کلمه جو
صفحه اصلی

بومسلم رازی

دانشنامه آزاد فارسی

بومُسلم رازی ( ـ۴۸۸ق)
حاکم ری و وزیر معروف سلجوقیان . داماد خواجه نظام الملک طوسی بود که زمانی از جانب وی مأمور دستگیری حسن صباح شد ولی، به جای رفتن به ری، به ساری رفت . سرانجام به دست شخصی اسماعیلی به قتل رسید. او را به حُسن سیرت ستوده اند و امیر معزّی ، وی را مدح گفته است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بومُسْلِمِ رازی (مق ح ۴۸۸ق/۱۰۹۵م)، از بزرگان ری در عهد سلجوقیان که مقارن وزارت نظام الملک طوسی (۴۵۱- ۴۵۸ق/۱۰۵۹-۱۰۶۶م) می زیسته، و از او با عنوان «رئیس ری» یاد شده است.
آنچه از سوابق خانوادگی بومسلم می دانیم، به یکی از قصاید معزی، امیرالشعراء دربار سنجر مربوط می شود؛ معزی در یکی از ابیات این قصیده از بومسلم با عنوان «سروشیار» یادکرده است، اما دربارۀ این عنوان نکته ای در مآخذ موجود دیده نمی شود. به هرحال، گویا بومسلم از خاندان پرنفوذی در ری برخاسته بود، زیرا با آن که در نوخاستگی پدر خویش را از دست داد، بعدها از چندان اهمیتی برخوردارشد که به مقام «ریاست ری» و خویشاوندی با وزیر قدرتمندی چون خواجه نظام الملک دست یافت.
القاب بومسلم
در یکی از کهن ترین مآخذ از بومسلم با القاب «استاد» و «ثقة الملک» یاد شده است که هر دو لقب می تواند اشاره ای به منزلت اجتماعی او باشد.
ماموریت دستگیری حسن صباح
در منابع نام بومسلم نخستین بار در شرح وقایع مربوط به دستگیری حسن صباح ذکر شده است. در این زمان که بومسلم ریاست ری داشت، فعالیت شبکه های پنهانی دعوت اسماعیلیان ایران در این شهر گسترش یافته، و حسن صباح نیز خود در این نواحی اقامت گزیده بود. گرچه زمان وقایع یادشده در مآخذ موجود به طور دقیق معین نشده، اما می دانیم که حسن صباح دست کم تا ۴۶۷ق/۱۰۷۵م در ری بوده است. نظام الملک که از فعالیت های حسن صباح و رفت و آمد داعیان اسماعیلی مصر به نزد او آگاهی داشت، بومسلم را به دستگیری حسن صباح فرمان داد و بومسلم، گر چه در طلب وی از هیچ تلاشی فروگذار نکرد، اما چون حسن از ری گریخت، نتوانست او را دستگیر کند تا ۴۸۳ق/۱۰۹۰م که حسن صباح مخفیانه وارد قلعۀ الموت شد ، احتمالاً بومسلم همچنان در پی او بود.در۴۸۵ق/۱۰۹۲م که برکیارق به سلطنت نشست، بومسلم نخستین کسی بود که در ری تاج بر بالای سرش بیاویخت.
قتل بومسلم
...


کلمات دیگر: