مترادف تاکستان : انگورستان، باغ رزی، تاک زار، موستان، موزار، باغ انگور، انگورزار
تاکستان
مترادف تاکستان : انگورستان، باغ رزی، تاک زار، موستان، موزار، باغ انگور، انگورزار
فارسی به انگلیسی
vineyard
فارسی به عربی
مترادف و متضاد
انگورستان، باغ رزی، تاکزار، موستان، موزار، باغ انگور، انگورزار
فرهنگ فارسی
باغ انگور، جائی که تاک بسیارداشته باشد
جایی که دارای درختهای متعدد انگور باشد باغستان درخت رز ٠
لغت نامه دهخدا
تاکستان . [ ک ِ ] (اِخ ) نام قدیم سیادهن . قصبه ایست جزءدهستان دودانگه بخش ضیأآباد شهرستان قزوین در 34 هزارگزی خاور ضیأآباد و بر کنار راه شوسه ٔ قزوین به همدان و زنجان قرار دارد و دارای 8253 تن سکنه است . در جلگه واقع و هوای آن معتدل است . بوسیله ٔ قنات و چاه و رودخانه ٔ ابهررود مشروب میگردد. محصول آن غلات ، کشمش و قیسی و بادام است و شغل اهالی آن زراعت و باغبانی است . صنایع دستی مردم آنجا گلیم و جاجیم بافی است . دارای دبستان ، شهربانی ، پست و تلگراف و تلفن ، اداره ٔ املاک ، اداره ٔ کشاورزی و در حدود 150 باب دکان است . از آثار قدیمی آن حمامی متعلق به دوره ٔ شاه عباس است بفرمان رضاشاه در آن جا ساختمانهای جدید و خوبی احداث شده بود که اغلب آنها فعلاً خراب شده است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1). این قصبه در 170هزارگزی تهران میان سیاه چشمه و سیاه باغ واقع است . راه آهن تهران به تبریز از آنجا میگذرد و ایستگاه راه آهن دارد.
فرهنگ عمید
دانشنامه عمومی
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
شهر تاکستان در ۳۵ کیلومتری جنوب غربی قزوین و در محور ترانزیتی قزوین –همدان و قزوین –زنجان واقع شده است. آثار بدست آمده از تپه های باستانی تاکستان و روستاهای اطراف آن حاکی از قدمت این سرزمین به تاریخ پیش از اسلام می رسد. از آثار باستانی آن می توان مسجد شاه عباس –مسجد سرخندق –امامزاده فارسجین-تپه باستانی خندا-تپه باستانی خله کو-استراحتگاه رضاشاه که اکنون به ساختمان بانک ملی تاکستان شعبهٔ مرکزی تبدیل شده است-مقبره پیر، حمام شاه عباسی، قز قلعه، امامزاده ولی ضیاء آباد…. رانام برد. تاکستان با داشتن بیش از ۲۰۰واحد صنعتی بزرگ و کوچک، ذخائر بزرگ معدنی ویک مجتمع و شهرک صنعتی به عنوان دومین شهر مهم صنعتی استان محسوب می گردد. وجود باغهای بزرگ انگور این شهر را به همین نام شهرت داده است.
تاکستان را با پیشینه ای حدود ۷۰۰۰ سال جزو قدیمی ترین شهرهای ایران و جهان می دانند. (منبع غیررسمی) این منطقه مسیر عبور جاده قدیمی، پررفت وآمد و جهانی ابریشم بوده که سران معروف جهان برای تصاحب آن جنگ های زیادی کرده اند. تاکستان که به سرزمین تات ها معروف بوده درگذشته «سیاده» یا «سیادهن» نامیده می شد. نام «سیادهن» بر روی یکی از کتیبه های دوران هخامنشی موسوم به پیوتین گرایا حک شده است. این کتیبه که از قدیمی ترین اسناد نوشتاری این شهرستان است، به زبان یونانی نوشته شده و هم اکنون در موزه شهر وین، نگهداری می شود. تاکستان در غرب قزوین واقع شده و عوامل اقتصادی از جمله آب و هوای مناسب، حاصل خیزی خاک و دست رسی به آب مورد نیاز برای کشاورزی سبب گسترش و توسعه اقتصادی تاکستان شده است. باغ های انگور این شهرستان شهرت فراوانی دارند که در کنار دشت های حاصل خیز و پربرکت منطقه؛ علاوه بر جاذبه های خاص، کشت انواع محصولات کشاورزی نیز در آن ها جریان دارد.
در تاکستان دو طایفه بسیار بزرگ به نام های رحمانی و طاهرخانی زندگی می کنند که در ۱۲ محله متفاوت شهر ساکن اند. این دو طایفه از نظر جمعیتی تقریباً با هم برابرند و سابقاً اکثریت ساکنین شهر را تشکیل می دادند اما امروزه با افزایش مهاجرت، طایفه رحمانی و طاهرخانی در اقلیت قرار گرفته اند. تاکستان بزرگ ترین شهر تات نشین جهان است و مردم آن به زبان تاتی از زبان های ایرانی شاخه شمال غربی سخن می گویند.
دانشنامه اسلامی
این شهرستان باوسعتی برابر۶۴۷‘ ۳ کمـ۲ متشکل از ۴ بخش به نام های اسفرورین، مرکزی، ضیاءآباد و خرمدشت، و ۹ دهستان و ۴ شهر به نام های اسفرورین، تاکستان، ضیاءآباد و خرمدشت است
نشریۀ عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری، وزارت کشور، تهران، ۱۳۸۴ش
این شهر که مرکز شهرستان تاکستان است در °۴۹ و ´۴۲ طول شرقی و °۳۶ و´۳ عرض شمالی و در ارتفاع ۲۷۰‘۱ متری از سطح دریا جای دارد.
پاپلی یزدی، محمد حسیـن، فرهنگ آبادیها و مکانهای مذهبی کشور، ج۱، ص۱۳۹، مشهد، ۱۳۶۷ش.
سیا دهن تا دورۀ رضاشاه همچنان خالصه بود. رضاشاه املاک آن جا را خریداری کرد و با احداث ساختمان ها و مغازه ها و انبارهایی در عمران و آبادانی آن کوشید. اما ناخرسندی مردم از بهرۀ مالکانه باعث شد که پس از رویدادهای شهریور ۱۳۲۰ که به بیرون رفتن رضاشاه از ایران انجامید، اهالی دست به تخریب ساختمان ها و غارت انبارها بزنند. در ۱۳۳۱ش محمدرضا شاه پهلوی زمین های کشاورزی تاکستان را که در آن زمان روستایی از دهستان دودانگه در بخش ضیاءآباد شهرستان قزوین به شمار می رفت، میان کشاورزان تقسیم کرد و آن را به اقساط درازمدت به مردم آنجا فروخت.
گلریز، محمدعلی، مینودر، ج۱، ص۹۸۴، تهران، ۱۳۳۷ش.
...