محمد یعقوب بیگ معروف به اتالیک غازی ماجراجویی تاجیک بود که به پادشاهی کاشغریه رسید.
خانات خوقند
کاشغر
وی به سال ۱۸۲۰ میلادی در روستای پسکنت خانات خوقند جایی که امروز در جمهوری ازبکستان واقع است به دنیا آمد. او به سرعت در نیروی های نظامی خانات خوقند پیشرفت کرد. در سال ۱۹۴۷ کمی پیش از سقوط آق مسجد به دست روس ها، فرمانده قلعه آنجا بود. پس از آن به بخارا رفت. در ۱۸۶۵ به فرماندهی نیروهای کوکند رسید. جلوی پیشرفت خیزش هوئی را گرفته و کنترل شهرهای کاشغر و یارکند را از چینی ها گرفت. تا سال ۱۸۶۷ دیگر مناطق از جمله شهرهای آکسو و کوجا نیز به سلطه او در آمد. او خود را حکمران کاشغریه به پایتختی کاشغر کرد. در همین زمان ها بود که به او لقب اتالیک غازی را دادند.پس از آن سرور پیشین خود شیخ بزرگ خان (شیخ نقش بندی ای که تنها بازمانده جهانگیر خواجه بود) را برکنار کرد و خود را امیر نامید. برای چند سال زیرمجموعه ای از خانات خوقند بود اما سرانجام اعلام خودمختاری کرد.حکمرانی یعقوب بیگ در کاشغر همزمان بود با رقابت های استعماری روسیه، بریتانیا و چین برای تسخیر آسیای میانه که به بازی بزرگ شهرت دارد. کاشغریه یعقوب بیگ کم کم گسترده شد و تا اورومچی و تورفان نیز رسید.نیروهای اویغور یعقوب بیگ با عنوان جهاد علیه چینی های مسلمان می جنگیدند. فقهای دربار یعقوب بیگ به اشتباه بر این باور بودند که چینی های مسلمان شافعی بوده اند و حنفی شده اند. یعقوب بیگ برای جنگ با چینی های مسلمان مزدور اجیر می کرد.او روابط خوبی با امپراتوری روسیه و بریتانیای کبیر برقرار کرد اما موفق نشد که پشتیبانی ای از آن ها در مقابل امپراتوری چین به دست آورد. در آخر نیروهای چینی به رهبری ژنرال سوئی و ژنرال هوا لشکر یعقوب بیگ را منهدم کردند.مالیات های بالا و قوانین خشن دینی رعایای ترک یعقوب بیک را بسیار ناراضی کرده بود.
دلیل مرگ او نامشخص است. تایمز لندن و ترکستان گزت روسیه هر دو گزارش کرده اند که یعقوب بیگ پس از یکی بیماری کوتاه درگذشته. تاریخ نگار هم عصرش موسی سیرامی شرح داده که او به تاریخ ۳۰ می۱۸۷۷ در کرلا به دست نیاز حاکم بیگ، حاکم سابق یارکند مسموم شده. البته حاکم بیگ این مسئله را رد کرده و مدعی بوده که یعقوب بیگ خودکشی کرده است.نظریه مسموم شدن بیشتر توسط تاریخ نگاران مسلمان مطرح شده و نظریه خودکشی بیشتر توسط ژنرال های چینی. اما تاریخ دانان امروزی بیشتر نظرشان به مرگ طبیعی است.جنازه یعقوب بیگ و فرزندش ایشانه بیگ را سوزاندند تا به خاکستر تبدیل شد. دیگر فرزندان و همسران او نیز یا کشته شدند یا برده چینی ها شدند.
با مرگ یعقوب بیگ کاشغریه به سرعت تکه تکه شد. و کاشغر پایتخت او نخست به دست امپراطوری چین و پس از آن جمهوری چین افتاد.برخی منابع بر این باورند که مقبره یعقوب بیگ در شهر کاشغر واقع بوده و به دست چینی ها با خاک یکسان شده.
خانات خوقند
کاشغر
وی به سال ۱۸۲۰ میلادی در روستای پسکنت خانات خوقند جایی که امروز در جمهوری ازبکستان واقع است به دنیا آمد. او به سرعت در نیروی های نظامی خانات خوقند پیشرفت کرد. در سال ۱۹۴۷ کمی پیش از سقوط آق مسجد به دست روس ها، فرمانده قلعه آنجا بود. پس از آن به بخارا رفت. در ۱۸۶۵ به فرماندهی نیروهای کوکند رسید. جلوی پیشرفت خیزش هوئی را گرفته و کنترل شهرهای کاشغر و یارکند را از چینی ها گرفت. تا سال ۱۸۶۷ دیگر مناطق از جمله شهرهای آکسو و کوجا نیز به سلطه او در آمد. او خود را حکمران کاشغریه به پایتختی کاشغر کرد. در همین زمان ها بود که به او لقب اتالیک غازی را دادند.پس از آن سرور پیشین خود شیخ بزرگ خان (شیخ نقش بندی ای که تنها بازمانده جهانگیر خواجه بود) را برکنار کرد و خود را امیر نامید. برای چند سال زیرمجموعه ای از خانات خوقند بود اما سرانجام اعلام خودمختاری کرد.حکمرانی یعقوب بیگ در کاشغر همزمان بود با رقابت های استعماری روسیه، بریتانیا و چین برای تسخیر آسیای میانه که به بازی بزرگ شهرت دارد. کاشغریه یعقوب بیگ کم کم گسترده شد و تا اورومچی و تورفان نیز رسید.نیروهای اویغور یعقوب بیگ با عنوان جهاد علیه چینی های مسلمان می جنگیدند. فقهای دربار یعقوب بیگ به اشتباه بر این باور بودند که چینی های مسلمان شافعی بوده اند و حنفی شده اند. یعقوب بیگ برای جنگ با چینی های مسلمان مزدور اجیر می کرد.او روابط خوبی با امپراتوری روسیه و بریتانیای کبیر برقرار کرد اما موفق نشد که پشتیبانی ای از آن ها در مقابل امپراتوری چین به دست آورد. در آخر نیروهای چینی به رهبری ژنرال سوئی و ژنرال هوا لشکر یعقوب بیگ را منهدم کردند.مالیات های بالا و قوانین خشن دینی رعایای ترک یعقوب بیک را بسیار ناراضی کرده بود.
دلیل مرگ او نامشخص است. تایمز لندن و ترکستان گزت روسیه هر دو گزارش کرده اند که یعقوب بیگ پس از یکی بیماری کوتاه درگذشته. تاریخ نگار هم عصرش موسی سیرامی شرح داده که او به تاریخ ۳۰ می۱۸۷۷ در کرلا به دست نیاز حاکم بیگ، حاکم سابق یارکند مسموم شده. البته حاکم بیگ این مسئله را رد کرده و مدعی بوده که یعقوب بیگ خودکشی کرده است.نظریه مسموم شدن بیشتر توسط تاریخ نگاران مسلمان مطرح شده و نظریه خودکشی بیشتر توسط ژنرال های چینی. اما تاریخ دانان امروزی بیشتر نظرشان به مرگ طبیعی است.جنازه یعقوب بیگ و فرزندش ایشانه بیگ را سوزاندند تا به خاکستر تبدیل شد. دیگر فرزندان و همسران او نیز یا کشته شدند یا برده چینی ها شدند.
با مرگ یعقوب بیگ کاشغریه به سرعت تکه تکه شد. و کاشغر پایتخت او نخست به دست امپراطوری چین و پس از آن جمهوری چین افتاد.برخی منابع بر این باورند که مقبره یعقوب بیگ در شهر کاشغر واقع بوده و به دست چینی ها با خاک یکسان شده.
wiki: محمد یعقوب بیگ