مامور

ضابط , مبعوث , وکیل

امرکرده شده، فرمان داده شده، فرمانبر، گماشته
( اسم ) ۱- فرمان داده امر کرده شده : گفت موسی :این مرا دستور نیست بنده ام امهال تو مامور نیست . ( مثنوی . نیک. ۲ ) ۶۲ : ۳- کسی که او را بکاری گماشته باشند گماشته : زودا که دید خواهم از سعی بخت فرخ مامور امر سلطان ایران ستان و توران . ( پیغوملک . لباب . نف.۵۴ ) جمع : مامورین . یا مامور احصائیه . آمارگر . یا مامور اطفائیه . آتش نشان . یا مامور آگاهی . کار آگاه . یا مامور اجرا . کسی که از طرف ادار. اجرائ دادگستری موظف است که احکام و قرارهای دادگاه را بمرحل. عمل در آورد . یا مامور تامینات .
امر کرده شده و محکوم

( مأمور ) (مَ ) [ ع . ] (ص . ) کسی که به او امر شده کاری انجام دهد.

مأمور. [ م َءْ ] ( ع ص ) امر کرده شده و حکم کرده شده و فرموده شده و محکوم. ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ) :
عقل و تن آمرت گشت و گشت مأمورت هوی
عقل و تن مأمور گردد چون هوا آمر شود.بنده کارکن به امر خدای
بنده کارکن بود مأمور.بخت تو مالک و فلک مملوک
رای تو آمر و جهان مأمور.مال تو گزارند همی حاضر و غایب
حمل تو فرستند همه آمر و مأمور.تو سرور و کرده سرکشان را
در قبضه امر خویش مأمور.تاملک جهان است جهاندار تو بادی
میران جهان جمله به امرت شده مأمور.سخنت حجت و قضا ملزم
قلمت آمر و جهان مأمور.وگر با من به کرد من کنی کار
به طبعت بنده ام و زجانت مأمور.زودا که دید خواهم از سعی بخت فرخ
مأمور امر سلطان ایران ستان و توران.گفت موسی این مرا دستور نیست
بنده ام ، امهال تو مأمور نیست.چه خلق مأمورند به ایمان آوردن به وجود آن نه به کیفیت آن. ( مصباح الهدایه چ همایی ص 27 ). || منصوب و مباشر و گماشته و هرکسی که به وی اختیار در حکم داده شده باشد. ( ناظم الاطباء ). اجراکننده امری. بجای آورنده دستوری.
- حسب المأمور ؛ برطبق فرمان و موافق حکم. ( ناظم الاطباء ).
- مأمور آگاهی ؛ کارآگاه.
- مأمور اجرا ؛ کسی که از طرف وزارت دادگستری موظف است که قرار دادگاه را بمورد اجرا در آورد.
- مأمور احصائیه ؛ آمارگر. ( فرهنگستان ایران ، واژه های نو ).
- مأمور اطفائیه ؛ آتش نشان.( فرهنگستان ایران ، واژه های نو ).
- مأمور تأمینات ؛ کارآگاه. رجوع به واژه های نو فرهنگستان ایران شود.
|| فرستاده شده برای کاری و رسول. ( ناظم الاطباء ).
- امثال :
المأمور معذور. نظیر: ما علی الرسول الاالبلاغ. ( امثال و حکم ج 1 ص 270 ).
|| آنکه دارای قوت کامل بود. ( ناظم الاطباء ). || استعمال و عادت مقرر. ( ناظم الاطباء ) ( از فرهنگ جانسون ).

۱. آن که برای انجام کاری معیّن و منصوب می شود.
۲. (صفت ) [قدیمی] امرشده، فرمان داده شده.

گماشته