تخریب بقیع

قبرستان بقیع قدیمی ترین و یکی از دو قبرستان مهم در اسلام است که در مدینه قرار دارد. تخریب بقیع اشاره به واقعه تخریب کلی قبرستان بقیع یک بار در سال ۱۸۰۶ میلادی و یک بار در سال ۱۹۲۶ میلادی (۳۱ فروردین ۱۳۰۵) دارد. این قبرستان بار اول توسط پیروان وهابیت و با کمک آل سعود تخریب شد و بار دوم نیز این کار توسط سلطان نشین نجد از زیرمجموعه آل سعود و پیروان وهابیت انجام گرفت.
مستند تصویری «پنجره های بهشت» (مرور تاریخ ساخت ضریح فولادی برای ائمه بقیع از اصفهان تا مدینه)
مستند تصویری «خسی در بقیع» (بازخوانی تلاش های جلال آل احمد و برادش برای احیاء بقیع)
قبرستان بقیع در طی دو دهه سلطه سعودیون بر عربستان بارها مورد تعرض واقع شد اما عاقبت به صورت کلی در هشتم شوال سال ۱۳۴۴ پس از سلطهٔ دوبارهٔ ابن سعود، و تسلط بر شهر مدینه در ماه رمضان همان سال شیخ عبدالله، قاضی القضات خود را از مکه به مدینه اعزام داشتند تا موضوع تخریب مقابر موجود در مدینه را با علما و سران این شهر مطرح و موافقت آن ها را ولو به صورت ظاهری جلب کند و بدین منظور جلسه ای تشکیل گردید. شیخ عبدالله از حاضرین پرسید: «دربارهٔ تخریب این گنبد و بارگاه ها چه می گویید؟» بسیاری از آن ها از ترس جان شان جواب ندادند، بعضی دیگر هم اظهار موافقت کردند. وهابی ها نیز مردم را با زور اسلحه جمع کرده و به سوی بقیع حرکت دادند و آنچه گنبد و ضریح در شهر مدینه و بیرون از شهر بود، ویران کردند.
در این واقعه از جمله گنبد و بارگاه ائمهٔ بقیع. گنبدهای متعلق قبر ام البنین مادر ابوالفضل العباس، اسماعیل پسر جعفر صادق و حرم دختران و همسران پیامبر اسلام و حرم ابراهیم فرزند پیامبر اسلام و گنبد مالک ابن انس و عثمان نیز تخریب گردید.
ضریح فولادی ائمه بقیع را که در اصفهان ساخته شده بود و بر قبور امامان شیعه حسن بن علی، سجاد، محمد باقر و جعفر صادق قرار داشت از جای درآورده و بردند.

[ویکی شیعه] تخریب بقیع، به معنای خراب کردن آرامگاه ها و بناهای مذهبی و تاریخی قبرستان بقیع در مدینه به دست وهابیان است. وهابیان دو بار، یکی در ۱۲۲۰ و دیگری در ۱۳۴۴ قمری با بدعت شمردن بنای بر قبور و زیارت، به تخریب اماکن و بقعه های بقیع پرداختند. تخریب بقیع اعتراضات شدیدی را در کشورهای مسلمان از جمله ایران برانگیخت. بسیاری از شیعیان، هر سال در هشتم شوال که با عنوان یوم الهدم شهرت یافته، مجالسی برگزار می کنند و به مرثیه خوانی و یادآوری حادثه تخریب بقیع می پردازند.
بقیع (جنة البقیع/بقیع الغَرقَد)، نخستین و کهن ترین قبرستان مسلمانان در مدینه و محل دفن چهار تن از ائمه معصومین و بسیاری از صحابه و تابعین است. در این قبرستان بر قبور ائمه بقیع و دیگران بقعه هایی ساخته شده بود که به بقعه های بقیع معروف بود. این بقعه ها در تخریب بقیع توسط وهابیان از بین رفت.
در هشتم شوال سال ۱۳۴۴ق. همه آثار تاریخی این قبرستان به فتوای شیخ عبدالله بلیهد، قاضی القضاة سعودی، به بهانه شرک و بدعت بودنِ زیارت قبور ویران شد. بنای قبور به باور بیشتر مسلمانان شیعه و سنی بر خلاف اعتقادات وهابی، با اصول و معتقدات اسلامی در تضاد نیست و زیارت قبور بزرگان دین و مزار مؤمنان یک عمل مستحب و در سنت اسلامی دارای پیشینه است. اماکن و بناهای مذهبی در بقیع، افزون بر وجهه مذهبی، وجهه تاریخی نیز داشتند و برای مسلمانان نشانگر هویت تاریخی آنان بودند.