کلمه جو
صفحه اصلی

ابوعبیده جراح

دانشنامه عمومی

ابوعبیده جرّاح نام کامل وی (عامر بن عبدالله بن جرّاح بن هلال بن ابی طلحه بن حارث فهری قرشی) از اصحاب محمّد پیامبر اسلام و از جمله مهاجران است.
ویکی پدیای عربی
زندگی صحابه، محمود طریقی، مشهد، ۱۳۸۵
صحیح مسلم، ۸ جلد، تهران ۱۳۳۳ به شرح نووی
معارف و تعاریف، سید مصطفی حسینی دشتی، قم، ۱۳۶۱، ج ۶، ص ۲۷۹
ابوعبیده در قبیله بنی حارث در مکّه ولادت یافت. در سال ۶۱۱ میلادی، ابوعبیده به توصیه ابوبکر اسلام آورد. او نخستین مرد از طایفه بنی حارث بود که اسلام آورد. اسلام آوردن او باعث شد که تحت شکنجهٔ قریش قرار بگیرد. به دستور پیامبر، ابوعبیده به حبشه هجرت کرد.
در سال ۶۲۲ میلادی، ابوعبیده از حبشه به مدینه هجرت کرد. محمّد بین ابوعبیده و معاذ پسر جبل پیوند برادری بست.
ابوعبیده در جنگ بدر، علیه سپاه پدرش عبدالله بن جرّاح می جنگید. در این جنگ، عبدالله بن جرّاح راه را بر پسرش بست و آن دو به جنگ پرداختند. سرانجام، عبدالله بن جرّاح به دست ابوعبیده کشته شد. به روایت صحیح مسلم، وقتی این خبر به پیامبر رسید، پیامبر این آیه از قرآن را خواند: «هیچ قومی را نمی یابی که ایمان به خدا و به روز رستاخیز دارند و با دشمنان خدا و رسولش دوستی کنند، هر چند پدرانشان باشند، یا فرزندانشان، یا برادران یا خویشاوندان ایشان، آنان کسانی هستند که خدا ایمان را بر قلوب ایشان نوشت، و با روحش ایشان را استوار گردانید و آن ها را در بهشت هایی وارد می کند که از زیر درختانش نهرهایی جاری است، در آن جاودانه می مانند، خدا از آن ها خشنود است، و آنان نیز از خدا خشنودند، آنان طایفه خداوندند، و ایشان رستگارانند سوره مجادله- آیه ۲۲»

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اَبو عُبِیده جَرّاح، عامر بن عبدالله بن جراح (د ۱۸ق/۶۳۹ م)، صحابی مشهور پیامبر (ص). وی از تیره بنی الحارث قبیله قریش بود.
در نسب او معمولاً پس از کنیه ، نام جدّ به جای نام پدر یاد می شود. پدرش عبدالله در جنگ فجار از سرکردگان قریش بود. مادر ابوعبیده نیز از قریش بود که بعدها اسلام آورد.
تشرف به اسلام
گفته اند که ابوعبیده به همراه ارقم بنابی ارقم و عثمان بن مظعون ، نزد پیامبر (ص) اسلام آورد، اما بنابر قولی غیرمشهور، ولی در آغاز اسلام، به دست ابوبکر مسلمان شد. از آن جا که سن وی در جنگ بدر ، ۴۱ سال ذکر شده، بایستی به هنگام اسلام آوردن نسبتاً جوان بوده باشد.
هجرت
ابوعبیده خود از دعوت کنندگان به اسلام بود و نام او جزو کسانی ذکر شده که پیش از جعفر بن ابی طالب به حبشه هجرت کردند. برخی نیزگفته اند که وی در مهاجرت دوم به حبشه رفت و برخی او را مهاجر هر دو هجرت دانسته اند .ابوعبید پس از هجرت پیامبر (ص) به مدینه از حبشه به مکه بازگشت و سپس به مدینه هجرت کرد و پیامبر (ص) میان او و سعد بن معاذ بن نعمان . یا سالم، مولای ابی حذیفه عقد برادری بست و با محمد بن مسلمه نیز به منظور برخورداری از میرات یکدیگر پیمان برادری برقرا کرد.
شرکت در جنگهای صدر اسلام
...
[ویکی فقه] ابوعبیده جراح (قرآن). عامر بن عبدالله بن جراح، معروف به اَبو عُبِیده جَرّاح، صحابی مشهور پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) متعلق به قبیله قریش، از مهاجران حبشه و نقش آفرین در ماجرای سقیفه بود.
عامر بن عبدالله بن جراح، مشهور به ابوعبیده جراح، صحابی پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) و از تیره بنی حارث بن فهر و از قبیله قریش بود. در نسب او پس از ذکر کنیه، بر خلاف رسم عرب، نام جدّ (جرّاح) او به کار رفته است. وجهی برای این نام در منابع یاد نشده است؛ اما با توجه به فراوانی آن می توان گفت از اسامی رایج در میان اعراب بوده؛ گرچه به معنای پزشک جراح نیز به کار رفته است.
پدر و مادر
درباره پدر او سخنان متناقض گفته اند. بر پایه نقلی، پدر وی پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) را درک کرد و اسلام آورد. بر پایه گزارشی دیگر، پدر او از مخالفان پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) بود و ایشان را سبّ می کرد. گفته اند: به همین سبب، ابوعبیده در جنگ بدر سر پدر خود را برید و نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آورد. صحت این گزارش با تردید روبه روست؛ زیرا به گفته برخی مورخان، پدر وی از رؤسای قریش در جنگ فجار بود و مرگ او پیش از اسلام رخ داد. برخی این داستان را از ساخته های روزگار فضیلت سازی برای صحابه به شمار آورده اند. مادر ابوعبیده، امیمه بنت غنم بن جابر، از تیره بنی حارث قریش بود که بعدها اسلام آورد.
ابوعبیده در جاهلیت
ابوعبیده یکی از ۱۷ نفر با سواد مکه هنگام ظهور اسلام بود. وی در روزگار جاهلیت برای مکیان گورکنی می کرد.
ابوعبیده در روزگار پیامبر
...

