خمسه نظامی

خمسهٔ نظامی یا پنج گنج نظامی عنوان مجموعهٔ پنج منظومه – حدود ۲۸۹۰۰ بیت – ملقب به پنج گنج از نظامی گنجوی است، شامل:
مخزن الاسرار، سرودهٔ ۵۷۰ ق
خسرو و شیرین، سرودهٔ ۵۷۶ ق
لیلی و مجنون، سرودهٔ ۵۸۴ ق
هفت پیکر، سرودهٔ ۵۹۳ ق
اسکندرنامه مشتمل بر دو قسمت به نام های شرفنامه و اقبال نامه، سرودهٔ ۵۹۹ ق یا به روایتی بین ۶۰۷ و ۶۱۱ ق
نخستین بار در ۱۸۴۷ م یا ۱۲۵۰ ق در بمبئی و در ۱۲۶۱ ق در تهران به چاپ رسید. نخستین کسی که سعی وافری بر ارائهٔ مجموعه ای منسجم و مصحح از آثار نظامی به کار برد وحید دستگردی بود که حاصل کارش بین ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۷ خورشیدی منتشر شد. پس از وی چاپ های دیگری نیز انتشار یافت که از جملهٔ آنها مجموعهٔ شش جلدی با تصحیح و توضیح بهروز ثروتیان است که از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۷۹ توسّط انتشارات توس به چاپ رسید، و بار دیگر در سال ۱۳۸۶ با تصحیح و شرح مجدد توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شد. این اثر در فهرست میراث مستند برنامهٔ حافظهٔ جهانی یونسکو از سوی ایران ثبت گردیده است. خمسهٔ نظامی به همت رستم علی اف به زبان روسی ترجمه و منتشر شده است.
«خمسه نظامی» در دانشنامهٔ ایرانیکا

خمسۀ نظامی
(یا: پنج گنج) از نظامی گنجوی. این پنج منظومه که در قالب مثنوی سروده شده اند به ترتیب عبارت اند از مخزن الاسرار (تألیف ۵۷۱ق)، خسروشیرین (تألیف حدود ۵۷۱ق)، لیلی و مجنون (تألیف ۵۸۴ق)، هفت پیکر یا بهرام نامه (تألیف ۵۹۳ق) و اسکندرنامه در دو بخش شرف نامه و اقبال نامه (تألیف حدود ۵۹۳ق). خمسۀ نظامی از شاهکارهای منظوم فارسی در زمینۀ داستان غنایی است. بسیاری از شاعران پس از نظامی، ازجمله امیرخسرو دهلوی، به پیروی از او، به سرودن خمسه پرداخته اند. خمسۀ نظامی به تصحیح وحید دستگردی به چاپ رسیده است (۱۳۱۱ـ۱۳۱۷ش).