سرخه

سرخه . [ س ُ خ َ ] (اِخ ) نام پسر افراسیاب است که فرامرز او را زنده گرفت و رستم به کین سیاوش بکشت . (برهان ) (انجمن آرا) (جهانگیری ) :
ز کندآوران سرخه را پیش خواند
ز رستم فراوان سخنها براند.

فردوسی .

تا افراسیاب بشکست و سرخه کشته شد. (مجمل التواریخ و القصص ص 46).

باسلام سرخه انشعابی از سرخه میری است وهمچنین سرخی کوهمره فارس ، سرخه میری ها را هنگام خطاب سرخه سوره سورسور خطاب کرده اند نشانشان قلعه سهره فیروز آباد در قرن ششم است

سرخه در کشور ایران مفاهیم زیادی را در بر می گیرد ، برخی از آنها به معنای مکانی هستند که خاکش و زمینش یا کوهش و یا حتی آبش قرمز است .
برخی سرخ را به معنی شکفتگی و پختگی و سرخی میدانند که کمال یک شیء ویا فرد را می رساند مانند سرخ آب یا سُهراو و یا سهراب یعنی آب داغ که قدرت سوزندگیش زیاد است و از طرفی با توجه به مفهوم سهراب فرزند رستم که مادرش ترک بوده است یعنی صورتش آتشین وقرمز بوده است همانطور که دهخدا نیز ذکر کرده است سرخه پسر افراسیاب بوده و قرمز رنگ بوده است و قبلا" افراد را با رنگشان خطاب کرده اند مثل هیله یا هویله در لکی به معنای زرد متمایل به قرمز و یا بوره و . . . . برخی از طوایف از نزسل هممان یعنی فردی که نجابت و زرنگی و زیرکی دارد و در شاهنامه هم این کلمه آمده است .
برخی سرخه را با کیش مهر پرستی ترکیب کرده اند و معروف به سرخاب مهر نوشته اند که سرخاب مهر یکی از شاهزادگان ساسانی بوده است . برخی سرخه را نامی مقدس دانسته اند و چون قدرت و فروزندگی خورشید و آتش را در اذهان تداعی می کند ، لدا در قدیم اسم فرزنداشان را سرخه یا سوره می نامیدند . در افسانه های محلی طایفه قدیمی سرخه مهری ها ( سوره مهری ) ، زنی به نام مهری بوده است که نام بچه اش سوره بوده ، با توجه به اینکه مادرش مهری بوده است سوره پسر مهری یا سوره مهری اشتهار یافته است وهمین فرد احتمالا" نزد سید ابراهیم ابن موسی الکاظم درس و مشق وادب آموخته است ویکی از مشتاقان اهل بیت عصمت ( ع ) بوده است . برخی اورا جزو دراویش یارسان و از پیران آن قوم می دانند که سور میر و ذوالنور و. . . قابل ذکر است . در هرصورت سُهره مهر ی یا سرخه میری که در روایات دیگر به معنالی عالیجناب سرخ فام و مرد سرخروی نجیب گفته اند . البنه سرخه شاهزاده ساسانی که از اعقاب بهرام گور و یا یزد گرد سوم ایلی پراکنده ، وباستانی ، با تاریخی نانوشته در ایران وجود داشته است که شبکه های آن گذشته از ایران و عراق و پاکستان و ترکیه و سوریه و سایر بلاد مسلمین کشیده شده است . برخی از سرخه ها که روستاهایی را تشکیل داده اند ، احتمالا وابسته به آن ایل پراکنده و قدیمی باشند و با زبان بومیان آن مناطق تکلم می نمایند . ( ادامه دارد )