[ویکی اهل البیت] ابوعُبَیده جَرّاح. این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
عامِر بن عبدالله بن جراح بن هلال، از بنی حارث بن فهراز اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله.
از زندگی پیش از اسلام او اطلاعی در دست نیست. فقط گفته اند: یکی از معدود افرادی بود که پیش از ظهور اسلام در مکه، خواندن و نوشتن می دانست. پس از بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله او را از نخستین اسلام آورندگان برشمرده اند که گویا اسلام وی، پیش از ورود حضرت به خانه ارقم بوده است.
نظر به آن چه درباره سن او هنگام مرگ گفته اند، احتمالا هنگام اسلام آوردن، حدود 30 سال داشته است. پس از اسلام بر اثر فشار مشرکان پیش از جعفر بن ابی طالب به حبشه هجرت کرد و در هجرت دوم نیز با او همراه شد؛ سپس به مکه بازگشت و پس از آن به مدینه هجرت کرد. پیامبر میان او و سعد بن معاذ یا ابوطلحه انصاری و یا سالم مولای ابوحذیفه عقد برادری بست. وی با محمد بن مسلمه نیز برای برخورداری از میراث یکدیگر، برادر شد.
ابوعبیده از آن رو که در جریان سقیفه بنی ساعده نقشی جدی آفرید، از سوی شیعه و سنی متفاوت شناسانده شده است. اهل سنت او را فردی با فضایل مسلمانی ذکر کرده اند؛ اما شیعیان، خبط و خطاهای بسیاری را در او نشان می دهند که از درجه مسلمانی او می کاهد.
گفته اند که ابوعبیده، در همه جنگ های زمان پیامبر صلی الله علیه و آله حضور داشت و در جنگ بدر یکی از 6 فرد تیره بنی حارث بن فهر بود. برخی نوشته اند که پدرش عبدالله در این جنگ، در پی ستیز با او بود؛ اما او می گریخت و چون به طور جدی قصد او کرد، پدرش را کشت.

[ویکی شیعه] عامر بن عبدالله بن جراح (۳۸ قبل از هجرت - ۱۸ق/۶۳۹ م)، مشهور به اَبو عُبَیده جَرّاح از صحابه پیامبر(ص) و یاران نزدیک ابوبکر و عمر بن خطاب. وی در واقعه سقیفه بنی ساعده از خلافت ابوبکر حمایت کرد و نقش عمده ای در بیعت گرفتن از مخالفان حکومت ابوبکر و به ویژه حضرت علی(ع) داشت. او در فتوحات دوره خلفا، نقش مهمی ایفا کرد و در سال ۱۷ یا ۱۸ق درگذشت.
ابوعبیده عامر بن عبدالله بن جراح بن هلال بن أهیب بن ضبة بن حارث بن فهر بن مالک بن نضر بن کنانة قرشی فهری، از تیره بنی الحارثِ قبیله قریش (از خاندان های ضعیف قریش) بود و در حدود سال ۳۸ قبل از هجرت به دنیا آمد. پدرش عبدالله در جنگ فجار از سرکردگان قریش بود و قبل از بعثت وفات یافت. مادر ابوعبیده نیز از قریش بود که بعدها مسلمان شد. گفته اند که ابوعبیده به همراه ارقم بن ابی ارقم و عثمان بن مظعون، نزد پیامبر(ص) اسلام آورد؛ اما بنابر قولی دیگر، او در آغازِ اسلام، به دست ابوبکر مسلمان شد. وی جزو کسانی بود که به حبشه مهاجرت کرد.
ابوعبیده پس از هجرت پیامبر به مدینه، از حبشه به مکه بازگشت و سپس به مدینه هجرت کرد و پیامبر(ص) میان او و سعد بن معاذ یا سالم مولای ابی حذیفه عقد برادری بست و با محمد بن مسلمه نیز به منظور برخورداری از میراث یکدیگر پیمان برادری برقرار کرد.


کلمات دیگر: