wikifeqh: اسلام است. از این قاعده به قاعده ضرر، قاعده ضرر و ضرار، قاعده لاضرر و لاضرار و قاعده نفی ضرر نیز تعبیر می شود.
قاعده لا ضرر از قواعد مشهور فقهی است که در بیش تر ابواب فقه کاربرد دارد و مضمون آن این است که ضرر در اسلام مشروعیت ندارد و هرگونه ضرر و اضرار در اسلام نفی شده است.
wikifeqh:
روایت حضرت فرموده اند : لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام یعنی در دین اسلام نه می شود به خود ضرر وارد نمود و نه به دیگران ضرر وارد ساخت .
یکی از قواعد معروف فقهی که در مباحث مختلف فقه و حقوق آثار فراوانی به همراه دارد. قاعده «لاضرر» می باشد. در خصوص این قاعده فقهای امامیه در مباحث مختلف و برخی به صورت مستقل جنبه های مختلفی از آن را مورد دقت و بررسی قرار داده اند. اهمیت قاعده لاضرر به عنوان یکی از قواعد اساسی و بنیادین به اندازه ای است که در بیش تر ابواب فقهی از عبادات گرفته تا معاملات مورد استناد و استفاده قرار می گیرد.
با توجه به این که در مورد قاعده لاضرر، منابع و تحقیقات فراوانی به زبان فارسی و عربی موجود است در اینجا ابتداء اشاره اجمالی به مباحث قاعده مزبور می گردد و سپس کاربرد آن در فقه و حقوق خانواده بیان می شود.
از نظر مستند و دلیل، قاعده لاضرر دارای پشتوانه قوی و محکمی است. از کتاب و سنت گرفته تا دلیل عقل بر آن دلالت دارد. علاوه بر این که، علی رغم وجود آیات و روایات متعدد در مورد قاعده مزبور دلائل عقلی محکمی نیز وجود دارد که می توان ادعا کرد، این قاعده در زمره مستقلات عقلیه قرار می گیرد.
در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که به روشنی بر قاعده لاضرر دلالت دارد؛ آیات 282، 196، 233،231،و 173 سوره بقره، آیه 12 سوره نساء و آیه 6 سوره طلاق گویای این مطلب هستند.
در مورد قاعده لاضرر روایات فراوانی داریم که از طرف شیعه و اهل سنت نقل شده است اگر چه الفاظ و کلمات روایات به یک شکل نقل نشده است. اما به صورت نقل به مضمون می توان مدعی تواتر مضمونی بود.
مهم ترین روایت در این خصوص روایت مربوط به داستان سمرة بن جندب است
فخرالمحققین فرزند علامه حلی در کتاب ایضاح، ادعای تواتر کرده است و شیخ انصاری نیز در بررسی سند روایت نظر ایشان را مطرح کرده و آن نقد نکرده است. در هر حال در اعتبار روایت با مضمون «لاضرر و لاضرار» مشکلی به نظر نمی رسد.
حضرت امام(ره) در خصوص اعتبار روایت می گوید:
مشایخ ثلاثه (شیخ کلینی، شیخ طوسی و شیخ صدوق) این روایت را با سندهای مختلف نقل کرده اند و مسأله موجب اطمینان به صدور آن از پیامبر صلی الله علیه وآله می گردد. اما آن چه که در متن روایات نقل شده اختلاف هایی است که در برخی آن ها جمله ای وجود دارد که در روایت دیگر نیامده است، ولی ضرری به اصل بحث نمی زند. زیرا اختلاف ها صوری هستند و اختلاف جوهری وجود ندارد. ضمن این که این اختلاف ناشی از نقل حدیث به مضمون و معنی و مختلف بودن انگیزه های نقل می باشد. در برخی موارد انگیزه نقل بیان تمام خصوصیات آن بوده است و در برخی موارد یک یا چند جنبه بحث مورد نظر بوده است
wikiahlb: روایات عامه فقط لا ضرر و لا ضرار دارد و شامل کلمه اسلام نیست، روایات منع فضل الماء از روایات مشهور است، ضرر مترقب از شفعه از
معامله نیست، مراد از حدیث ضرر
نهی تکلیفی است، سند روایت و بررسی حدیث علی الید. این کتاب در ۳۸ صفحه آمده است.
آخرین نگارش
...
[ویکی فقه] قاعده لاضرر، نفی مشروعیت هر گونه ضرر و اضرار در اسلام است.
قاعده لا ضرر، از قواعد مشهور فقهی است که در بیشتر ابواب فقه کاربرد دارد و مضمون آن این است که هرگونه ضرر و اضرار در اسلام نفی شده است.
[ویکی نور] قاعده لا ضرر، تألیف فتح الله بن محمد جواد مشهور به شیخ الشریعه اصفهانی است.
وی از علمای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم هجری و متوفای سال 1339 هجری قمری می باشد.
این کتاب به سبک فقه استدلالی به بررسی قاعده لا ضرر می پردازد.
مؤلف در ابتداء به بررسی مأخذ قاعده می پردازد و آن را گرفته شده از حدیث نبوی مشهور میان شیعه و سنی که لا ضرر و لا ضرار است می داند. وی می فرماید: این حدیث در منابع شیعه در سه موضع آمده است. در قضیه سمره، خبر شفعه و حدیث فضل الماء.
این کتاب اثری ارزشمند برای تحقیق در قاعده لا ضرر و آشنایی با مباحث علمی آن از دیدگاه منابع شیعه و سنی می باشد.
