شیرعلی خان

امیر شیرعلی خان(۱۸۲۵–۱۸۷۹)، سومین پسر امیر دوست محمدخان، دومین امیر افغانستان (۱۸۶۳–۱۸۶۶) و (۱۸۶۸–۱۸۷۹) از دودمان بارکزی بود.سلطنت اول امیر شیر علی خانامیر شیر علی خان در زندگی پدر ولیعهد تعیین گردیده بود، او بعد از مرگ پدر در ۱۲ جون (۱۸۶۳ م) در ولایت هرات بهعمر ۴۱ سالگی سلطنت خود را اعلام نمود. برادران او ظاهراً بهاو بیعت نمودن، اما در باطن در صدد مخالفت برآمدند.امیر شیر علی خان شهزاده محمد یعقوب خان را برای تنظیم امورولایت هرات گماشت و خودش همراه برادرش محمد اعظم خان رهسپار کابل شد.محمد اعظم خان در منطقه سبزوار از امیر جدا شده و از طریق مناطق مرکزی نزد سردار محمد حسین خان برادر سکه اش که حاکم هزاره جات بود رفت، او می خواست با کمک مردم هزاره جانبه کابل حمله نماید، اما مردم هزاره کمک نکردن و طرف داری خوش را از امیر شیر علی خان اعلام داشتن.بعداً محمد اعظم خان از برادران دیگرش کمک خواست و ترتیباتیک حمله را گرفت، اما در مقابل قوای امیر شیر علی خان تاب مقاومت نیاورده به دولت انگلیس پناهنده برد.امیر شیر علی خان برای تصفیه قندهار با یک تعداد قوای زیادی حرکت نمود و با سردار محمد امین خان (برادرش) به مقابله پرداخت و در جنگ که بین طرفین رخ داد، سردار محمد علی خان پسر امیر و محمد امین خان برادر امیر با هشت هزار عسکر به قتلرسیدند.این واقعه امیر را متأثر ساخته و بالای روان او تأثیر منفی بجا گذاشت. کنترل اعصاب خود را از دست داده و در قندهار انزوا اختیار نمود، این انزوا زمینه سقوط سلطنت او را فراهم ساخت.
Wikipedia contributors, "Sher Ali Khan," Wikipedia, The Free Encyclopedia،

شیرعلی خان (۱۲۳۷ـ بلخ ۱۲۹۶ق)
پادشاه افغانستان (حک: ۱۲۷۹ـ۱۲۸۳؛ ۱۲۸۵ـ ۱۲۹۶ق) پسر و جانشین امیر دوست محمد خان . در دورۀ اول سلطنت (۱۲۷۹ـ۱۲۸۳ق) گرفتار جنگ های داخلی با برادرانش ، محمد افضل خان و محمد اعظم خان، بود. آنان برای مدتی کابل را به تصرف درآوردند و خود به توالی حکومت کردند، تا این که شیرعلی خان به کمک پسرش محمد یعقوب خان کابل را از آن ها پس گرفت (۱۲۸۵ق). در دورۀ دوم سلطنت (۱۲۸۵ـ۱۲۹۶ق) با مشکلاتی از ناحیۀ دو پسرش محمد یعقوب خان و محمد ایوب خان مواجه بود. ازجمله اصلاحات او می توان تأسیس مدارس جدید، تشکیل ارتش واحد، هیئت دولت و انجمن مشورتی با سیزده عضو، خدمات پستی و راه اندازی نخستین نشریۀ افغانستان به نام شمس النهار را نام برد. چون در سیاست خارجی ، به سیاست انگلستان در منطقه بدگمان بود، به روسیه متمایل شد و همین امر سبب شد که انگلیسی ها، در لشکرکشی دوم خود، کابل و شهرهای مهم افغانستان را اشغال کنند (۱۲۹۶ق). امیر شیر علی خان، که به کمک روس ها دل بسته بود، به بلخ گریخت . پس از فرار او، محمد یعقوب خان حکومت را به دست گرفت.