کلمه جو
صفحه اصلی

نیکزاد نجومی

دانشنامه عمومی

نیکزاد نجومی (متولد سال ۱۳۲۰، کرمانشاه)، نقاش و تصویرساز معاصر ایرانی که به سبب آثاری با مضامین سیاسی و نیز روانشناسانه مطرح است. وی همچنین تصویرسازی های زیادی را برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان انجام داده است که در زمرهٔ مشهورترین آثار کانون هستند. نجومی از شناخته شده ترین هنرمندان در زمینهٔ گرافیک انقلابی و از هنرمندان معروف انقلاب ۱۳۵۷ ایران می باشد. وی همچنین از حامیان دانشنامه ایرانیکا می باشد.
تالار دانشگاه تهران، ۱۳۴۷
گالری لیتو، تهران، ۱۳۵۴
گالری سیحون، تهران، ۱۳۵۵
گالری پیکتوگراند، نیویورک
موزه کویینز
نمایش سری دست نوشته ها،گالری هما، تهران، ۱۳۸۵
گالری پریشکا جیشکا، نیویورک
گالری تیمور گراهان، نیویورک ۱۳۹۲
نیکزاد نجومی در سال ۱۳۲۰ در محله برزه دماغ در کرمانشاه به دنیا آمد. خانوادهٔ وی از جمله خانواده های مذهبی و روحانی کرمانشاه محسوب می شود که چند نسل پیش برای انجام فعالیت های مذهبی و تبلیغ تشیع از دامغان به کرمانشاه آمده بودند. پدر نیکزاد نجومی، سیف السادات نجومی، خوشنویس و خطاط بوده است. نجومی در سال ۱۳۴۱ وارد دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشکده تهران شد و به تحصیل در رشتهٔ نقاشی پرداخت. وی در سال ۱۳۴۶ از این دانشگاه با درجهٔ لیسانس فارغ التحصیل شد. نجومی مدرک فوق لیسانس خود را در سال ۱۳۵۳از دانشگاه سیتی کالج نیویورک دریافت کرده است. وی از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۴۸ با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همکاری داشته است. بخشی از پوسترهای انقلاب ایران که در دانشکدهٔ هنرهای زیبا با روش های چاپ دستی تکثیر شده اند و نشانه عمومی آنها ستاره سرخ در کادر آنهاست از آثار نجومی و آراپیک باغداساریان هستند. وی از ۱۳۵۹ تا کنون در آمریکا زندگی می کند. آخرین نمایش طرح های نیکزاد نجومی در تهران با عنوان دست نوشته سال ۱۳۸۵ در گالری هما به نمایش درآمد و مورد توجه نسل جوان هنرمندان قرار گرفت. نمایش بزرگ او درسال۲۰۱۳ درگالری تیمور گراهان نیویورک نگاه بین المللی را به سمت نیکی نجومی جلب کرد. او در شناساندن هنرمندانی چون اردشیر محصص به محافل بین المللی نقش مؤثری داشته است.
شهروز نظری منتقد تجسمی درمقدمهٔ اولین مصاحبه نجومی پس از انقلاب در ایران که در روزنامه شرق با عنوان غربت یعنی تبعیض (۱۳۸۵) منتشر شد نوشته است:
نیکزاد برخلاف آثارش آدم خجولی است، سعی می کند از حرف زدن دربارهٔ خودش طفره برود یا حداقل به گفتن بیوگرافی اش بسنده کند، به ضرب و زور حرف می زند و به جان کندن چای می خورد، اما اگر سراغ موضوعاتی که دوست دارد بروی به طرفه العینی عوض می شود، چین های صورتش باز می شود، چشمانش برق می زند و آهسته از کسالتی که روی صندلی دارد برمی خیزد و هیجان زده شروع می کند از همه جا سخن گفتن، از دوستانش، از تالار ایران، از الفتش با خیابان های منهتن و از گالری ها گوگوسیان و… ختم کلامش این بود که اسامی ایرانی های مصاحبه را حتی المقدور حذف کنیم چون به قول خودش؛ «من اندکی می آیم و می روم، نمی خواهم کسی از من برنجد.

