کلمه جو
صفحه اصلی

محله های جهرم

دانشنامه عمومی

قدمت شهر جهرم به نقل از منابع تاریخی به پیش از حکومت اردشیر بابکان بازمی گردد و به همراه پسا (شهر فسای کنونی) و دارابگرد (شهر داراب کنونی) جزء سه منطقه بزرگ خطه فارس بوده است. شهر جهرم از دیرباز با ۱۲ محله شناخته می شده که که با گسترش شهر، محله های جدیدی به آن اضافه شده است. در حافظه تاریخی اهالی شهر این محله ها به دو گروه محله بالا و محله پایین تقسیم بندی می شود، اما امروزه این تفکیک کمتر به چشم می خورد.پیش از این تقسیم بندی و در سال ۱۲۵۰ شمسی فقط هشت محله داشته است که از این هشت محله چهار تای آن داخل حصار بوده اند. این چهار محله عبارتنداز: سنان، اسفریز، دشتاب و گازران که همه آن ها دربخش غربی شهر یعنی درغرب مسیل پادگان جهرم قراردارند. محلات داخل حصار به علت نزدیک بودن به دستگاه حاکمه از نظر پاره ای ویژگی ها باسایر مناطق شهر متمایز هستند و همچنین به خاطر نزدیکی به دستگاه حکومت وداشتن حصار ازسایر مناطق آبادتر بوده بازار و کاروانسرای جهرم که نشان دهنده چهره سنتی شهرهای ایران است درآنجا قرارداشته است.
سنان
بعدازاحداث حصار گرداگرد بخش غربی شهر چهار دروازه برآن تعبیه کردنداین دروازه ها به دروازه خان، دروازه بی بی، دروازه پیر شبیب ودروازه گاوکشی شهرت داشته اند. از حصار جهرم و دروازه های آن امروزه اثری نیست فقط دروازه پیر شبیب دربخش شمالی شهر هنوز بنای آن برجامانده است. از سایر دروازه ها فقط درمحلی که وجود داشته اند نامی ازان مانده، مثل دروازه خان که مسجدی در نزدیکی آن بناشده و به نام مسجد خان خوانده می شود.
جهرم قدیم از دوازده محله شکل گرفته بوده به نام های: سنان، اسفریز، دشتاب، گازران، کلوان، مصلی، جبذر، علی پهلوان،ده نو، صحرا، حسن آباد و کوشکک.
در گذشته هر گاه جمعیت یک آبادی به حد نصاب می رسیده و وسعت آن افزایش می یافته و چهرهٔ یک شهر به خود می گرفته معمولاً یک مسجد جامع در آن تأسیس شده است و قدیمی ترین و مرکز شهر را به آن اختصاص می داده اند. در محله سنان جهرم نیز مسجد جامع این شهر قرار دارد؛ بنابراین محلهٔ سنان از قدیمی ترین محلات جهرم می باشد و هستهٔ مرکزی این شهر را تشکیل می دهد و مانند سایر شهرهای ایران بعد از بنای مسجد، بازار و کاروانسرای شهر در آن احداث شده است؛ لذا سنان مهم ترین مرکز عبادی و تجاری شهر را تشکیل می داده است.محلهٔ سنان در حال حاضر به وسیلهٔ خیابان ها و کوچه های عریض از هم بریده شده و انسجام گذشته را ندارد ولی در داخل آن هنوز مجموعه ای از خانه ها و مساکن سنتی و قدیمی است و همگی از خشت و گل بوده و دارای کوچه های باریک و بن بست می باشد.علاوه بر وجود بازار و کاروانسراها و مسجد جامع در آن مانند سایر محلات دارای حمام و مسجد دیگری در بخش مرکزی آن می باشد. به دنبال افزایش کوچه های عریض و خیابان ها در این محله، مساکن سنتی و قدیمی در حال تخریب و مساکن جدید جای آن را می گیرد.این محله با اسفریز، دشتاب، صحرا و کلوان مرز مشترک دارد و ظاهراً نام آن از شخص مشهوری به همین نام که در آن زندگی می کرده گرفته شده است.


کلمات دیگر: