[ویکی فقه] اِبْنِ هِشام، ابومحمد عبدالملک بن هشام بن ایوب حِمَیری (د ۲۱۳ یا ۲۱۸ق/ ۸۲۸ یا ۸۳۳م)، محدث، مورخ، ادیب، نسب شناس و تدوین کنندۀ مشهور ترین کتاب دربارۀ سیرۀ پیامبر است.
ابومحمد عبدالملک بن هشام بن ایوب ذهلی یا حمیری (متوفی ۲۱۳ یا ۲۱۸ق، محدث، مورخ، ادیب، نسب شناس و تدوین کننده مشهورترین کتاب درباره سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) است. از زندگی وی آگاهی های کمی در دست است. نخستین بار در قرن ششم، عبدالرحمن سُهَیلی در شرح خود بر سیره اشاره کوتاهی به زندگی او کرده است. برخی آگاهی ها نیز از طریق ذهبی (وفات: ۷۴۸ق) به دست می آید.قدیم ترین منبع، ابن هشام را به حمیریان یمن نسبت می دهد، اما قفطی این نظر را مبتنی بر حدس و گمان می داند و با استناد به گفتۀ تاریخ نگار مصری، ابوسعید عبدالرحمن بن یونس، او را ذُهْلی، منسوب به ذهل ابن معاویه بن...، تیره ای از کِنده، می شمارد. ذهبی ذهلی بودن ابن هشام را صحیح تر می داند و برخی نیز او را مَعافِری و سَدوسی دانسته اند. به هر حال دلایل روشنی برای تعیین دقیق نسب او در دست نیست. تنها نکتۀ قابل ذکر این است که نمی توان علاقۀ ابن هشام را به حمیریان نادیده گرفت، زیرا او اثری دربارۀ پادشاهان حمیر تألیف کرده و پدر او نیز به تاریخ این قوم علاقه مند بوده و ابن هشام چند بار وقایعی را از طریق او در این اثر نقل کرده است. ذهبی با استناد به گفته تاریخ نگار مصری (ابوسعید عبدالرحمن بن یونس)، ابن هشام را ذهلی، منسوب به ذهل بن معاویة، تیره ای از قبیله «کنده» می شمارد. برخی نیز او را حمیری (منتسب به منطقه ای در یمن) می دانند.ابن هشام به حمیریان علاقه داشت و اثری درباره پادشاهان حمیر با نام «التیجان فی ملوک حمیر» تألیف کرد.
محل تولد
ظاهراً ابن هشام در بصره به دنیا آمد؛ اما زمان تولد او به درستی معلوم نیست. تنها می دانیم در میان کسانی که او مستقیماً از آنان روایت کرده، کسی نیست که در نیمه اول قرن دوم درگذشته باشد؛ اما از طرفی او پیش از سال ۱۸۳ ق (سال مرگ زیاد بن عبدالله بکّائی، شاگرد برجسته ابن اسحاق)، در سِن و سالی بوده که بتواند متن کامل سیره را از وی دریافت کند.
اساتید رجال
از استادان و رجال حدیث او می توان ابوعبیده معمر بن مثنی ابوزید انصاری خلف احمر و هیثم بن عدی را نام برد. همچنین اسد بن موسی اموی را نیز باید از استادان معتبر او به شمار آورد، زیرا ابن هشام التیجان را بیش تر از طریق وی نقل کرده است.
ساکن مصر
...
ابومحمد عبدالملک بن هشام بن ایوب ذهلی یا حمیری (متوفی ۲۱۳ یا ۲۱۸ق، محدث، مورخ، ادیب، نسب شناس و تدوین کننده مشهورترین کتاب درباره سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) است. از زندگی وی آگاهی های کمی در دست است. نخستین بار در قرن ششم، عبدالرحمن سُهَیلی در شرح خود بر سیره اشاره کوتاهی به زندگی او کرده است. برخی آگاهی ها نیز از طریق ذهبی (وفات: ۷۴۸ق) به دست می آید.قدیم ترین منبع، ابن هشام را به حمیریان یمن نسبت می دهد، اما قفطی این نظر را مبتنی بر حدس و گمان می داند و با استناد به گفتۀ تاریخ نگار مصری، ابوسعید عبدالرحمن بن یونس، او را ذُهْلی، منسوب به ذهل ابن معاویه بن...، تیره ای از کِنده، می شمارد. ذهبی ذهلی بودن ابن هشام را صحیح تر می داند و برخی نیز او را مَعافِری و سَدوسی دانسته اند. به هر حال دلایل روشنی برای تعیین دقیق نسب او در دست نیست. تنها نکتۀ قابل ذکر این است که نمی توان علاقۀ ابن هشام را به حمیریان نادیده گرفت، زیرا او اثری دربارۀ پادشاهان حمیر تألیف کرده و پدر او نیز به تاریخ این قوم علاقه مند بوده و ابن هشام چند بار وقایعی را از طریق او در این اثر نقل کرده است. ذهبی با استناد به گفته تاریخ نگار مصری (ابوسعید عبدالرحمن بن یونس)، ابن هشام را ذهلی، منسوب به ذهل بن معاویة، تیره ای از قبیله «کنده» می شمارد. برخی نیز او را حمیری (منتسب به منطقه ای در یمن) می دانند.ابن هشام به حمیریان علاقه داشت و اثری درباره پادشاهان حمیر با نام «التیجان فی ملوک حمیر» تألیف کرد.
محل تولد
ظاهراً ابن هشام در بصره به دنیا آمد؛ اما زمان تولد او به درستی معلوم نیست. تنها می دانیم در میان کسانی که او مستقیماً از آنان روایت کرده، کسی نیست که در نیمه اول قرن دوم درگذشته باشد؛ اما از طرفی او پیش از سال ۱۸۳ ق (سال مرگ زیاد بن عبدالله بکّائی، شاگرد برجسته ابن اسحاق)، در سِن و سالی بوده که بتواند متن کامل سیره را از وی دریافت کند.
اساتید رجال
از استادان و رجال حدیث او می توان ابوعبیده معمر بن مثنی ابوزید انصاری خلف احمر و هیثم بن عدی را نام برد. همچنین اسد بن موسی اموی را نیز باید از استادان معتبر او به شمار آورد، زیرا ابن هشام التیجان را بیش تر از طریق وی نقل کرده است.
ساکن مصر
...
wikifeqh: عبدالملک_ابن_هشام