کلمه جو
صفحه اصلی

فقه ایدز

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] در این بحث «ایدز » وارد بیان حکمی نمی شویم بلکه سعی شده یک چشم انداز و روند مطالعاتی را در قبال این موضوع عرض کنیم. در ارتباط با ایدز که البته پرونده اش باید باز باشد و پژوهش گر باید دقیق صحبت کند، آنچه بنده عرض می کنم از باب مثال و گمانه زنی های نخستین است که براساس مطالعه اطلاعات متخصصین و مطالعات جانبی صورت گرفته عرض می شود. شما اگر بخواهید ایدز را موضوع شناسی کنید، پس از این که اطلاعات را از متخصصان و مراکز آمار و... گرفتید، مطالعات میدانی و تجربی لازم را هم انجام دادید و آن گاه خواستید به ادله مراجعه کنید، می بینید چند عنوانِ برجسته در فقه و ادله آن وجود دارد که باید ببینیم«ایدز» نیز ذیل این عناوین جای می گیرد یا نه.
ویروس HIV، ویروس نقص ایمنیِ انسان است که به شکل اکتسابی منتقل می شود. سابقه این ویروس به ۲۵ سال پیش برمی گردد. یک سری دوره خاموشی و نهفتگی را دارد که معمولاً در حدود یک تا ده سال طول می کشد. دوره دیگری هم هست که حتی با آزمایش خون هم مشخص نمی شود. این دوره دوم، بین سه تا شش سال طول می کشد که به «دوره پنجره» معروف است. یکی از مسائلی که در ازدواج مبتلایان مطرح است، همین دوره پنجره است؛ چون ممکن است افراد آزمایشی بدهند و بیماری، خودش را نشان ندهد ولی بعدها مشخص بشود.
پیشینه
امواج ایدز در ایران به سه مرحله تقسیم می شود: مرحله اول، در سال ۱۳۶۶ و متأسفانه از طریق انتقال محصولات خونی آلوده در کشور اتفاق افتاد و اولین قربانی آن، کودکی شش ساله در استان کرمانشاه بود؛موج دوم در سال های ۷۳ و ۷۴، و در پی تغییر نوع مصرفِ مواد مخدر از حالت تدخینیِ (فردی) به تزریقیِ جمعی و استفاده از سرنگ و ابزار تزریقی مشترک بود؛ موجی که هنوز هم بیشترین تعداد مبتلایان را - حدود هفتاد درصد - قربانی می گیرد؛موج بعدی، انتقال از طریق روابطِ جنسی حفاظت نشده بود که در سال ۱۳۸۷ آغاز شد و به اذعان وزارت بهداشت و آموزش پزشکی، این موج اکنون نیز مسئله ای جدی است.
بررسی آماری مبتلایان
از لحاظ آمار، تا تاریخ یکم تیرماه ۱۳۸۸، تعداد ۱۹۳۴۵ مبتلا داشتیم. این آمار، ثبت شده است که مراجعانِ مبتلا، خودشان داوطلبانه به مراکز مشاوره بیماری عفونی و رفتاری مراجعه کرده اند و پس از تست دادن، اجازه ثبت نامشان را هم داده اند. یک آمار استاندارد بین المللی هم از ایران داریم که مجموع این مقدارِ ثبت شده و ناشده را بین هفتاد تا صد هزار نفر تخمین می زند.از میان تعداد ثبت شده (۱۹۳۴۵)، ۶۹ درصد کسانی اند که انتقالشان از طریق اعتیاد تزریقیِ مشترک، عنوان شده است. این در دو سال پیش، حدود هشتاد درصد بوده و الآن آمارش کمتر شده است. علت ابتلایِ حدود ۲۳ درصد از این تعداد ثبت شده، ناشناخته است. وقتی آن ها به کلینیک های مراکز عفونی و رفتاری مراجعه می کنند، حقِ این را دارند که بگویند: «من دوست ندارم علتش را بگویم»یا بگویند«نمی گویم». به گمان وزارت بهداشت، مسائل جنسی در علت ناشناخته، دخیل است. در آمار ثبت شده، مبتلایان از طریق روابط جنسی حفاظت نشده، هشت درصد است که این رقم در دو سال گذشته، ۶/۰۹ درصد بوده که افزایش داشته است.به لحاظ «جنسیت»، بیش از نود درصد مبتلایان در ایران، مرد هستند. حالا این که آیا انتقال در میان خانم ها کمتر است یا نه، می گویند یک مقدار مسائل فرهنگی و پیامدهای مراجعه به مراکز مشاوره تخصصی شاید علت کار باشد و ما مقداری در این زمینه ضعف داریم.مسئله بعدی «سن» است. یکی از موارد بسیار نگران کننده، ساختِ سنی افراد مبتلاست که به تدریج پایین می آید. الآن بیشترین درصدِ مبتلایان در گروه سنیِ مربوط به ۲۵ و ۳۴ ساله ها هستند. این سنین یعنی سنِ بسیار حیاتی، انرژیتیک، حساس و فعال که بیش از ۴۰ درصد موارد، در این گروهِ سنی مشاهده می شود.در خارج از ایران ، الآن در دنیا ۳۳ میلیون نفر داریم که با HIV دارند زندگی می کنند. به لحاظ آمار، در دنیا در هر یازده ثانیه، یک نفر مبتلا می شود، و هر شش ثانیه، یک نفر می میرد. در کشورهای اسلامی هم در این چند سال اخیر، ایدز به شکل جدی مطرح شده است. در برخی کشورها مثل مالزی ، ایدز، شیوع بالاتری دارد و در حدود ۱۳۰ هزار نفر، آمار ثبت شده گزارش شده است. در برخی دیگر از کشورهای اسلامی خصوصاً در منطقه افریقا، وضعیت به همین ترتیب است.
مسائل بحث
...


کلمات دیگر: