شیخ کلینی

شیخ ابوجعفر محمّد بن یعقوب بن اسحاق رازی معروف به کُلِـینی، شیخ کلینی، ثقةالاسلام کلینی (۲۵۸ ق. / ۲۴۹ ش. / ۸۶۴–۳۲۹ ق. / ۹۴۱) صاحب کتاب الکافی -یکی از کتب اربعه- و مشهورترین فقیه و محدث شیعه است.
کتاب الکافی
کلینی، در روستای کلین از روستاهای قدیمی پیرامون تهران در ۳۸ کیلومتری شهر ری و در سی و پنج کیلومتری جاده تهران به شریف آباد پاکدشت، و در زمان امام عسکری به دنیا آمد. به همین جهت، او را به لقب رازی، منسوب به ری هم می خوانند. در ابتدا علوم اسلامی را نزد پدر و دایی خود، گذراند. بعد از مدت کوتاهی که با منابع رجالی و حدیثی آشنا شد، برای ادامه تحصیل خود به شهر ری رفت.
در آن دوران بیشتر مردمان شهر ری شافعی و حنفی مذهب بودند، ولی بعضی از روستاهای اطراف آن مثل علی آباد و حسن آباد شیعه نشین بودند و اکثر اهل تسنن آن شهر، همواره تحت تأثیر آنان بودند، از این رو ری به شهر شیعه نشین معروف بود. در آن دوران شهر ری، مرکز برخورد آراء و اندیشه های اسماعیلیه، حنفی، شافعی و شیعه شده بود. امروزه کتابخانه ای به نامه کتابخانه شیخ کلینی (ره) در شهرری به یاد ایشان وجود دارد.
ثقةالاسلام کلینی در ری، قم، بغداد، کوفه و دیگر نقاط ممالک اسلامیدر نیمه دوم سده سوم هجری، دانشمندان بزرگ، فقها و محدثان بسیاری را ملاقات کرده و از آنان به اجازاتی دریافت کرده است. در کتب رجال و تراجم، بالغ بر ۴۰نفر از فقها و محدثان را نام می برند که از استادان و مشایخ اجازه وی به شمار رفته اند و کلینی در نزد آن ها شرایط شاگردی به جای آورده است.

[ویکی اهل البیت] کلید واژه: محمد بن یعقوب کلینی،کلین، کتاب الکافی،تالیفات کلینی
ثقة الاسلام محمد بن یعقوب بن اسحاق کلینی رازی معروف به شیخ کلینی ، مشهورترین دانشمند فقیه شیعه در نیمه اول قرن چهارم (ه ق) و مولف کتاب گرانسنگ الکافی است.
سال ولادت کلینی معلوم نیست ولی وفاتش در 328 یا 329 بوده است و سفراء حضرت مهدی علیه السلام یعنی نواب خاصّ آن حضرت را درک کرده و احادیث و اخبار را از دست اوّلش اخذ کرده است.
کلین (بر وزن حسین) قریه ایست در 38 کیلومتری جنوب غربی شهر ری کنونی که پنج کیلومتر از جاده دور است و از این قریه فقها و محدثینی بزرگ برخاسته اند که از جمله آنها محمّد بن یعقوب کلینی و دائی او مرحوم علّان است.
کلینی پس از گذراندن دوران آغازین تحصیل و آشنایی با منابع رجالی و حدیثی، از کلین مهاجرت کرد و وارد ری شد.
«ری» در آن زمان شهری بزرگ بود و عقاید و مذاهب گوناگونی در کنار هم و در آرامش کامل در آن جا به حیات خود ادامه می دادند. اما این آرامش گاه دستخوش حرکت های سیاسی می شد. فرقه اسماعیلیه با انگیزه تسلط بر ایران در این نقطه بیش از دیگران سرمایه گذاری کرده بود و به ترویج و تبلیغ تفکر و آراء خود می پرداخت.
از این رو «ری» به نقطه برخورد آراء و اندیشه های فرقه اسماعیلیه و مذهب شافعی، حنفی و شیعه تبدیل شده بود. کلینی در این زمان در کنارِ گذراندن تحصیلات خود نه تنها با عقاید و اندیشه های دیگر مذاهب و فرقه ها آشنا شد. بلکه به ماهیت واقعی بعضی از این فرقه ها که می رفت تشیع را از مسیر واقعی اش خارج کنند پی برد.
کلینی در این شهر در محضر استادان بزرگی چون «ابوالحسن محمد بن اسدی کوفی» به فراگیری حدیث پرداخت و در نوشتن و بحث و گفتگو پیرامون احادیث از خود شایستگی بسزایی نشان داد.