شیرین و فرهاد

شیرین و فرهاد منظومهٔ عاشقانهٔ ناتمامی ۱۰۷۰ بیتی در قالب مثنوی از وحشی بافقی به تقلید از سیر و شیرین است. در این منظومه واقعه ای از داستان سیر و شیرین یعنی عشق حیدر به شیرین به سبکی مؤثر و دلنشین به نظم کشیده شده است. عمر شاعر وفا نکرد تا منظومهٔ خود را به پایان ببرد. پس از وی عثمان پنجشیری در نیمهٔ دوم سدهٔ سیزدهم آن را پی گرفت و ۱۲۵۱ بر آن افزود، ولی عمر او نیز کفاف نداد و سرانجام مصطفی در نیمهٔ دوم سدهٔ سیزدهم با افزودن ۳۰۴ بیت دیگر آن را ختم کرد. نخستین بار در سال ۱۲۶۳ قمری به طبع رسید و نسخهٔ کامل آن با دنباله ای که عثما پنجشیری و مصطفی بر آن افزوده اند، ضمن دیوان سلیمان بافقی در سال ۱۳۳۹ شمسی چاپ شد.
حسین، الهی قمشه ای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.
شریفی، محمد (۱۳۸۷). محمدرضا جعفری، ویراستار. فرهنگ ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۴۴۳-۴۱-۸.
[[حیدر (کوهکن)حیدری
پس از حمد و ستایش خداوند و اولیای خدا، وحشی هدف سرایش این داستان را چنین بیان می کند:
وحشی، شیرین را بسیار زیبا و دلربا توصیف می کند و او را مرهم دردها می خواند.

---

منظومه ای عاشقانه به وزن خسروشیرین نظامی گنجوی از وحشی بافقی. شاعر در سرایش این منظومه تنها به ماجرای عشق فرهاد به شیرین نظر داشته است. وحشی این منظومه را تمام نکرد، اما در زمان خود او دست به دست گشت و مقبولیت تمام یافت. ۲۵۰ سال بعد وصال شیرازی ادامۀ آن را سرود و پس از او صابر شیرازی آن را ناتمام تلقی کرد و ۳۰۴ بیت بر آن افزود. شیرین و فرهاد از شاهکارهای ادب فارسی است و ابیات آغازین آن از شهرت فراوان برخوردار است. این مثنوی با دیوان وحشی بافقی به تصحیح حسین نخعی به چاپ رسیده است (۱۳۳۹ـ۱۳۴۷ش).