کلمه جو
صفحه اصلی

رحیم ارباب

دانشنامه عمومی

رحیم ارباب (زادهٔ ۱۲۵۹ خورشیدی - درگذشتهٔ ۱۹ آذر ۱۳۵۵ خورشیدی) معروف به حاج آقا رحیم ارباب، یکی از علمای دینی اصفهان بود.
سید حسین طباطبایی بروجردی
محمد حسین اشنی
علامه سید محمد جواد غروی
او، فرزند علی پناه (مشهور به ارباب حاج آقا فرزند ملا عبدالله شیرانی) بود. وی در کسوت روحانیت بود ولی به رسم ایشان عمامه نگذاشت و همیشه با پیروی از استادش میرزا جهانگیرخان قشقایی کلاه پوستی بر سر می گذاشت. گفتنی است که او فقط هنگام نماز به رسم نیاکانش عمامه ای کوچک به سر می گذاشت. همچنین او معتقد به وجوب تعیینی نماز جمعه بود و حتی در خانه اش نماز جمعه اصفهان را برپا می کرد.
حاج آقا رحیم ارباب در سال ۱۲۵۹ خورشیدی در چرمهین از توابع شهرستان لنجان استان اصفهان به دنیا آمد. خاندان آقا رحیم ارباب از بزرگان دهقان ها و بزرگان چرمهین و بسیار توانگر بودند و بدین سبب به لقب ارباب خوانده می شود. خانواده آقا رحیم افرادی باسواد، اهل شعر و ادب و تاریخ بودند. پدر آقا رحیم شعر می سرود و تخلص «لنگر» داشت و سال ها با شاعران عمان سامانی و دهقان سامانی و ملا محمد همامی و دیگر شعرای معاصرش نشست های ادبی داشت. آقا رحیم نیز بیش تر اشعار فارسی حافظ و مولانا و شعرای عرب را که از برداشت، از کودکی خود و با شنیدن از پدر و عمویش بوده است. آقا رحیم ارباب بزرگ ترین فرزند خانواده بود. وی دو برادر کوچکتر و یک خواهر داشت. یکی از برادرانش، عبدالله ارباب (۱۲۹۸–۱۳۷۹ هـ ق) استاد بزرگ خط نسخ بود و قرآن و کتاب های دعا را با این خط می نوشت. برادر دیگرش، حاج عبدالعلی ارباب (۱۳۰۴–۱۳۸۴ هـ ق)، مردی باسواد و با کمالات، که مخارج خانواده به همت وی تأمین می شد. هر دو برادر آقا رحیم پیش از او درگذشتند. پدر و عمویش (ارباب حاج حسن) از ستم بختیاری ها از چرمهین گریخته و برای دادخواهی به اصفهان آمدند؛ اما به ناچار برای همیشه در اصفهان ـ در محله باغ همایون (باغ تختی امروزی) ماندگار شدند. محل زندگی آن ها چهار خانه تو در تو بود که چهار سوی این خانه اتاق هایی وجود داشت و هشت خانوار که حدود شصت نفر بودند در صلح و صفا و آرامش می زیستند.»بنای مقبرهٔ این عالم بزرگ در تخت فولاد اصفهان واقع است که توسط یکی از معماران برجستهٔ اصفهانی به نام دکتر احمد امین پور طراحی شده است؛ که امروزه این بنا به عنوان یکی از شاخص ترین مقبره ها در تخت فولاد شناخته می شود.
حاج آقا رحیم ارباب سه سال پایانی عمر خود را به علت کوتاهی یک پرستار پس از عمل جراحی چشمانش، نابینا بود. وی به تاریخ ۱۸ ذی الحجه ۱۳۹۶ هجری قمری برابر با ۱۹ آذر ۱۳۵۵ خورشیدی و در روز عید غدیر درگذشت. آرامگاه او در گورستان تخت فولاد اصفهان حوالی تکیه ملک در گلستان شهدا می باشد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] رحیم ارباب (۱۲۵۹ - ۱۳۵۵ش)، مشهور به حاج آقا رحیم ارباب، از علما و مجتهدین شیعه در شهر اصفهان. او شاگرد آخوند ملا محمد کاشی و میرزا جهانگیرخان قشقایی بود و مانند استاد خود، عمامه بر سر نمی گذاشت. رحیم ارباب در فقه و اصول، هیئت و ریاضی، فلسفه و کلام، و عرفان تخصص داشت و در زمره آخرین دانشوران مکتب فلسفی اصفهان بود. وی نزدیک به یک قرن عمر کرد و شاگردان وی از علمای زمان خود بوده اند. رحیم ارباب در تخت فولاد اصفهان دفن شده است.
رحیم ارباب در سال ۱۲۹۷ قمری در روستای چرمهین در حومه اصفهان به دنیا آمد. اجداد او از اعیان و بزرگان منطقه خود بودند و از این رو به ارباب شهرت داشتند. پدر رحیم، حاج علی پناه، معروف به حاجی آقا، خود اهل فضل و شعر و ادب بود و در شعر تخلص لنگر داشت و با عمان سامانی معاشر بود.
حاج آقا رحیم ارباب تا آخر عمر در اصفهان زیست و دو بار ازدواج کرد. پس از فوت همسر اولش، با خواهر میرزا عباس خان شیدا (شاعر معروف اصفهان) ازدواج کرد و تا آخر عمر با او به سر برد. حاج آقا رحیم ارباب از هیچ کدام از همسرانش صاحب فرزند نشد.


کلمات دیگر: