قنفذ

خارپشت، جوجه تیغی، سیخول
( اسم ) خارپشت جمع : قنافذ : که خنوسش چون خنوس قنفذست چون سرقنفذ ورا آمد شدست . یا قنفذ جبلی . تشی را گویند که به نام خار پشت جبلی و دلدل نیز موسوم است .

(قُ فُ ) [ ع . ] (اِ. ) خارپشت . ج . قنافذ.

قنفذ. [ ق ُ ف ُ / ف َ ] ( ع اِ ) . موش. ( اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). || جای خوی پس دو گوش شتر. ( منتهی الارب ). ذفری البعیر وفی المحکم : مسیل العرق من خلف اذنی البعیر. ( اقرب الموارد ). || ریگ توده فراهم آمده بلند. || درختی که در وسط ریگ رسته باشد. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( آنندراج ). || جایی که در وی گیاه درهم و انبوه روید. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). || جوجه تیغی. خارپشت. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( آنندراج ). بعضی گفته اند خارپشت ماده را قنفذه گویند و نر را شیهم یا دلدل. ( ناظم الاطباء ). ج ، قنافذ. ( اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ).
- قنفذالدراج ؛ رجوع به این کلمه شود.
- قنفذ بحری ؛ یک قسم ماهی است دارای صدف که پوست آن در داروهای جرب به کار رود و گوشت آن در بیماری خنازیر سودمند افتد و خاکستر پوست آن در مداوای قروح چرکین نافع است و گوشت زاید را از میان میبرد. ( قانون بوعلی ، ادویه مفرده ).
- قنفذ جبلی ؛ دلدل. خارپشت. ( قانون ابوعلی ، ادویه مفرده ).
- قنفذ لیل ؛ مرد سخن چین. ( منتهی الارب ). نمام. ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ).

= جوجه تیغی