سلطانیه

شهر سُلطانیه یکی از شهرهای استان زنجان است که در ۴۳ کیلومتری شهر زنجان واقع است. گنبد سلطانیه و مقبرهٔ اولجایتو در این شهر قرار دارند. از دیگر آثار تاریخی این شهر می توان به آرامگاه ملا حسن کاشی و خانقاه حسام الدین حسن چلبی (معروف به چلبی اوغلی) اشاره کرد.
از روستاهای شهرستان سلطانیه استان زنجان می توان به بوئین ،سرخه دیزج، قره بلاغ، کاکااباد و قشلاق و وناون و چمه و چم رود اشاره کرد.همچنین در چند کیلومتری این بنا معبد داش کسن وجود دارد.
به گواهی منابع تاریخی موجود، شهر سلطانیه نخستین بار در دورة ایلخانان مغول بنا شده است؛(البته شهر فعلی با این نام و الا قبلاً از این نام آن اریباد بوده و قدمت آن به گواه کاوش های باستان شناسی به ۷ هزار سال می رسد) آنان پس از استقرار در ایران و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت، دشت وسیع و سرسبز سلطانیة کنونی را برای شکار و گذران ییلاق انتخاب کردند.بدین ترتیب این محل قنقوراولانگ یعنی شکارگاه شاهین نامیده می شد. اما از هنگامی که ارغون چهارمین ایلخان مغول بر تخت نشست، تصمیم گرفت در این محل شهری بنا کند؛ بنابراین دستور داد قلعه ای با طول باروی دوازده هزار گام از سنگ تراشیده بسازند.پس از درگذشت وی به سال ۶۱۹ جنازه وی در محل همین شهر ناتمام دفن شد و پسر وی غازان خان کوشش دیگری برای تکمیل و آبادانی این شهر انجام نداد و در عوض به احداث شنب غازان در نزدیکی تبریز پرداخت.
اوج شکوفایی شهر در زمان اولجایتو است. وی از سال ۷۰۲ق کار ساخت شهر را از سر گرفت و برای انجام این کار بسیاری از هنرمندان، صنعت گران و بازرگانان را به این شهر کوچاند و این محل از این پس سلطانیه – محل شاه نشین – نامیده شد.

[ویکی الکتاب] معنی سُلْطَانِیَهْ: قدرت و توانم (هاء در آن هاء سکت است و جزء کلمه نمی باشد وتنها برای حفظ حرکت حرف آخر اضافه شده است )
ریشه کلمه:
سلط (۳۹ بار)
ه (۳۵۷۶ بار)