دانشنامه آزاد فارسی

نیکزاد نجومی (کرمانشاه 1320ش- )
نقاش ایرانی. در نوجوانی از روی نقاشی های ایلیا_رپین - نقاش روس- کپی می کرد. در سال ۱۳۴۱ وارد دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه_تهران شدو سال ۱۳۴۶، به عنوان هنرجوی ممتاز رشته ی نقاشی فارغ التحصیل گردید. در اواخر دهه ی 1340 به آمریکا سفر کرد. در سال ۱۳۵۱،نجومی در مدرسه ی هنرهای تجسمی نیویورک پویانمایی خواند و سپس کارشناسی ارشد خود را در سال ۱۳۵۳ در رشته ی هنرهای زیبا از سیتی کالج نیویورک گرفت و در همان جا به تدریس مشغول شد. او پس از مدت کوتاهی از زمان ورودش به دانشگاه، به کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در آمریکا پیوست.نجومی قبل از سفر به آمریکا (طی دهه ی 1350) یکی از پرکارترین تصویرگران کتاب های کودکان و نوجوانان در کانون پرورش فکری کودکانو نوجوانان بود. تجربه ی او در نگارگری کتاب، در زمان همکاری اش با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، در اندام های نقاشی هایش ملموس می شود. گزارشی از انقلاب، مجموعه ی ده تایی از طراحی های زغالی نجومی بود که ۹ ماه بعد از انقلاب اسلامی و پس از بازگشایی موزه ی هنرهای معاصر، به نمایش درآمد. در این مجموعه، او تظاهرات مردمی را به تصویر کشیده بود. در شهریور ۱۳۹۲ (سپتامبر۲۰۱۳ میلادی) نمایشگاهی در نگارخانه ی تیمور گراهنه، در نیویورک داشت. آثار نجومی با این که آبستره و تا حدیسورئالیستی است، اما عنصر انسانی همواره در کانون آنها قرار دارد. منبع و مایه ی الهام سبک او، به زمانی بازمی گردد که به پیشنهاد فیروز شیروانلو، مدیر وقت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، به مطالعه ی نقاش پیامبر ایرانی، مانی، می نشیند. حاصل این مطالعه، ۲۷۰ نقاشی می شود که به گفته ی خودش مسیر کار هنری او را دگرگون می کند. سال ها بعد، گزیده ای از این نقاشی های مانوی، که به سبک سنتی نگارگری ایرانی کار شده بودند، در گالری «آریا» (در سال ۱۳۷۲) به نمایش گذاشته می شوند که تنها نمایشگاه او در ایران -پس از انقلاب- بعد از نمایشگاه کوتاه گزارش انقلاب بوده است. نقاشی های اخیر نجومی، بیشتر تاثیرگرفته از عکس های روزنامه ها هستند. او بعد از طراحی اولیه، عکس هایی را از روزنامه های مختلف می بُرد و سپس آن ها را کنار هم قرار می دهد و تصاویر را تلفیق می کند. این تصاویر تلفیق شده را بر صفحه ای شطرنجی موقعیت یابی می کند و دست آخر، طرح نهایی را روی بوم می کشد. آثار او را می توان در مجموعه های دائمی موزه ی هنر متروپولیتن نیویورک، بریتیش میوزیوم لندن، موزه ی خصوصی صلصالی دوبی و موزه ی ملی کوبا مشاهده کرد. نجومی در فستیوال بلونیا در ایتالیا، به خاطر تصویرسازی کتاب گل بلور خورشید، برنده ی جایزه شده است.
برگزاری چندین نمایشگاه انفرادی در ایران و آمریکا (نیویورک و کالیفرنیا)، از جمله نمایشگاه انفرادی در موزه ی هنرهای معاصر تهران و دریافت جایزه ی ملی فرانسه، کانی سومر(۱۳۴۹)، از جمله فعالیت ها و افتخاراتهنری نجومی است. او در نمایشگاه پوسترهای انقلاب در دی ماه ۱۳۵۷ در سالن دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، آثارش را در کنار هنرمندانی چون امیر اثباتی، اکبر اهری پور، آراپیک باغداساریان و مرتضی_ممیز به نمایش گذاشت. نجومی در مهرماه ۱۳۸۶ در کنار هنرمندان بزرگ دیگر ایران، در نمایشگاه گروهی، نقاشی فصلنامه ی حرفه هنرمند (در نگارخانه ی ممیز و میرمیرانِ خانه ی هنرمندان ایران) شرکت کرد. او در خرداد ماه ۱۳۸۹، آثار خود در زمینهٔ تصویرسازی شاهنامه را در کنار آثار اساتید دیگر در نمایشگاه و همایش شاهنامه نگاری در مؤسسه ی فرهنگی-هنری "صبا" به نمایش گذاشت. در بهمن ۱۳۹۰ در نمایشگاه و فروشگاه مجموعه زمستانی ۹۰، در گالری "ماه مهر" شرکت کرد. در آبان ماه ۱۳۹۱ در نمایشگاهی گروهی، به نفع بیماران ام اس در نگارخانه ی "ماه مهر" شرکت کرد. در آذر۱۳۹۱ در نمایشگاهی گروهی با عنوان "یک مرد"، آثارش را در کنار آثار چهره های مطرح دیگر قرار داد. او همچنین در تیرماه ۱۳۹۲، در نمایشگاهی تحت عنوان "از گذشته تا… فردا"، در گالری "دی" آثار خود را در کنار آثار نقاشان جوان ایران به نمایش گذاشت.
او ساکن بروکلین (نیویورک) و از حامیان دانشنامه ی ایرانیکا است.
منابع:
http://yon.ir/rQgwj http://lilit.ir/25964/ نودسال نوآوری در هنر تجسمی ایران، جواد مجابی؛ پیکره: 1395


کلمات دیگر: