کلمه جو
صفحه اصلی

نافله

فارسی به انگلیسی

supererogatory (prayer)

فرهنگ اسم ها

اسم: نافله (دختر) (عربی) (مذهبی و قرآنی) (تلفظ: nāfele) (فارسی: نافله) (انگلیسی: nafele)
معنی: عبادتی که واجب نباشد، [قدیمی] بخشش، [قدیمی] غنیمت، ( به مجاز ) ( در فقه ) نماز نافله، ( در ادیان ) عبادتی که انجام دادنِ آن واجب نباشد، فرزندِ فرزند، نوه، عطیه، دهش

(تلفظ: nāfele) (عربی) (به مجاز) (در فقه) نماز نافله ؛ (در ادیان) عبادتی که انجام دادنِ آن واجب نباشد ؛ فرزندِ فرزند ، نوه ؛ عطیه ، دهش .


مترادف و متضاد

supererogatory (صفت)
زیاد، زائد، نافله، بیش از حد لزوم، وابسته به بسپردازی

فرهنگ فارسی

عطیه، بخشش، غنیمت، عبادتی که واجب نباشد، غیرلازم
۱ - (اسم ) غنیمت .۲ - فرزند فرزندنوه. ۳ - عطیهدهش.۴ - عبادتی که عمل بدان واجب نباشدجمع :نوافل .یا نماز نافله .نمازیست مستحب ( که انواع دارد ).

فرهنگ معین

(ف ل ) [ ع . نافلة ] (اِ. ) ۱ - بخشش ، عطیه . ۲ - عبادتی که واجب نباشد. ج . نوافل .

لغت نامه دهخدا

نافلة. [ ف ِ ل َ ] (ع اِ) غنیمت . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (معجم متن اللغة) (المنجد) (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء). || فرزند فرزند. (ترجمان علامه جرجانی ). نواسه . (مهذب الاسماء). نبیره . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). ولدالولد. (معجم متن اللغة) (از اقرب الموارد) (المنجد). نوه . نواسه . فرزندزاده . بچه زاده . قال اﷲ تعالی : و وهبنا له اسحق و یعقوب نافلة. (قرآن 72/21). || دهش . (منتهی الارب ). عطیه . (المنجد) (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). هر عطیه ای که تبرع جوید بدان بخشنده اش از صدقه یا کار خیر. (از معجم متن اللغة). عطیه و بخشش غیرواجب . (غیاث اللغات ). ج ، نوافل : هو کثیرالنوافل ؛ کثیرالعطایا و الفواضل . (المنجد). || عبادتی که واجب نبوده است . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). انجام دادن آنچه که عمل بدان بر تو فرض و واجب نباشد. (از المنجد). آنچه که زائد بر فریضه باشد. (از اقرب الموارد). عبادتی که بر بنده واجب نباشد. (غیاث اللغات ) (از معجم متن اللغة). طاعت که نه فریضه بود. (السامی ). طاعتی که فریضه نباشد.(ترجمان علامه جرجانی ). ما تفعلوا مما لایجب . (اقرب الموارد). تطوع . طاعتی که نه فریضه بود و نه سنت . طاعت زیاده . طاعت افزونی . (یادداشت مؤلف ). ج ، نوافل .
- نماز نافله ؛ نماز سنت که واجب نباشد. نمازهای مستحبی زیاد است و آنها را نافله گویند، در میان نمازهای نافله به نافله های شبانه روز بیشتر سفارش شده و آنها در غیر روز جمعه سی وچهار رکعتند. هشت رکعت آن نافله ٔ ظهر، هشت رکعت نافله ٔ عصر، چهار رکعت نافله ٔ مغرب ، دو رکعت نافله ٔ عشا، یازده رکعت نافله شب و دو رکعت نافله ٔ صبح و چون دو رکعت نافله ٔ عشاء بنابر احتیاط باید نشسته خوانده شود یک رکعت حساب می شود و در روزهای جمعه بر شانزده رکعت نافله ٔ ظهر وعصر چهار رکعت اضافه می شود. از یازده رکعت نافله ٔ شب هشت رکعت آن باید به نیت نافله ٔ شب و دو رکعت آن به نیت نماز شفع و یک رکعت آن به نیت نماز وتر خوانده شود. نمازهای نافله را می شود نشسته خواند و نافله ٔ ظهر و عصر و عشاء را در سفر نباید خواند. (ذخیرةالعباد آیت اﷲ فیض چ قم ص 89) :
خدایگان جهان مر نماز نافله را
به جای ماند و ببست از پی فریضه ازار.

ابوحنیفه ٔ اسکافی (از تاریخ بیهقی ص 280).


ای طاعت تو فرض و دگر نافله ها
وز بخشش تو قافله در قافله ها.

مسعودسعد.


در سیزده ساعت شب صد نافله کردستی
با چارده مه فرضی بگذار به صبح اندر.

خاقانی .


هر ساعت به طاعت مشغول شدی و نافله ای و تطوعی برآوردی . (سندبادنامه ص 191).
- امثال :
فریضه چون آمد نافله برمی خیزد .

( نافلة ) نافلة. [ ف ِ ل َ ] ( ع اِ ) غنیمت. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( معجم متن اللغة ) ( المنجد ) ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ). || فرزند فرزند. ( ترجمان علامه جرجانی ). نواسه. ( مهذب الاسماء ). نبیره. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). ولدالولد. ( معجم متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ) ( المنجد ). نوه. نواسه. فرزندزاده. بچه زاده. قال اﷲ تعالی : و وهبنا له اسحق و یعقوب نافلة. ( قرآن 72/21 ). || دهش. ( منتهی الارب ). عطیه. ( المنجد ) ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ). هر عطیه ای که تبرع جوید بدان بخشنده اش از صدقه یا کار خیر. ( از معجم متن اللغة ). عطیه و بخشش غیرواجب. ( غیاث اللغات ). ج ، نوافل : هو کثیرالنوافل ؛ کثیرالعطایا و الفواضل. ( المنجد ). || عبادتی که واجب نبوده است. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). انجام دادن آنچه که عمل بدان بر تو فرض و واجب نباشد. ( از المنجد ). آنچه که زائد بر فریضه باشد. ( از اقرب الموارد ). عبادتی که بر بنده واجب نباشد. ( غیاث اللغات ) ( از معجم متن اللغة ). طاعت که نه فریضه بود. ( السامی ). طاعتی که فریضه نباشد.( ترجمان علامه جرجانی ). ما تفعلوا مما لایجب. ( اقرب الموارد ). تطوع. طاعتی که نه فریضه بود و نه سنت. طاعت زیاده. طاعت افزونی. ( یادداشت مؤلف ). ج ، نوافل.
- نماز نافله ؛ نماز سنت که واجب نباشد. نمازهای مستحبی زیاد است و آنها را نافله گویند، در میان نمازهای نافله به نافله های شبانه روز بیشتر سفارش شده و آنها در غیر روز جمعه سی وچهار رکعتند. هشت رکعت آن نافله ظهر، هشت رکعت نافله عصر، چهار رکعت نافله مغرب ، دو رکعت نافله عشا، یازده رکعت نافله شب و دو رکعت نافله صبح و چون دو رکعت نافله عشاء بنابر احتیاط باید نشسته خوانده شود یک رکعت حساب می شود و در روزهای جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر وعصر چهار رکعت اضافه می شود. از یازده رکعت نافله شب هشت رکعت آن باید به نیت نافله شب و دو رکعت آن به نیت نماز شفع و یک رکعت آن به نیت نماز وتر خوانده شود. نمازهای نافله را می شود نشسته خواند و نافله ظهر و عصر و عشاء را در سفر نباید خواند. ( ذخیرةالعباد آیت اﷲ فیض چ قم ص 89 ) :
خدایگان جهان مر نماز نافله را
به جای ماند و ببست از پی فریضه ازار.
ابوحنیفه اسکافی ( از تاریخ بیهقی ص 280 ).

فرهنگ عمید

۱.نماز مستحبی که پس از نماز واجب خوانده می شود.
۲. عبادتی که واجب نباشد، عبادت غیر واجب.
۳. [قدیمی] عطیه، بخشش.
۴. [قدیمی] غنیمت.

دانشنامه عمومی

نافله یکی از چندین غذای سنتی و محلی خوزستانی هاست. گوشت چرخ کرده و آرد نخودچی از مواد اصلی این غذای محلی هستند.


نافله به کار مستحبی، کار نیکو، که بر انسان واجب نیست. اطلاق می شود. هم چنین به معنی نوه، غنیمت و عطاء نیز آمده است. و در اصطلاح فقهاء: به نمازهای مستحبی در شرع مقدس اسلام نافله می گویند. بیشترین استعمال نافله در نمازهای مستحبّی است.
2 رکعت نماز نافله صبح
8 رکعت نماز نافله ظهر
8 رکعت نماز نافله عصر
4 رکعت نماز نافله مغرب (در صورت کمبود وقت می توان دو رکعت نماز غفیله را به جای دو رکعت نماز نافله مغرب خواند)
1 رکعت نماز نافله عشا (به نماز نافلع عشا وتیره می گویند)
8 رکعت نماز نافله شب
2 رکعت نماز نافله شفع
1 رکعت نماز نافله وتر
در روز جمعه 4 رکعت بر نافله های 16 رکعتی نمازهای ظهر و عصر اضافه می شود.
معنای اصطلاحی نافله اخصّ است و فقط شامل نماز مستحبی می شود. ولی معنای لغوی اعّم است. هم شامل نماز مستحبی و هم شامل غنیمت و عطاء می شود. بین معنای لغوی و اصطلاحی عموم و خصوص من وجه است.
در طول روزهای هفته به غیر از روز جمعه نمازهای نافله 34 رکعت می باشد:

دانشنامه آزاد فارسی

نافِله
این واژه در لغت به معنای غنیمت، فرزندِ فرزند، عطیه و بخشش غیر واجب و در اصطلاح نماز یا عبادتی است که انجام دادن آن واجب نبوده و عمل به آن بر انسان فرض نباشد یا طاعتی که فریضه نباشد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] نافله به کار مستحبی، کار نیکو، که بر انسان واجب نیست. اطلاق می شود. هم چنین به معنی نوه، غنیمت و عطاء نیز آمده است. و در اصطلاح فقهاء: به نمازهای مستحبی در شرع مقدس اسلام نافله می گویند. بیشترین استعمال نافله در نمازهای مستحبّی است. معنای اصطلاحی نافله اخصّ است و فقط شامل نماز مستحبی می شود. ولی معنای لغوی اعّم است. هم شامل نماز مستحبی و هم شامل غنیمت و عطاء می شود. بین معنای لغوی و اصطلاحی عموم و خصوص من وجه است.
در دین اسلام تأکید فراوانی بر انجام نمازهای مستحبی شده و ثوابهای فراوان برای آن منظور گردیده است. و در میان نمازهای مستحبی نماز شب از فضیلت بیشتری برخوردار است. و در روایات رسیده از معصومین (ع) که نماز شب به خاطر عظمت شأن آن خداوند ثوابش را آشکار نکرده است.روایات در مورد اهمیّت نافله فراوان از معصومین (ع) است که برای تبرّک چند نمونه ذکر می شود.محمّد بن علی بن محبوب عن ابی عبدالله (ع):« إِیّاکم والکسل. إِنَّ رَبّکُم رحیمٌ یشکُر القلیل. إِنَّ الرَجُل لیصّلی رکعتین تطوّعاً یرید بِهما وجهُ اللهِ فیدخِله اللهُ بِهما الجَنّة»امام صادق (ع) می فرمایند: بر شما باد دوری از تنبلی و کسلی! همانا پروردگار شما مهربان است. که چیز کم را سپاس و شکر می گوید. همانا مردی برای رضا و خشنودی خدا دو رکعت نماز مستحبّی بجا آورد خداوند به خاطر خواندن این دو رکعت مستحبّی او را داخل بهشت می کند.
مشروعیت نافله
ادله متعدّدی بر مشروعیت آن دلالت دارد. روایات موجود در مورد نمازهای نافله که در کتب حدیثی فراوان است که به چند نمونه از آن اشاره می شود.۱)بالاسناد عن فضیل بن یسار عن ابی عبدالله (ع) قال: «الفریضةُ والنافلةُ احدی و خمسون رکعةً. منها رکعتان بعد العتدیةِ جالساً تعدّان برکعةٍ وهو قائمٌ الفریضةُ منها سبع عشرة رکعةً والنافلةُ اربعُ و ثلاثون رکعةً» «نماز های واجب و نافله پنجاه و یک رکعت هستند. از نافله دو رکعت بعد از عشاء نشسته خوانده می شود و ایستاده بخواند یک رکعت محسوب می شود نماز های واجب هفده رکعت می باشد. و نماز های نافله سی و چهار رکعت می باشند».۲)خود پیامبر (ص) و معصومین (ع) که در تاریخ نقل شده است. نمازهای مستحبی فراوان می خواندند و قول و فعل آنان برای ما حجّت است و این نافله خواندن آنان دلیل بر مشروعیت نافله است.محمد بن حسن از امام صادق (ع) نقل کرده اند. که امام فرمودند: «حضرت علی (ع) در آخر عمرش در هر روز و شب هزار رکعت نماز می خواندند»
انواع نافله
نافله در باب صلاة دارای دو قسم می باشد. ۱- نافله رواتب روزانه ۲- نافله غیر رواتب.
← نافله رواتب روزانه
...


کلمات دیگر: