فرامرزنامه

فرامرزنامه یکی از سروده های پهلوانی در ادبیات ایران است که نزدیک به سده پنجم هجری کمتر از یکصد سال پس از شاهنامه فردوسی سروده شده است. سراینده فرامرزنامه شناخته نیست .درون مایه داستان پیرامون پهلوانی های فرامرز یکی از پسرهای رستم است.
شاهنامه
گرشاسب نامه
برزونامه
حماسه
در این حماسه روزی کیکاووس با پهلوانان دیگر در انجمنی نشسته بوده است که ناگاه کسی از راه می رسد و می گوید فرستاده نوشاد (پادشاه هندوستان) آمده است تا از کیکاووس برای رهانیدن هند از آزار دشمنان یاری جوید. دشمنانی که نوشاد را به گسیل داشتن فرستاده به ایران وادار کرده بودند، چهار تن بودند. نخستین آن ها کناس دیو مرده خوار است که هر ساله آمده و دختری را می رباید و تاکنون سه دختر نوشاد شاه را ربوده است. دومین آن ها کید شاه است که از نوشاد باج سنگینی می ستاند. سومین آن ها گرگی در بیشه مرزقون است که به زبان آدمیان سخن می گوید و برای همین به گرگ گویا نامور است. چهارمین آن ها اژدهایی بداندیش و پنجمین سی هزار کرگدن در بیشه خومسار می باشند. از پهلوانان ایران نخست فرامرز است که خود را برای جنگ نامزد می کند. در پی او بیژن پسر گیو نیز به او می پیوندد و هر دو به همراه گروهی از پهلوانان ایرانی به سوی هندوستان راهی می شوند.
از این داستان رزمی دو نسخه نارسا در دست است که یکی در موزه بریتانیا و دیگری در موزه فرانسه نگهداری می شود. نگارش ویرایش شده کنونی ۱۹۵۴ بیت دارد و شیوه سرایش آن برگرفته از شاهنامه فردوسی بوده است. این اثر در ایران بازنگری و پخش شده است.

فَرامرزنامه
منظومه ای حماسی به فارسی در دو گزارش، از مؤلفی ناشناس. گزارش نخست از شاعری گمنام، از دهقانان فرس آباد مرو، در نیمۀ دوم قرن ۵ق، بر پایۀ برگردان آزادسروماهان از پهلوی به فارسی و گزارش دوم از ناظمی ناشناس بر پایۀ روایتی که شهمردان بن ابی الخیر رازی در پایان قرن ۵ / آغاز قرن ۶ق در نزهت علایی آورده بود. در گزارش نخست، فرامرز نام داری است که از نزد نوشاد، شاه هند، به بارگاه کیکاوس می رود و از وی برای سرکوب دشمنان شاه هند یاری می جوید. این گزارش با شکست دشمنان شاه هند به دست فرامرز و یارانش و رسیدن فرامرز به خان هفتم به پایان می رسد. در گزارش دوم، رستم به دادخواهی نزد کیخسرو می رود و می گوید شهری را که در روزگار کیکاوس به وی داده بودند تورانیان از او گرفته اند. به فرمان کیخسرو، فرامرز به یاری رستم می شتابد و پس از گذر از هفت خان، پیروزمند بازمی گردد. گزارش دوم فرامرزنامه به چاپ رسیده است. (بمبئی، ۱۳۲۶ق؛ ۱۳۸۲ش).