کلمه جو
صفحه اصلی

مختصر البصائر

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] مختصر البصائر، به زبان عربی، تألیف حسن بن سلیمان حلی، عالم شیعی قرن هشتم، گزیده و مختصری از کتاب «بصائر الدرجات» سعد بن عبدالله اشعری قمی، عالم شیعی قرن سوم هجری است و ارتباطی به کتاب «بصائر الدرجات» صفار ندارد.
موضوع کتاب، روایاتی در باره مناقب و ویژگی های ائمه و شناخت آنان است. اصل کتاب اشعری اکنون موجود نیست، ولی اثر هم نام آن؛ یعنی «بصائر الدرجات» محمد بن حسن صفار قمی، معاصر اشعری وجود دارد که اتفاقا مباحث آن کاملا به آنچه در «مختصر البصائر» آمده شبیه است.
به همین دلیل، افندی در «ریاض العلماء» احتمال داده است که اصل«بصائر الدرجات» از صفار بوده که اشعری آن را تلخیص کرده و حسن بن سلیمان بار دیگر آن را تلخیص نموده است.
لیکن چنین نظریه ای با توجه به شهرت کتاب «بصائر الدرجات» از اشعری و ذکر آن در منابع فهرستی، پذیرفته نشده، اما احتمال جدی دیگری هست که هم اشعری و هم صفار، کتاب «بصائر الدرجات» را از نسخه اصل دیگری گرفته اند و به همین دلیل مطالب و حتی اسناد آن دو به یک دیگر بسیار نزدیک و مشابه است.
بخشی از آنچه در «مختصر البصائر» آمده، افزوده های مؤلف آن، حسن بن سلیمان حلی است که البته وی، در ابتدای باب، تذکر داده است که آنها را از طریق دیگری غیر از اشعری نقل کرده است.


کلمات دیگر: