کلمه جو
صفحه اصلی

التعادل و الترجیح

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] التعادل و التراجیح، تألیف بزرگ اندیشمند عرصه فقه و اصول، مرحوم امام خمینی، بحث از اختلاف و تعارض روایات فقهی با یکدیگر، از مهم ترین مباحث اصولی شمرده شده و از پایه های اجتهاد محسوب می گردد.
این کتاب به شیوه استدلالی رایج در کتاب های اصول فقه، یکی از برجسته ترین بحث های اصولی را با طرح و نقد آرای اندیشمندان این عرصه به سامان رسانده است و حاوی نظریات جدیدی در این موضوع است.
مقدمات کتاب شامل 5 مبحث است. مقدمه اّول از دلیل عدم تعارض عام و خاص سخن می گوید. پیش فرض اّولیه تشخیص تعارض این است که دو حدیث مختلف را در محیط تشریع که شبیه به عرصه قانونگذاری است، در نظر بگیریم. روش خداوند متعال و رسول او(ص) و نیز ائمه(ع) این بوده که قوانین کلی و اصول آن را بیان کرده و استثنائات و قیود و شریط آن را در بسیاری موارد، به شکل مجزا طرح می کند. با توجه به این نکته، عرف، بین عام و خاص تعارضی نمی بیند و جمع بین آن دو را معقول می داند.
روایات وارد شده در حل تعارضات بین احادیث، عام و خاص را شامل نمی شود، چرا که بین عام و خاص، از دیدگاه عرفی تعارضی وجود ندارد.
در مقدمه سوم، بطلان قاعده اّولویت جمع دو روایت متعارض از کنار گذاشتن آنها (الجمع مهما امکن الی من الطرح) اثبات شده است.


کلمات دیگر: