کلمه جو
صفحه اصلی

گالاتیا

دانشنامه عمومی

گالاتئا (اساطیر). گالاتئا (به یونانی: Γαλάτεια) در اساطیر یونان، یکی از نرئیدها، پنجاه حوری دریاها و دختران زیبای نرئوس و دوریس بود. نام او یا به معنی الهه دریاهای آرام به واسطهٔ galênê و theia است یا از کلمه گالاکتوس به معنی سفید شیری می باشد. او معشوقهٔ چوپان جوان سیسیلی، آسیس بود. بر طبق روایات دگردیسی ها اثر شاعر نام دار رومی اووید، آسیس ایزد رودخانه ای در شرق سیسیل بود. در تفسیرات مختلفی او فرزند فانوس و حوری رودخانه نیاد به شمار می رود و گاهی اوقات نیز به عنوان پسر دیونیسوس ایزد شراب در نظر گرفته می شود. در افسانه های دیگری، گالاتئا مجسمهٔ زنی بود که توسط پوگمالیون پادشاه قبرس ساخته شده بود. پس از اینکه پوگمالیون عاشق مجسمهٔ ساخته دستش شد، آفرودیته موافقت کرد به آن جان ببخشد و با او ازدواج کند.
گالاتئا معمولاً در سواحل سیسیل رفت و آمد می کرد که در آنجا توجه پولیفموس سیکلوپ را به خود جلب کرد. این غول یک چشم سعی کرد با نواختن آهنگ و ارائه پنیر، شیر و میوه وحشی توجه این حوری را به خود جلب کند. اما گالاتئا که جوان خوش سیمای سیسیلی را به او ترجیح می داد این پیشنهادها را رد کرد. وقتی پولیفموس از این اتفاق باخبر شد، دچار خشم حسادت شد و آسیس را توسط تخته سنگی کشت. گالاتئا که بسیار غمگین شده بود، آسیس را تبدیل به بخار کرد و از خون او رودخانهٔ آسیس در سیسیل را به وجود آورد. در برخی از روایات آمده که گالاتئا از پولیفموس صاحب فرزندی به نام گالاتوس، پادشاه سرزمین گالاتیا واقع در آناتولی شد.

گالاتیا نام سرزمینی باستانی در بلندی های میانه آناتولی در ترکیه کنونی است. گالاتیا در شما بیتونیا و پافلاگونیا، خاور پونتوس، جنوب لوکائونیا و کاپادوکیه و باختر فریجیه جای داشته است، راستی این است که گالاتیا در در بخش خاوری فریجیه کهن بوده است که گُل ها به آن سرزمین تاختند و نام خویش را بر آن نهادند. آنکارا پاینخت کشور کنونی ترکیه در گالاتیای باستانی جای گرفته است.
گلها در سده سوم پیش از میلاد از تراس به اینجا کوچیدند. گاهی به اینجا سرزمین خاوری گل هم گفتی شده است. نویسندگان رومی مردمان این سامان را گالی خوانده اند. در آینده که این مردمان با یونانیان و دیگر باشندگان این سرزمین آمیختند رومیان اینجا را گالوگرِسیا Gallo-Graecia خواندند.
گلهایی که از راه مقدونیه به این سرزمین آمده بودند از سپاه برنوس جدا شدند و رهبری ایشان را در این کوچ دو تن به نامهای لئونوریوس و لوتاریوس بر گرده داشتند. اینان در سالهای ۲۷۸–۲۷۷ پیش از میلاد به آسیای میانه رسیدند و شاه پتولمی سرائونوس را در تاخت و تازهایشان کشتند ولی سرانجام کسی به نام آنتیگونوس گوناتاس آنها را راند.
ولی هنوز چندی از این رویداد نگذشته بود که نیکومدس یکم شاه بیتونیا از ایشان برای پیروزی در جنگ خانگی با برادرش یاری خواست. سه قبیله از گلها به نامهای تروکمی، تولیستوبوگی و تکتوزاگس باز به آسیای میانه آمدند تا به نیکومدس یاری رسانند. آنها ده هزار جنگجگو و به همین اندازه از زن و کودک بودند. سرانجام آنتیخوس یکم پادشاه سلوکی آنها را شکست داد. فیلهای جنگی سلوکیان آنها را شوکه ساخت. به هر روی این شکست به معنای نابودی گلها نبود.

دانشنامه آزاد فارسی

گالاتیا (اخترشناسی). گالاتئا (اخترشناسی)(Galatea)
در اخترشناسی، قمر کوچک سیارۀ نپتون، و پنجمین قمر شناخته شده از سمت این سیاره. حدوداً هر ده ساعت یک بار و در فاصلۀ ۶۲هزار کیلومتری نپتون را دور می زند. شکلی نامنظم دارد و میانگین قطر آن حدود ۱۸۰ کیلومتر است. چگالی، ترکیب، و ساختار درونی گالاتئا ناشناخته است. از سطح آن اطلاع چندانی در دست نیست، جز این که تقریباً به سیاهی دوده است. کوچک تر از آن است که جوّ داشته باشد و هیچ نشانه ای از فعالیت زمین شناختی نیز در آن دیده نمی شود. گالاتئا در محدودۀ سامانۀ حلقه های نپتون و بین حلقه های۱۹۸۹R۴Nو ۱۹۸۹ N۱R مدار می پیماید. حلقه های نپتون از ذرات یخ و غبار تشکیل شده اند و حلقه هایی گسترده و باریک، و قوس های حلقه ای یا حلقه هایی به ظاهر ناقص را تشکیل می دهند. دانشمندان معتقدند که گرانش گالاتئا، با جذب و یکپارچه نگاه داشتن ذرات به شکل حلقه ها، آن ها را «شبانی» می کند و مانع از پراکنده شدن آن هاست. به همین سبب، گالاتئا را قمر شبان می نامند. در ۱۹۸۹، اخترشناسان گالاتئا را با بررسی تصاویر ارسالی کاوشگر ویجر ۲ کشف کردند. آنان افتخار این کشف را به فضاپیما نسبت دادند. گالاتئا به نام یکی از نِرِئید ها نام گذاری شده است که دختران پنجاه گانۀ ایزد نرئوس و دوریس در اساطیر یونان اند.

گالاتیا (اسطوره شناسی). گالاتِئا (اسطوره شناسی)(Galatea)
در اساطیر یونان، پری دریایی، عاشق چوپانی سیسیلی به نام آکیس. هنگامی که رقیبش پولوفموس که از کوکلوپ ها بود، آکیس را کشت، گالاتئا خون او را به رود آکیستبدیل کرد. پیگمالیون، شاه قبرس، از او مجسمه ای ساخت که بعد گالاتئا نام گرفت و پس از آن که آفرودیت به آن جان بخشید، با او ازدواج کرد.


کلمات دیگر: