غلامحسین ابراهیمی دینانی (۲۶ دسامبر ۱۹۳۴، دینان، اصفهان) فیلسوف، حکیم و استاد دانشگاه ایرانی است.
• «استقلال واقعی در این عالم، مصداق ندارد. استقلال، اگر مصداقی داشته باشد، حق تبارک و تعالی است. نغمه عالم، نغمه ربط است. خود نغمه با نوازنده و خوانند ارتباط دارد و اگر ملودی ها درست نباشد، با صوت خر هیچ فرقی نمی کند.»• «اگر انسان غریب بماند، آفاتی هم دارد و اون اینکه انسان را از خود بیگانه می کند و از خود بیگانگی هم یه تاریکی و ظلمت محض است و بیچارگی می آورد.»• «آدم وقتی که اشعار فردوسی را می خواند و می شنود دیگر در اینکه این مرد یک موحد درستی بوده است شک ندارد و یک مسلمان تمام عیار و یک شیعهٔ کامل، شیعهٔ تمام عیار، در تشیعش انسان هیچ شکی نمی کند. همه این اشعار دلالت دارد بر متدیَن بودن و موحد بودن این مرد.»• آنجایی که عرفا می رسند و به افراد خاص می گویند نیز راز نسبی است، یعنی این نمی فهمد. اگر اهلش را پیدا کنند می گویند. آن راز نسبی است و راز مطلق نیست. راز هم مطلق و نسبی دارد.• «انسان کامل در زمین و آسمان نمی گنجد، معراج محمد ابن عبدالله معنی اش همین است. ما مشتاق بهشت هستیم اما بهشت، مشتاق انسان کامل است.»• «انسان سالک در لحظاتی از زندگی به خود می آید و سعی می کند از غوغای زمانه برکنار باشد، این حالت معمولاً در شب هنگام و با ترک تعلقات مادی فراهم می شود و در نهایت به خودشناسی و توحید می انجامد.»• «همه ما با شب و روز زندگی می کنیم، معنی ظاهری شب و روز نیز روشنی، جلوه های رنگارنگ و اشتغال و شب نیز تاریکی، آرامش، سکوت و فراغت از تعلقات روزانه است، اما اگر همین شب و روز را در عالم هستی مدنظر قرار دهیم خوشی ها و ناخوشی، تعلقات و بی تعلقی ها، رنج ها و … با هم است، در این عالم آسایش و رنج مطلق نیست هیچ کس در تمام عمرش در شادی و فرح یا تنها در غم و اندوه نیست، آن دو همیشه با هم هستند.»• «انسان های ظاهربین، عالم بیرون را فقط می بینند و هرچه هم به آنها بگوییم از عالم بیرون تطبیق می کنند، اما ما به عکس می گوییم یعنی اندیشه را به جهان تشبیه می کنیم، چرا که کل این جهان بیرونی به یک اندیشه شبیه تر است تا به یک ماشین!»• «انجماد اندیشه از انجماد خاک و سنگ سخت تر است، افرادی نظیر گروه های داعشی و ابن ملجم مرادی، قاتل امام علی (ع) دارای اندیشه های منجمد هستند.»• «چرا انسان نمی تواند از مرگ غفلت داشته باشد؟ زیرا انسان در ذات آینده نگر است این خاصیت زمانی بودن انسان است درست است که حیوانات و موجودات دیگر هم زمانی هستند اما آنها به زمان نمی اندیشند و زمان را درک نمی کنند، اما انسان چون به زمان و آینده می اندیشد و می نگرد و این توان فقط در انسان است و چون به آینده می نگرم مرگ خود را می فهمم و می دانم روزی فراخواهد رسید که با این زندگی فعل بدرود خواهم گفت و به این می اندیشم که من در آن صورت به کجا خواهم رفت.»• «قدرت خیال، بسیار تواناست اگر تجسم پیدا کند و در اختیار ما باشد. از سوی دیگر خطرناک هم هست اگر ما در اختیار خیال باشیم. در عالم وهم، شکل نداریم و معانی جزئی است. عالم وهم، عالم معنی است و شکل ندارد. محبت و دشمنی شکل ندارد. وهم به عالم معنای جزئی تعلق دارد، نه معانی کلی.»• «کسی که گذشته ندارد، آینده هم ندارد. کسی آینده دارد که گذشته دارد. ما فکر می کنیم که گذشته در قفای ماست، پشت سر ماست، اما اگر نیک بنگری گذشته در قفای ما نیست بلکه پیشاپیش ما حرکت می کند. گذشته است که راه آینده را روشن می کند. کسی که گذشته ندارد، ایده ندارد. کسی که گذشته ندارد، آرمان ندارد.»• «مادام که عقل انسان در قید تعلقات و خواسته های نفسانی محدود و گرفتار است از خطا و اشتباه مصون نیست، ولی هرگاه از قید تعلقات خالص و مصفّا گردد و از شائبه امور نفسانی رها شود از خطا و اشتباه برکنار خواهد بود؛ ولی رها شدن انسان از قید تعلقات و خواسته های نفسانی کار آسانی نیست و بنابراین، دور ماندن از هرگونه خطا و اشتباه کمتر میسر خواهد بود. عقل کل خطا نمی کند و در سخن خداوند تبارک و تعالی اشتباه یافت نمی شود.»• «ما با نیروی خفته به کمال رسیدن و صعود به مرتفع ترین قله بدنیا می آییم.• «ما در پایین ترین پله نردبان زندگی می کنیم. در همان جا که بدنیا آمده ایم ساکن هستیم. ما هرگز خودمان را انسانی با نیروهای ناشکفته در نظر نمی گیریم. زندگی را بدیهی می انگاریم.• «مرگ یکی از ویژگی ها و تأملات مختص انسان است. مرگ، یکی از مسائل مهم انسان است، یعنی حیوانات و نباتات مسئله مرگ را ندارد؛ مسلماً بدان معنی نیست که نباتات و جمادات نمی میرند، بلکه همه موجودات می میرند. منظور این است که حیوانات و نباتات با مرگ، «مسئله» ندارند. موضوع مسئله داشتن غیر از مردن است، حیوان به مرگ خود نمی اندیشد و وقتی که نمی اندیشد دغدغه مرگ هم ندارد. حیوان فکر مرگ ندارد و به آنگونه که اقتضاء می کند زندگی می کند و وقتی هم که مرگ آمد دیگر نیست.»
• «استقلال واقعی در این عالم، مصداق ندارد. استقلال، اگر مصداقی داشته باشد، حق تبارک و تعالی است. نغمه عالم، نغمه ربط است. خود نغمه با نوازنده و خوانند ارتباط دارد و اگر ملودی ها درست نباشد، با صوت خر هیچ فرقی نمی کند.»• «اگر انسان غریب بماند، آفاتی هم دارد و اون اینکه انسان را از خود بیگانه می کند و از خود بیگانگی هم یه تاریکی و ظلمت محض است و بیچارگی می آورد.»• «آدم وقتی که اشعار فردوسی را می خواند و می شنود دیگر در اینکه این مرد یک موحد درستی بوده است شک ندارد و یک مسلمان تمام عیار و یک شیعهٔ کامل، شیعهٔ تمام عیار، در تشیعش انسان هیچ شکی نمی کند. همه این اشعار دلالت دارد بر متدیَن بودن و موحد بودن این مرد.»• آنجایی که عرفا می رسند و به افراد خاص می گویند نیز راز نسبی است، یعنی این نمی فهمد. اگر اهلش را پیدا کنند می گویند. آن راز نسبی است و راز مطلق نیست. راز هم مطلق و نسبی دارد.• «انسان کامل در زمین و آسمان نمی گنجد، معراج محمد ابن عبدالله معنی اش همین است. ما مشتاق بهشت هستیم اما بهشت، مشتاق انسان کامل است.»• «انسان سالک در لحظاتی از زندگی به خود می آید و سعی می کند از غوغای زمانه برکنار باشد، این حالت معمولاً در شب هنگام و با ترک تعلقات مادی فراهم می شود و در نهایت به خودشناسی و توحید می انجامد.»• «همه ما با شب و روز زندگی می کنیم، معنی ظاهری شب و روز نیز روشنی، جلوه های رنگارنگ و اشتغال و شب نیز تاریکی، آرامش، سکوت و فراغت از تعلقات روزانه است، اما اگر همین شب و روز را در عالم هستی مدنظر قرار دهیم خوشی ها و ناخوشی، تعلقات و بی تعلقی ها، رنج ها و … با هم است، در این عالم آسایش و رنج مطلق نیست هیچ کس در تمام عمرش در شادی و فرح یا تنها در غم و اندوه نیست، آن دو همیشه با هم هستند.»• «انسان های ظاهربین، عالم بیرون را فقط می بینند و هرچه هم به آنها بگوییم از عالم بیرون تطبیق می کنند، اما ما به عکس می گوییم یعنی اندیشه را به جهان تشبیه می کنیم، چرا که کل این جهان بیرونی به یک اندیشه شبیه تر است تا به یک ماشین!»• «انجماد اندیشه از انجماد خاک و سنگ سخت تر است، افرادی نظیر گروه های داعشی و ابن ملجم مرادی، قاتل امام علی (ع) دارای اندیشه های منجمد هستند.»• «چرا انسان نمی تواند از مرگ غفلت داشته باشد؟ زیرا انسان در ذات آینده نگر است این خاصیت زمانی بودن انسان است درست است که حیوانات و موجودات دیگر هم زمانی هستند اما آنها به زمان نمی اندیشند و زمان را درک نمی کنند، اما انسان چون به زمان و آینده می اندیشد و می نگرد و این توان فقط در انسان است و چون به آینده می نگرم مرگ خود را می فهمم و می دانم روزی فراخواهد رسید که با این زندگی فعل بدرود خواهم گفت و به این می اندیشم که من در آن صورت به کجا خواهم رفت.»• «قدرت خیال، بسیار تواناست اگر تجسم پیدا کند و در اختیار ما باشد. از سوی دیگر خطرناک هم هست اگر ما در اختیار خیال باشیم. در عالم وهم، شکل نداریم و معانی جزئی است. عالم وهم، عالم معنی است و شکل ندارد. محبت و دشمنی شکل ندارد. وهم به عالم معنای جزئی تعلق دارد، نه معانی کلی.»• «کسی که گذشته ندارد، آینده هم ندارد. کسی آینده دارد که گذشته دارد. ما فکر می کنیم که گذشته در قفای ماست، پشت سر ماست، اما اگر نیک بنگری گذشته در قفای ما نیست بلکه پیشاپیش ما حرکت می کند. گذشته است که راه آینده را روشن می کند. کسی که گذشته ندارد، ایده ندارد. کسی که گذشته ندارد، آرمان ندارد.»• «مادام که عقل انسان در قید تعلقات و خواسته های نفسانی محدود و گرفتار است از خطا و اشتباه مصون نیست، ولی هرگاه از قید تعلقات خالص و مصفّا گردد و از شائبه امور نفسانی رها شود از خطا و اشتباه برکنار خواهد بود؛ ولی رها شدن انسان از قید تعلقات و خواسته های نفسانی کار آسانی نیست و بنابراین، دور ماندن از هرگونه خطا و اشتباه کمتر میسر خواهد بود. عقل کل خطا نمی کند و در سخن خداوند تبارک و تعالی اشتباه یافت نمی شود.»• «ما با نیروی خفته به کمال رسیدن و صعود به مرتفع ترین قله بدنیا می آییم.• «ما در پایین ترین پله نردبان زندگی می کنیم. در همان جا که بدنیا آمده ایم ساکن هستیم. ما هرگز خودمان را انسانی با نیروهای ناشکفته در نظر نمی گیریم. زندگی را بدیهی می انگاریم.• «مرگ یکی از ویژگی ها و تأملات مختص انسان است. مرگ، یکی از مسائل مهم انسان است، یعنی حیوانات و نباتات مسئله مرگ را ندارد؛ مسلماً بدان معنی نیست که نباتات و جمادات نمی میرند، بلکه همه موجودات می میرند. منظور این است که حیوانات و نباتات با مرگ، «مسئله» ندارند. موضوع مسئله داشتن غیر از مردن است، حیوان به مرگ خود نمی اندیشد و وقتی که نمی اندیشد دغدغه مرگ هم ندارد. حیوان فکر مرگ ندارد و به آنگونه که اقتضاء می کند زندگی می کند و وقتی هم که مرگ آمد دیگر نیست.»
wikiquote: غلامحسین_ابراهیمی_دینانی