کلمه جو
صفحه اصلی

قارچ


برابر پارسی : کَفَک

فارسی به انگلیسی

fungoid, mushroom, fungus

fungoid, mushroom


فارسی به عربی

فطر

مترادف و متضاد

fungus (اسم)
قارچ، گیاه قارچی، سماروغ

mushroom (اسم)
قارچ، سماروغ

فرهنگ فارسی

ازرستنی هاکه ریشه وبرگ وگل نداردوسبزرنگ نیست، معروفترازهمه قارچ خوردنی است که دنبلان هم گویند
( اسم ) ۱ - گیاهی است از شاخه ریسه داران جزو رده قارچها که به عربی آنرا فطر و کماه خوانند ۲ - در تداول عامه به قارچ های خوراکی و قارچهای چتری و کلاهک داری اطلاق می شود که در اماکن نمناک می روید . یا قارچ آتش زنه . غاریقون بلوط . یا قارچ چمنی . غاریقون . یا قارچ خوراکی. ۱ - سماروغ ۲ - قارچی بنام بولتوس که جزو رده همینومیستها می باشد کماه ماکول . ۳ - غاریقون خوراکی . یا قارچ خون بند . قارچ آتش زنه . یا قارچ صحرایی . غاریقون. یا قارچ معمولی . غاریقون . یا قارچها رده بزرگی از گیاهان شاخه ریسه داران که ریسه آنها از رشته های ساده ای تشکیل می شود که آنها را می سلیوم می نامند . چون این گیاهان فاقد کلروفیل هستند و نمی توانند از انیدریدکربنیک موجود در هوا استفاده کنند و مواد غذایی مورد نیاز خود را آماده نمایند بنا بر این برخی از آنها بطور انگل در روی گیاهان دیگر بسر می برند و بیماریهایی به نام بیماریهای قارچی یا نهانزادی بوجود می آورند که در نتیجه گیاه را از بین می برد و خسارات عمده ای وارد می سازد . مانند بیماری زنگ گندم و غیره و برخی دیگر از قارچهای روی باقیمانده های گیاهی و یا دامی و به عبارت دیگر روی مواد آلی به طور گند روی زندگی می کنند . در این دسته اخیر قارچهای کلاهکدار و کپکها قرار دارند . برخی قارچها تک سلولی هستند و نیز فاقد غشائ سلولزی اند و برخی دیگر چند سلولی اند و رشته هایی تشکیل میدهند . این رشته ها ممکنست ساده یا جدارهای عرضی باشند . قارچها را بطور کلی بچهار راسته تقسیم می کنند : ۱ - میکسومیستها که تک یاخته ای هستند و فاقد غشائ سلولزی اند . ۲ - سیفومیستها که رشته قارچی آن ساده است ۳ - بازیدیومیستها که رشته های قارچی آنها دارای جدارهای عرضی است و تولید مثل آنها بوسیله بازید است ۴ - آسکومیستها که رشته قارچی آنها دارای جداری عرضی است و تولید مثلشان بوسیله آسک می باشد غارچ ها .

فرهنگ معین

(اِ. ) گیاهی ست چتری شکل که برگ و ریشه ندارد و هر دو نوع سمی و خوراکی آن وجود دارد.

لغت نامه دهخدا

قارچ. ( اِ ) رستنی است که مانند چتر مدور باشد. در جاهای نمناک بلا تخم میروید و به هندی آن را لگرمتا خوانند. ( آنندراج ). قارچها رستنی هائی هستند بیگانه خوار که کلرفیل ندارند و به حالت ساپروفیت بر روی مواد آلی در حال تجزیه میرویند و ممکن است همزیست رستنی های دیگر شوند. بعضی از آنها مواد معدنی را ممکن است از زمین بدست آورند. ولی همیشه کربن آنها از مواد آلیه دیگر باید تهیه شود. قارچها دارای رشته های گوناگون منشعب و به اشکال گوناگون هستند که کلافه نامیده میشود. تکثیر آنها به دو طریق است. اول تکثیر غیرجنسی به وسیله هاگهای مختلف و آن مانند قلمه است. دوم تکثیر جنسی به وسیله آمیزش دو گامت با یکدیگر و تشکیل تخم. از روی شکل کلافه ها عموماً قارچها را بدو رده تقسیم میکنند: 1- سیفومیستها یا قارچهای طبقات پست. 2- اُمیست ها یا قارچهای طبقات عالیتر. سیفومیست ها دارای کلافه ای هستندکه در آن تیغه های عرضی دیده نمیشود و به شکل لوله های یکسره ای است ، تکثیر غیرجنسی آنها به وسیله هاگ هائی است که گاهی دارای تاژک میباشند و گاهی عده زیادی از آنها در هاگدانها قرار گرفته اند. تکثیر جنسی آنها به وسیله گامت های تاژک دار نر و گامت ماده درشتی است که تخمه ( اُاُسفر ) نامیده میشود. اُمیست ها یا قارچهای حقیقی رستنی هائی هستند که در کلافه آنها تیغه های عرضی دیده میشود و دستگاه زایشی آنها عموماً با کلافه رویشی اختلاف شکل کلی دارد. تکثیر غیرجنسی و جنسی آنها مانند طبقه اول است ولی چون در هر نوع آنها دستگاه زایشی شکل مخصوصی دارد آنها را به گروههای مختلف تقسیم کرده اند. اگر دستگاه زایشی و دستگاه رویشی قارچها هر دو را در نظر بگیریم آنها را به پنج راسته تقسیم میکنند از اینقرار: 1 - میکسومیست ها . 2 - اُاُمیست ها . 3 - بازیدومیست ها . 4- اسکومیست ها . 5 - اوردینه . ( گیاه شناسی حسین گل گلاب صص 137 - 142 ).

فرهنگ عمید

۱. گیاهی چتری شکل، بدون ریشه و برگ و گل که فقط بدنه دارد و مادۀ کلروفیل در آن وجود ندارد و غالباً در جاهای مرطوب و یا در تنۀ درختان می روید. برخی انواع آن خوردنی است.
۲. گیاهی بسیار ریز و بدون کلروفیل که روی بعضی از مواد خوراکی مانند نان پیدا می شود و برای انسان مضر است، کفک، سماروغ، چترمار، خایه دیس، رچله، خله، اکارس.

دانشنامه عمومی

(آذری) کلاه دیوان.


دوهستگان (inc. Deuteromycota)یک خوشه قارچ   کپک پنی سیلین   Diagram of an apothecium (the typical cup-like reproductive structure of Ascomycetes) showing sterile tissues as well as developing and mature asci.   قارچ ها روی تنهٔ درخت   پابلوطی
Subphyla طبقه بندی نامشخص
قارچ ها دسته ای جداگانه از یوکاریوت ها را تشکیل می دهند و نه گیاه هستند و نه جانور. سلسله قارچان (Fungi) سلسله ای از هوهسته ای ها است که در دیوارهٔ یاخته های آن ها کیتین وجود دارد و توان نورآمایی (photosynthesis) ندارند. نام دیگر قارچ در فارسی سَماروغ بوده است. مردم عادی به آن «کلاه دیوان» و «چتر مار» هم می گویند.
قارچ ها همگی دگرپرورده (هتروتروف یا دگرخوار) بوده و برای رشد و تکثیر به ترکیبات آلی برای دریافت انرژی و کربن دی اکسید نیاز دارند. قارچ ها هوازی یا ناهوازی اختیاری هستند. اکثر قارچ ها گندروی (ساپروتروف) بوده، در خاک و آب به سر می برند و در این نواحی، بقایای گیاهی و جانوری را تجزیه می کنند. قارچ ها مانند باکتری ها در تجزیهٔ مواد و گردش عناصر در طبیعت دخالت داشته، حائز اهمیتند. علم مطالعهٔ قارچ ها را قارچ شناسی نامیده و علم مطالعهٔ قارچ های انگل برای انسان را قارچ شناسی پزشکی گویند (این انگل ها بیماری های زیادی به وجود می آورند). نقشی کلیدی در اکوسیستم دارند.

دانشنامه آزاد فارسی

قارچ (fungus)
هریک از موجودات گروه کپک ها، مخمرها، زنگ ها، سیاهک ها، سفیدک، قارچ های خوراکی، و سمی. حدود ۷هزار گونه قارچ شناخته شده است، گرچه تخمین زده می شود که انواع قارچ ها بالغ بر حدود ۱.۵میلیون نوع باشد. قارچ ها را به سه علت نمی توان جزو گیاهان دسته بندی کرد: ۱) قارچ ها ریشه یا برگ ندارند؛ ۲) هیچ گونه کلروفیلی ندارند و بنابراین نمی توانند غذای خود را از طریق فتوسنتز بسازند؛ ۳) قارچ ها با هاگ تولیدمثل می کنند. برخی قارچ ها خوراکی، ولی تعدادی از آن ها بسیار سمی اند. قارچ ها غالباً موجب آسیب و گاهی بیماری مادۀ آلی ای می شوند که بر روی آن زندگی و از آن تغذیه می کنند. با این همه، از برخی قارچ ها برای تولید مواد غذایی و نوشابه ها، مثلاً انواع مخمر نانوایی و آبجو، و نیز در پزشکی، مثلاً در پنی سیلین، استفاده می کنند. قارچ ها یا به شکل انگل بر روی گیاهان یا جانوران زنده، یا به شکل گندرست بر روی مواد و بقایای مردۀ آلی زندگی می کنند. بسیاری از بیماری های مهم گیاهی را قارچ ها پدید می آورند و تعدادی از آن ها انسان و جانوران را نیز مبتلا می کنند. بیماری های پای ورزشکاران، برفک، و کچلی ازجمله بیماری های قارچی اند. درون رُستها قارچ هایی اند که درون گیاهان زندگی می کنند. تقریباً همۀ گیاهان درون رُست دارند و برخی از آن ها، مثلاً علف نی، حدود ۴۰۰ گونه درون رست دارند. پیش از رده بندی قارچ ها در سلسله ای مستقل، آن ها را با جلبک ها و باکتری ها جزو ریسه داران به شمار می آورند. کپک نان و قارچ خوراکی دو نوع قارچ آشنایند. کپک نان از انشعابات بسیاری با نام میسلیوم تشکیل شده است که متشکل از رشته های نخ مانندی از یاخته ها، معروف به ریسه، است. قارچ های خوراکی اجسام میوه ای شکلی حاصل از تولیدمثل جنسی نوعی میسلیوم زیرزمینی اند. میسلیوم یک قارچ واقعی از تعدادی ریسه های درهم تنیده پدید می آید. وقتی قارچ آمادۀ تولیدمثل است، ریسه ها به شکل توده ای جامد و کنار هم، معروف به جسم بارده (چتر)، قرار می گیرند که معمولاً کوچک و پنهان است، ولی ممکن است بسیار بزرگ بشود. قارچ های خوراکی، سمی، و قارچ های هلالی روی تنۀ درختان همه دارای چتر بزرگ اند. چتر حاوی هاگ است و هاگ ها را پخش می کند. بیشتر گونه های قارچ ها هم از راه غیرجنسی، بدون لقاح با دیگر قارچ ها، و هم از راه جنسی تولیدمثل می کنند. قدیمی ترین قارچ زنده در ۱۹۹۴ یافت شد. این قارچ هاگ های غیرفعال روی علف های چکمه های یک شکارچی بود که ۵۳۰۰ سال پیش مرده، و بدنش در کوه های آلپ منجمد و حفظ شده بود. با گذاشتن علف های روی چکمه روی آگار، اجسام بارده رشد کردند. دو گونۀ Absidia Corymbifera و Chaetomium globasum در این علف ها تشخیص داده شدند. در ۱۹۹۲، نوعی قارچ عسلی منفرد، Armallaria ostoyae، بزرگ ترین موجود زندۀ دنیا شناخته شد که شبکۀ زیرزمینی ریسه هایش ۶۰۰ هکتار را می پوشانید. این قارچ در ایالت واشینگتن یافت شد و عمر آن را ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ سال برآورد کردند. در ۱۹۹۶، پژوهشگران کانادایی پروتئین کلاژن را در نوعی قارچ مخمرمانند با نام علمی Microbotryum Violaceum کشف کردند. این نخستین بار بود که کلاژن در یک منبع غیرحیوانی تشخیص داده می شد و ممکن است شاهدی بر رابطۀ بین قارچ ها و جانوران باشد.قارچ در طب سنتی ایران. قارچ را در فارسی سماروغ، زماروغ و سماروخ نیز می نامند. در زبان عربی «فُطر» می گویند و در کتاب های طبی و داروشناسی قدیم نیز همانند کتاب الأبنیة عن الحقائق الأدویه تألیف ابومنصور موفق هروی همین واژه به کار رفته و خواص طبی آن به اختصار ذکر شده است.

گویش اصفهانی

تکیه ای: kelâqalandarǰe
طاری: qârč
طامه ای: kelâperi
طرقی: qârč
کشه ای: qârč
نطنزی: qârč


جدول کلمات

اکارس

پیشنهاد کاربران

درست ان در پارسی " غارچ " است ، در نسک : فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه از ابوالقاسم پرتو .

در گویش کرمان، کِغارک گویند

mushroom

قارچ سوخاری

به زبان آذری میشه
گوبلک

قارچ: ( fungus ) ) [امراض نباتی]موجود زنده ای با هسته ی حقیقی که اندام تکثری آن معمولاً به شکل هایفا است و موادغذایی خود را ازطریق جذب گرفته و تولیدمثل آن با تشکیل اسپورهای جنسی، غیرجنسی یا هردو است.

در گفتار لری غارچ گفته می شود.

از آنجایی که ق در فارسی وجود ندارد، کلمه ی قارچ یا اصلا فاریی نیست و یا اگر باشد غارچ بوده که در بالا نیز دوستان اشاره کردند

همونطور که دوستان اشاره کردن این کلمه تورکیست . . . . در زبان تورکی ازربایجانی نیز گوبلک ( جوبلک ) گفته میشود.

سماروق. . . . اکاروس. . . . . فطر. . . . .

قارچ هم سمی داره هم غیر سمی که ما قارچ غیر سمی رو در غذا هامون استفاده میکنیم
اما قارچ فارسی است دیگه!😡


کلمات دیگر: