ستون مهره ها

ستون مُهره ها یا ستون فقرات («فقره» در عربی به معنای مهره است) در زبان لکی (کِرک )بخش اصلی استخوان بندی انسان در نیم تنهٔ بالایی است.نقش ستون مهره ها، حمایت از کل بدن، توانایی در خم شدن و چرخیدن در تمام مسیرها، و نیز حمایت از ساختمان های حیاتی بدن مثل اعصاب و نخاع است که در داخل آن قرار دارند.
تنه مهره: دارای پنج سطح فوقانی، تحتانی، خلفی و طرفی است. سطح خلفی، حد قدامی کانال نخاعی را می سازد و سطح فوقانی و تحتانی محل قرارگیری دیسک بین مهره هاست. تنه مهره در تحمل وزن بدن شرکت می نماید.
قوس مهره ای که از نخاع محافظت می کند و از قسمت های زیر تشکیل شده است.
ستون مهره ای، محور مرکزی بدن را تشکیل داده و در عقب ناحیهٔ تنه و در خط وسط قرار دارد و از قاعدهٔ جمجمه شروع می شود و در تمامی طول گردن و طول تنه امتداد دارد. در کودکان تعداد مهره های ستون مهره ها، ۳۳ عدد است که در بالغین پنج تای ما قبل آخر بهم جوش خورده و استخوان خاجی را تشکیل می دهند و ۴ مهرهٔ آخر نیز به هم جوش خورده، استخوان دنبالچه را به وجود می آورند؛ بنابراین، تعداد مهره ها در افراد بالغ به ۲۴ قطعه تقلیل می یابد.
از ۲۴ مهرهٔ آزاد، ۷ عدد مهره های گردن، ۱۲ عدد مهره های پشتی و ۵ عدد مهره های کمر را تشکیل می دهند. مهره هایی که در ساختار قفسه سینه شرکت دارند. ۱۲ عدد مهره های پشتی هستند. مهره ها دارای شکل مشابهی هستند، تنه مهره که در جلو واقع شده، استوانه ای شکل است. قوس مهره که در عقب قرار دارد و با تنه مهره تشکیل سوراخ مهره را می دهد. مجموع سوراخ های مهره ای، مجرای مهره ای نامیده می شود که در آن نخاع جای دارد. این مجرا در بالا به وسیله سوراخ استخوان پس سری به تمام دنده های قفسه سینه به ۱۲ عدد مهره های پشتی ستون مهره ای، متصل هستند.
ناحیه ای از تنه که از بالا محدود به یک سطح افقی است که از کنار تحتانی دوازدهمین زوج دنده های قفسهٔ سینه می گذرد و از پایین محدود به سطحی افقی می شود که از تاج خاصره مرور می کند. ناحیهٔ کمری که معمولاً به نام کمر خوانده می شود، در قسمت جلو محدود به سطح داخلی تنه های مهرهٔ کمری است که در پشت امعاءو احشاء در ناحیهٔ شکم قرار دارند و از قسمت خارج یا خلف، عضلهٔ خارجی کمری و پوست بدن در این قسمت آن را محدود کرده است.

ستون مهره ها (vertebral column)
(یا: ستون فقرات) بخشی از استخوان بندی مهره داران. بدن مهره داران را نگه می دارد و از نخاع محافظت می کند. متشکل از تعدادی استخوان یا مهره است که در مجرای مرکزی آن، رشته های عصبی طناب پشتی از جمجمه تا دم امتداد می یابند. ستون فقرات با جمجمه، دنده ها، و استخوان های نشیمنگاه، متصل شده و محل اتصال عضلات پشت است. برای ایجاد استحکام کافی برای بدن، ستون مهره ها بسیار کم تغییر می کنند. نوزاد انسان ۳۳ مهره دارد که با دیسک بین مهره ای از هم جدا شده اند، امّا افراد بالغ فقط ۲۶ مهره دارند. نوزادان هفت مهرۀ گردنی، دوازده مهرۀ پشتییا سینه ای، پنج مهرۀ کمری، پنج مهرۀ خاجی، و چهار مهرۀ دنبالچهیا دمیدارند. در افراد بالغ، پنج مهرۀ خاجی به هم جوش می خورند و استخوان خاجیرا پدید می آورند. همچنین، چهار مهرۀ دنبالچه به یکدیگر جوش می خورند و دنبالچهرا پدید می آورند. لگن خاصرهنیز با استخوان خاجی تشکیل کمربند لگنیرا می دهد که از اندام های حرکتی تحتانی حمایت می کند.ساختار مهره. هر مهره دارای تنهو قوساست. تنه استوانه ای است که با صفحه ای از جنس غضروف رشته ای، که ضربه ها را می گیرد، به مهره های مجاور متصل می شود. قوس متشکل از دو نیمه است که در پشت به هم متصل اند و یک حلقه تشکیل می دهند. توالی این حلقه ها مجرای مهره ها، یا مجرا، را تشکیل می دهند که تنۀ اصلی اعصابیا طناب نخاعیرا در خود جا می دهد. هرگاه از طرفین به ستون مهره ها نگاه کنیم، در آن تعدادی انحنا می بینیم که قدرت ساختار را حفظ می کنند و بدن را برای انجام انواع حرکات سازگار می کنند. طناب نخاعی دو سوم بالایی مجرای مهره ای را اشغال می کند و ۳۱ جفت اعصاب نخاعی، که از طناب نخاعی منشأ می گیرند، از طریق فضاهای طرفین یا از بین دو مهرۀ متوالی خارج می شوند.
آسیب ها و بیماری ها. قطع نخاع زمانی رخ می دهد که مهره ها از هم جدا یا خرد شوند. آسیب ممکن است باعث پارگی یا لهیدگی نخاع شود که بی حسی و بی حرکتی اعضای بدن را در پائین تر از محل آسیب ایجاد می کند. ستون مهره ها از بخش های متعدد تکوین می یابد و ممکن است طی تکوین مشکلاتی مادرزادی برای آن پدید آید. قوس های مهره ای ممکن است در یک یا همۀ قسمت های ستون مهره ها به هم جوش نخورند که منجر به بروز اسپنا بیفیدا (ستون فقرات شکاف دار)می شود. مهره های گُوِه شکل ممکن است باعث خمیدگی جانبی (کژ پشتی) ستون مهره ها شوند. ورم مفاصلدر ستون مهره ها یا ورم مهره هاباعث تصلب آن می شود. اسپوندیلوزیزبه هم پیوستگی استخوان در مجرای مهره ای است و مخصوصاً در ناحیه گردن مشکل شایع سنین پیری است. علایم این بیماری متفاوت اند، امّا غالباً با خشکی گردن و حملات سرگیجه همراه است. فشار بر طناب نخاعی ممکن است به علت دیسک لغزیدهپدید آید و زمانی اتفاق می افتد که مرکز ژله مانند دیسک بین مهر ه ایبه صورت خلفی در مجرای مهره ای امتداد یابد.