کلمه جو
صفحه اصلی

هنر تیموریان

دانشنامه عمومی

هنر در دوران تیموریان از جلوه های بارز هنر اسلامی در ایران و آسیای مرکزی است.دورهٔ تیموریان ۷۷۱ – ۹۱۱ ه‍.ق/۱۳۷۰ - ۱۵۰۶ م) به رغم نابسامانی و منازعات داخلی و درگیری امیران این خاندان با ترکمانان قراقوینلو، دوره رونق فرهنگ، هنر، ادبیات، تاریخ، ریاضی و نجوم بود. دربارهای هرات، سمرقند، شیراز، تبریز و اصفهان به سبب هنرپروری و هنرمندی فرمانروایان تیموری، محل تجمع و آمد و شد هنرمندان و ادیبان برجسته بود.
هنر گچ بری دوره تیموری
مسجدهای تیموری
تیمور با اینکه بسیار خونریز بود ولی به دانش و هنر علاقه نشان می داد. از این رو هنرمندان و صنعتگران از کشتارهایش در امان بودند. فرزند او شاهرخ و نوه هایش الغ بیگ، بایسنقر میرزا و ابراهیم میرزا نیز این سیاست را پی گرفتند. هنر نقاشی و خوشنویسی در دوره تیموری به شکوفایی قابل توجهی دست یافت.
فرمانروایی شاهرخ را سرآغاز یک عصر جدید و تجدید حیات در بعضی از انواع هنر معرفی کرده اند. توفیق شاهرخ در تسخیر تمامی قدرت در هرات و توجّه وی و پسر هنرمند و هنرپرورش بایسنقر به هنر، بسیاری از هنرمندان را از اقصی نقاط ایران به هرات کشاند و سبب شد که مراکز مهم پیشین اهمیت و اعتبار خود را از دست بدهد و در مرتبه ای نازلتر قرار گیرد. شاهرخ به همراه پسرش بایسنقر حامی و بانی شکل گیری مکتب هرات از سبک های مهم هنری در ایران بود و در تحت حمایت او نقاشان، خوشنویسان، تذهیبکاران را در هرات گردآورد تا برای وی ظریف ترین آثار هنری را در خط، تذهیب، جلدسازی و صحافی به وجود آوردند. کانون هنری بایسنقر در هرات به نام دارالصنایع کتاب سازی معروف بود و کتاب های پدیدآمده در این دوره شامل نفیس ترین مینیاتورها و استادانه ترین خوشنویسی ها هستند که به زیبایی تمام صحافی و جلدآرایی گشته اند.
بازیل گری معتقد است: "شاید شدت عمل های شاهرخ در رعایت شریعت اسلامی بود که او را به حمایت از تهیه کتاب هایی به غیر از شعر و داستان سرایی وا می داشت. از کتاب های خطی یافت شده در دوران او معلوم می شود که او هرگز بهترین نقاشان را برای کتابخانه خود از هرات و سایر جاها جذب نکرد و از طرف دیگر او حامی بزرگ محققین به خصوص مورخینی مانند حافظ ابرو و عبدالرزاق بوده است. گفته می شود او کتاب جامع التواریخ تالیف خواجه رشیدالدین فضل الله را که در شرف نابودی بود نجات داد. در کتابخانه او به جای خلق آثار جدید بیشتر به تکثیر کتاب های قدیمی می پرداختند و به نوعی کمیت بر کیفیت می چربیده است."


کلمات دیگر: