کلمه جو
صفحه اصلی

سید عبدالاعلی سبزواری

دانشنامه عمومی

از کودکی تا سن چهارده سالگی نزد پدر و عموی خود سید عبدالله برهان مقدمات ادبیات عرب، فقه و اصول را فراگرفت سپس برای ادامه تحصیل به مشهد هجرت نمود.
سید عبدالأعلی افقهی موسوی سبزواری فقیه، اصولی، مفسر و قرآن پژوه نامی جهان تشیع و اسلام در دورهٔ معاصر است. او در روز چهارشنبه ۲۹ آذر سال ۱۲۸۹ هجری شمسی (1328 ه.ق) مصادف با عید غدیر خم در سبزوار زاده شد و در روز دوشنبه ۲۵ مرداد ۱۳۷۲ (1414 ه.ق) مصادف با 27 صفر، در سن ۸۳ سالگی در نجف درگذشت و در همان جا مدفون گردید.
وى در خانواده اى روحانى در سبزوار تربیت یافت. پدرش، سیّد علیرضا افقهى سبزوارى، جدّ او، سیّد عبدالعلى سبزوارى و عموى او سیّد عبدالله موسوى سبزوارى (مشهور به «برهان»)، همگى از فقیهان مشهور این سامان بوده اند.
از سال ۱۳۰۲ به مدت هشت سال اقامت در مشهد از نزد علامه حاج میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری، میرزا عسکر شهیدی معروف به آقا بزرگ حکیم، آیت الله سیدمحمدعصار لواسانی و حاج شیخ علی اکبر نهاوندی تعلم نمود. سپس برای ادامه تحصیل به نجف هجرت نمود.
از سال ۱۳۱۰ به مدت شصت و دو سال اقامت در نجف که تا پایان عمر خویش ادامه داشت از نزد اساتیدی همچون مرحوم نائینی، آقا ضیاءالدین عراقی، شیخ محمدحسین اصفهانی معروف به کمپانی، سید ابوالحسن اصفهانی، آقا سید حسین بادکوبه ای فقه و فلسفه را تعلم نمود. همچنین تفسیر را از نزد علامه محمدجواد بلاغی صاحب تفسیر آلاء الرحمن فرا گرفت. وی همچنین از علامه مامقانی، حاج شیخ عباس قمی اجازه روایی و اجتهادی گرفته است. وی در سال ۱۳۲۵ در سن ۳۶ سالگی توانست عهده دار تدریس خارج فقه و اصول شد و به تربیت شاگردان و دانشوران پرداخت. وی در کنار آیت الله سید ابوالقاسم خوئی از تأثیرگذاران حوزه علمیه نجف بود که بعد از ایشان از سال ۱۳۷۱ عهده دار ریاست این حوزه علمیه گردید. و یکى از اقدامات بسیار مهمّ ایشان، گسیل نمایندگانى زبده به کشورهاى مختلف آمریکایى، آفریقایى و آسیایى براى تبلیغ دین و حلّ مسائل و مشکلات مسلمانان ساکن آن نواحى بود.
دکتر سیّد محمّد بحرالعلوم درباره وى مى نویسد: «استاد بزرگوار سبزوارى، از دانش هاى گوناگون برخوردار بود. گرچه ایشان مشهور به فقاهت بود امّا محدّث و مفسّر و اصولى نیز بود. در دانش حدیث سرآمد بود. حتّى گفته شده که ایشان توانایى و مهارت ویژه اى در بازشناسى روایات محمّدباقر(ع) از جعفر بن محمد صادق(ع)داشته است. از آن جا که بیشتر روایات از این دو رسیده، این گونه آشنایى و بازشناسى روایات محمد باقر(ع) از جعفر بن محمد صادق(ع) خود کرامتى است که ایشان داشته و بیانگر گستره دانش و باریک اندیشى و ژرف کاوى ایشان در دانش حدیث است.»

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] سید عَبْدُالاَعْلی موسوی سبزواری،(۱۳۲۸ - ۱۴۱۴ق) مرجع تقلید و مفسر شیعه در قرن پانزدهم. او پس از وفات آیت الله خویی در ۱۴۱۳ق، مدت کوتاهی عهده دار ریاست حوزه علمیه نجف بود. کتاب تفسیری مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن و کتاب فقهی مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام از آثار برجسته او است. برخی معتقدند وی توسط رژیم بعث عراق مسموم و شهید شده است.
سید عبدالاعلی در ۱۸ ذی الحجه ۱۳۲۸ق در سبزوار به دنیا آمد. مقدمات ادبیات عرب و فقه و اصول و... را از پدر و عمویش، آیت الله سید عبدالله برهان (م ۱۳۸۴ق) فراگرفت. او تا ۱۴ سالگی در زادگاه خود به تحصیل مقدمات علوم اسلامی و عربی پرداخت.
در سال ۱۳۴۲ق به مشهد رفت و در آنجا نزد عبدالجواد ادیب نیشابوری (م ۱۳۴۴ق)، میرزا عسکر شهیدی، معروف به ‹‹آقا بزرگ حکیم›› (م ۱۳۵۴ق)، سیدمحمّد عصّار لواسانی (م ۱۳۵۶ق) و علی اکبر نهاوندی (م ۱۳۶۹ق) شاگردی کرد.


کلمات دیگر: