زبان بلوچی

بلوچی از زبان های ایرانی شاخهٔ شمال باختری است. این زبان توسط مردم بلوچ ساکن در کشورهای ایران، پاکستان، افغانستان و سایرکشورها گویش می شود.
هندوایرانی
ایرانی
ایرانی غربی
ایرانی شمال غربی
بلوچی
زبان بلوچی از زبان های ایرانی شمال باختری است و با زبان های تاتی، کردی، گیلکی و تالشی نزدیکی زیادی دارد. بلوچی بیشتر رابطه نزدیکی با زبان پارتی تا زبان پارسی میانه دارد برای همین به نظر می رسد گویشوران این زبان در گذشتهٔ دور از نواحی شمالیِ ایران امروزی به بلوچستان کنونی کوچیده باشند. سخنگویان بلوچی احتمالاً نخست در حاشیه دریای خزر می زیستند و در حدود قرن ۴ق/۱۰م به مناطقی که اکنون هستند مهاجرت کردند. بلوچی نزدیکی زیادی با هورامی و زازاکی دو لهجه کردی دارد که دو لهجه کردی نزدیکی زیادی را پهلوی اشکانی دارند اما به سایر لهجه های اصلی کردی تا حدودی نزدیک است.
زبان شناسان داده های زبانی بلوچی نو را باداده های زبانی دیگر مربوط به ادوار باستان میانه و نو مقایسه کرده اند. از جمله زبانشناسان عصر حاضر معروف جهان که در حوزه زبان بلوچی پژوهش های فراوانی انجام داده است می توان به کارینا جهانی نام برد که نسبت به نابودی این زبان هشدار جدی داده است.
زبان بلوچی دو گویش اساسی شرقی و غربی و لهجه های فرعی فراوان دارد همچنان که این زبان بسیاری از خصوصیات زبان های کهن را نیز محفوظ داشته است. زبان بلوچی در پارهای موارد به زبان پهلوی ساسانی (پارسی) قرابت پیدا می کند و درجایی نیز به زبان پهلوی اشکانی(پارتی). امّا رویهمرفته وقتی همه جنبه ها در نظر گرفته شود، این نتیجه به دست می آید که گویا زبان بلوچی، دنباله یکی از زبان های ویژه ایرانی بوده؛ زبانی کهن تر از پهلوی، چون اوستایی، که تلفّظ آواهای کهن را در خود حفظ نموده و نمونه  های بسیاری از واژگان آن را می توان ذکرکرد.