مدرسه یا مکتب مکان آموزشی است که برای آموزش دانش آموزان تحت رهبری معلمان طراحی شده است. در زبان امروزی به مکان های آموزشی پائین تر از سطح آموزش عالی که، آموزش عمومی در آن ها صورت می گیرد، گفته می شود.
پلان فشرده
پلان حیاط دار
پلان شعاعی
پلان خطی
پلان ارگانیک
بیشتر کشورها سیستم آموزشی ویژه ای دارند، که بنابراین سیستم شرکت در مدارس اجباری می باشد. نام مدارس در کشورهای مختلف متفاوت است که عموماً شامل مدارس ابتدایی برای کودکان و راهنمایی برای نوجوانانی که تحصیلات ابتدایی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند، می شود.
در ایران مدرسه ها در سه گروه دبستان، متوسطه دوره اول که در گذشته راهنمایی بود و متوسطه دوره دوم که در گذشته دبیرستان بود (هنرستان ها، از نظر مقطع، برابر با دبیرستان ها هستند) می باشند. در مدرسه کسانی هستند که مسئولیتهایی را بر عهده دارند مانند مدیر که ریاست مدرسه را بر عهده دارد و معاون های آموزشی، تربیتی (پرورشی)، فناوری و آموزگاران. مدرسه زیر نظر ادارهٔ
آموزش و پرورش هر شهر اداره می شود.بجز این مدارس دانش آموزان می توانند برای یادگیری به مراکز دیگری قبل یا بعد از تحصیلات ابتدایی و راهنمایی مراجعه کنند.
کودکستان ها و مهدکودک ها که پیش از مدارس ابتدایی هستند، برای کودکان بسیار کوچک (عموما بین ۳ تا ۵ سال) مورد استفاده قرار می گیرند. بعد از مدارس راهنمایی و دبیرستان دانش آموزان به دانشگاه برای تحصیلات عالی می روند.همچنین مدارس غیرانتفاعی وجود دارند که زمانی ساخته می شوند که دولت نمی تواند از تحصیلات (رشته) خاص پشتیبانی کند یا وسایل آزمایشگاهی مناسبی را در اختیار دانش آموزان قرار نمی دهد.اولین مدرسه در تاریخ مدرن ایران، مدرسه
دارالفنون بود که میرزا تقی خان امیر کبیر آن را در زمان ناصرالدین شاه قاجار تأسیس نمود.
مدرسه (ابهام زدایی). مدرسه برای آموزش دانش آموزان توسط معلمان است.
مدرسه (نشریه)
مدرسه (روستا)
مدرسه (اسلام)
مدرسه همچنین ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
مدرسه (اسلام). مدرسه در کاربرد
اسلامی آن شامل مراکزی است که به صورت سنتی و با پیشینه زیاد به تعلیم دینی و علوم دیگر می پردازند.
حوزه علمیه
مکتب خانه
مدرسه در زبان
فارسی و عربی به صورت همان معنی عام مکان یادگیری هرگونه علم و دانش است. اما در اصطلاح اسلامی آن اولین بار به مراکز دینی و علمی سنتی گفته شده که درگذشته در سرزمین های اسلامی وجود داشته است. و امروزه اصطلاح Madrasah در زبان های اروپایی صرفاً به همین معنی است.
مدارس در اصطلاح اسلامی آن شامل مدارس عامه، خاصه، و جامع است که در زمینه های قرآنی و دینی و علمی فعالند.
در آغاز
اسلام مدارس مدون وجود نداشته و نوجوانان در
مکتب خانه ها،
مساجد یا خانه ها بطور سنتی خواندن قرآن و در درجه بعد بطور عام خواندن و نوشتن می آموختند که جزو اولین آموخته های نوجوانان مسلمان بوده است.
مدرسه (روستا). مدرسه، در زبان عربی جای درس و آموزش را می گویند، و در لهجه محلی فارسی زبانان افغانستان به آموزشگاه مذهبی که تعالیم اسلامی دران فراگرفته می شود، اطلاق می گردد. مدرسه در ولسوالی شهدا به روستای گفته می شود که در یک کیلو متری مرکز ولسوالی به طرف شرق آن قرار داشته و متشکل از پنج قریه فرعی دیگر به نامهای، رغنکان، پالیل، پشتان و اروان، می باشد. نام اصلی روستای مدرسه، اولیل (Olil) بوده که مشتق از کلیمه هولیک، هولیل، و اولیل که در زبان قدیم دری تاجیکی به سنگ شفابخش گفته می شد که گویا درآنجا سنگ بوده که مردم به اعتقاد وصف شفابخشی و تقدس آن جهت التیام و درمان امراض و بیماری های مزمن و غیرقابل اعلاج، احترام می کردند. البته هیچ مدرک جهت اثبات این مدعا که موثقیت آن را تآئید نماید، وجود ندار د.نام اولیل در اواخر سده ۱۴ میلادی بعد ازینکه مردم به دانش و علم اسلامی آگاهی یافتند، اعتقاد به تقدس اشیای مثل سنگ رامردود شمرده و نام "اولیل" را به "مدرسه" تبدیل ساختند.
این ده ازآن جهت به مدرسه مسمی گردید که درین ده علمای دینی مشهور از بخاراکه تحصیلات دینی وسیع در کشورهای مختلف جهان داشند، متوطن شدند و مردم را به فراگیری تعلیمات دینی فراخواندند. و دانشجویان زیادی از گوشه های مختلف افغانستان به آنجا مراجعت می کردند. بنابرین، نام این روستا از "اولیل" به "مدرسه" تغیر کرد.
در حال حاضر ۲۳۲ خانوار درین قریه زندگی داشته (به شمول قریجات فرعی آن) و مردم آن باداشتند یک وحدت کامل قومی درحقیقت یک خانواده برزگی را تشکیل داده و مردم آن تماماً باهم دور یک دستخوان صرف غذا نموده و از زندگی دسته جمعی لذت می برند. اهالی این روستا در گذشته به علت آسیب پزیری که بعضی از فرماندهان محلی مسلح دوران آشوبگریهای داخلی افغانستان دچار تفریقه شده و لی در حال حاضر یک وحدت نمونه ئی را تجربه می کنند. این اتحاد و یکپارچگی به آن ها قوت کاری و قومی وسیع را به بار آورده که قابل وصف می باشد.
مدرسه (فیلم ۱۹۹۳). مدرسه (انگلیسی: A Class to Remember) فیلمی در ژانر درام به کارگردانی یامادا یوجی است که در سال ۱۹۹۳ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به کئیکو تاکشیتا، کیوشی آتسومی، تاکاشی ساسانو، و ماساتو هاگیوارا اشاره کرد.
مدرسه (فیلم ۲۰۱۰). مدرسه (به هندی: Paathshaala) فیلمی است محصول سال ۲۰۱۰ و به کارگردانی میلیند یوکی است. در این فیلم بازیگرانی همچون شاهد کاپور، آیشا تاکیا، نانا پاتیکار، آویکا گور، سوشانت سینگ، سراب شوکلا، آنجان سیرواستاو، سوشمیتا موکرجی ایفای نقش کرده اند.
۱۶ آوریل ۲۰۱۰ (۲۰۱۰-04-۱۶)
مدرسه (نشریه). فصلنامه مدرسه از نشریات ایرانی بود که به مباحث تخصصی علوم انسانی می پرداخت و در سال ۸۴ کار خود را آغاز کرد. روزنامه شرق دربارهٔ این نشریه می نویسد:«اولین شماره مجله مدرسه با صاحب امتیازی حسین خسروشاهی، سردبیری جلال توکلیان و دبیری تحریریه رضا خجسته رحیمی تیرماه ۸۴ منتشر شد. حمایت مالی از این نشریه را نیز مؤسسه غیرانتفاعی «معرفت و پژوهش» عهده دار است که در سال های گذشته کلاس ها و برنامه های متنوعی را در حوزه فلسفه و فرهنگ و اخلاق برگزار کرده است.»این مجله را می توان یکی از تریبون های روشنفکری دینی دانست که پیشتر برخی از نشریات آنان همچون کیان توقیف شده بود؛ و برخی از روشنفکران وابسته به این نحله فکری از جمله دکتر سروش،
محمد مجتهد شبستری و کدیور تحت فشار قرار گرفته بودند.
فصلنامه مدرسه در ۱۵ آبان ۸۶ توسط هیئت نظارت بر مطبوعات توقیف شد. علت توقیف مصاحبه ای با محمد مجتهد شبستری، از متالهان و روشنفکران دینی ایران عنوان شد که وزارت ارشاد آنرا الحادی دانسته بود.تعدادی از روشنفکران ایرانی در بیانیه ای به توقیف این فصلنامه اعتراض کردند.