشته و همین امر باعث شده تا اثر وی جزئیات فراوانی از زندگی هنرمندان عصر صفوی را بازگو کند. وی اثر خویش را به معرفی اشخاص و وقایعی اختصاص داده که یا مستقیماً و از نزدیک می شناخته یا به واسطهٔ معاصرین خویش، از احوال آن ها آگاهی داشته است. ازاین رو، گلستان هنر از منابع اصلی برای مطالعه و تحقیق پیرامون زندگی هنری ایران عصر صفوی است. او در جای جای کتاب، به تناسب موضوع، از اشعار شاعران بهره گرفته، و همین امر بر جذابیت اثر افزوده است.
از وی تألیفات دیگری چون خلاصة التواریخ (تاریخ صفویه از شیخ صفی تا اوایل شاه عباس یکم)، جمیع الاخیار، مجمع الشعرا و مناقب الفضلا بر جای مانده است. قاضی احمد در سال ۱۰۰۷ هجری مورد غضب شاه عباس قرار گرفت، از منصب خویش عزل شد و به قم رفت. در سال ۱۰۱۵ هجری، مولانا محمد امین عقیلی رستمداری اردبیلی را، که از خوشنویسان زمان بوده، در دارالسلطنهٔ قزوین ملاقات کرده و شرح آن را در گلستان هنر آورده است و از این تاریخ به بعد، اطلاعی از وی در دست نیست.
وی در ابتدای گلستان هنر، مقدمه ای را در باب احداث قلم و پیدایش خط و اِسناد آن به علی آورده است.
فصل اول: در بیان خط ثلث و ما یشبه به و پیداشدن آن (با ذکر پنجاه و هشت تن از استادان این خط)
فصل دوم: در ذکر خوشنویسان تعلیق (با ذکر سی و هشت تن از استادان این خط)
فصل سوم: در ذکر خوشنویسان نستعلیق (با ذکر شصت و هفت تن از استادان این خط)
فصل چهارم: در ذکر احوال نقاشان (با ذکر چهل و یک تن از استادان فن)
خاتمه: در باب جدول و تذهیب و رنگ های الوان و ساختن مرکب و سایر لوازم کتابخانه و شستن لاجورد.
قاضی احمد، فرزند شرف الدین حسین قمی، منشی سام میرزا در هرات، در سال ۹۵۳ هجری قمری در شهر قم متولد شد. در یازده سالگی به همراه پدر خود به مشهد رفت و مدت بیست سال از حیات خویش را در آن شهر گذراند و تا سی و یک سالگی در سایهٔ حمایت سلطان ابوالفتح ابراهیم میرزا، از محضر استادان نامدار زمان چون شاه محمود نیشابوری، میر سید احمد مشهدی و مالک دیلمی استفاده کرد. ابراهیم میرزا دارای تحصیلات جامع علمی و هنری بود و جمعی از شعرا و خوشنویسان و نقاشان برجستهٔ آن عصر در کتابخانهٔ او کار می کردند. قاضی احمد سال های جوانی خویش را در محافل هنری دربار وی گذراند. او در خارج از کتابخانهٔ ابراهیم میرزا نیز با عدهٔ کثیری از استادان نقاش و خوشنویس ارتباط داشته و همین امر باعث شده تا اثر وی جزئیات فراوانی از زندگی هنرمندان عصر صفوی را بازگو کند. وی اثر خویش را به معرفی اشخاص و وقایعی اختصاص داده که یا مستقیماً و از نزدیک می شناخته یا به واسطهٔ معاصرین خویش، از احوال آن ها آگاهی داشته است. ازاین رو، گلستان هنر از منابع اصلی برای مطالعه و تحقیق پیرامون زندگی هنری ایران عصر صفوی است. او در جای جای کتاب، به تناسب موضوع، از اشعار شاعران بهره گرفته، و همین امر بر جذابیت اثر افزوده است.
از وی تألیفات دیگری چون خلاصة التواریخ (تاریخ صفویه از شیخ صفی تا اوایل شاه عباس یکم)، جمیع الاخیار، مجمع الشعرا و مناقب الفضلا بر جای مانده است. قاضی احمد در سال ۱۰۰۷ هجری مورد غضب شاه عباس قرار گرفت، از منصب خویش عزل شد و به قم رفت. در سال ۱۰۱۵ هجری، مولانا محمد امین عقیلی رستمداری اردبیلی را، که از خوشنویسان زمان بوده، در دارالسلطنهٔ قزوین ملاقات کرده و شرح آن را در گلستان هنر آورده است و از این تاریخ به بعد، اطلاعی از وی در دست نیست.
وی در ابتدای گلستان هنر، مقدمه ای را در باب احداث قلم و پیدایش خط و اِسناد آن به علی آورده است.
wiki: گلستان هنر