کلمه جو
صفحه اصلی

لسانی شیرازی

دانشنامه عمومی

مولانا وجیه الدین عبدالله بن محمد لسانی شیرازی (تبریزی) از شاعران پارسی گوی سدهٔ دهم قمری است.
شهرآشوب، (گردآورنده:) علی رضا مجتهدزاده، مشهد: دانشگاه مشهد، ۱۳۴۵؛
دیوان لسانی شیرازی، (تصحیح:) محمدحسین کرمی، شیراز: دانشگاه شیراز، ۱۳۹۳؛
وجیه الدین عبدالله بن محمد لسانی شیرازی در شیراز متولد شده و در بغداد و دارالسلطنه تبریز می زیسته و بدین جهت جمعی وی را تبریزی می دانند.
لسانی یکی از شاعران بزرگ و صاحب سبک فارسی سدهٔ دهم بود. وی از نخستین شاعران سبک وقوع است. همچنین گفته می شود کامل ترین و زیباترین شهرآشوب زبان فارسی را سروده است و در طرح دوباره این قالب نقش اساسی داشته طوری که سرودن ترکیب بند یا بندهای کوتاه را نخستین بار به او نسبت داده اند.
تاریخ وفات او سال ۹۴۰ یا ۹۴۱ هجری قمری و محل دفن او مقبرةالشعرای تبریز است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] وی از شاعران شیعی مذهب پارسی گوست که در قرن ده قمری می زیسته است.
وجیه الدین عبدالله لسانی فرزند محمد مشک فروش شیرازی (م 20 یا 941 ه)، مولدش شیراز بود، ولی زندگانی اش بیشتر در بغداد و تبریز گذشت و از مصاحبت و حمایت سام میرزا و امیر نجم ثانی برخوردار بود.
وی آخرین کس از بیست و دو شاعر شیعه است که در مجالس المؤمنیننامش بیان شده وبه واسطه تعصبی که نسبت به مذهب خود داشته بیشتر قابل ذکر است تا به سبب رتبه شاعری . زیرا که هر چند میگویند متجاوز از صد هزار شعر سروده اما گفتار او بسیار کم معروفست . واگر چه در آتشکده وهفت اقلیم نام او مسطور است ولی رضا قلیخان نام وی را از قلم انداخته است .
قصیده ای که لسانی به مطلع زیرین در ستایش علی بن ابی طالب «علیه السلام» سروده، شهرت بسیار دارد:
                      
لسانی در شیوه های دیگر سخن نیز مبتکر و مورد تقلید بوده است از جمله در ساختن ترکیب بندهای کوتاه و نیز نوعی شعر وصفی و غنایی به نام «شهر آشوب» یا «شهرانگیز».
مجموعه رباعیاتی که او در توصیف تبریز و پیشه وران آن و وصف عشق و جز آن گفته و شهر آشوب نامیده، به مجمع الاصناف موسوم و شامل 540 رباعی است که به طبع رسیده.
وی به جز قصیده و رباعی، غزل را نیز گاه خوب می سرود.


کلمات دیگر: