[ویکی فقه] سپهبد هدایت الله گیلانشاه در سال ۱۲۸۶ش در
تهران متولد شد. گیلانشاه
لقب پدر او بود که بعدها نام خانوادگی این
خانواده هم شد. وی پس از انجام تحصیلات ابتدایی و متوسطه وارد دانشکده افسری شد و به درجه افسری نائل گردید. برای آموزش فن خلبانی از طرف ارتش به اروپا اعزام شد و در مدرسه هوایی انگلستان و فرانسه، خلبانی آموخت. وی چندین بار دیگر هم برای تکمیل خلبانی به اروپا رفت. گیلانشاه یکی از عوامل مؤثر در کودتای ۲۸ مرداد بر علیه دولت دکتر مصدق بود.
· در شهریور ۱۳۲۰ فرماندهی هنگ هوایی خوزستان را بر عهده داشت. · فرمانده نیروی هوایی از ۱۶ شهریور ۱۳۲۶ تا ۱۰ فروردین ۱۳۲۷. · ریاست ستاد نیروی هوایی از ۱۶ بهمن ۱۳۳۰ تا ۱۲ اسفند ۱۳۳۱. · ریاست ستاد نیروی هوایی از ۲۹ اسفند ۱۳۳۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۳۶. در سمت ریاست نیروی هوایی با
شاه روابط نزدیکی یافت و از افسران نزدیک دربار گردید. حتی پس از کودتا و تصفیه ارتش، عناصر وابسطه به دربار و آمریکا مثل زاهدی، گیلانشاه و... تحت حمایت شاه مصون ماندند و به درجات عالی تر رسیدند. · ریاست دفتر نظامی دربار شاهنشاهی
ریاست فدراسیون فوتبال ایران
در دهه های ۲۰ تا ۳۰ مرسوم بود که از قدرت عناصر سیاسی و نظامی در خدمت ورزش بهره می گرفتند. گیلانشاه هم که یک فوتبالیست بود و سابقه او با بزرگترین بازیکنان نسل اول فوتبال به سال ها قبل برمی گشت. وی با تیم طوفان در سال ۱۳۱۴ قهرمانی را در مسابقه فوتبال باشگاه های تهران تجربه کرد و از قهرمان های تاریخ فوتبال ایران شمرده می شد. گیلانشاه در سال های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۱ رئیس فدراسیون فوتبال بود و هواپیماهای ارتش که کاروان اعزامی ایران را به بازی های آسیایی ۱۹۵۱ برد، با عنایت او در اختیار سازمان تربیت بدنی قرار داده شده بود. او از اولین عناصر ورزشی بود که به سیاست پیوست.
کودتای ۲۸ مرداد
گیلانشاه یکی از عوامل مؤثر در کودتا بر علیه دولت دکتر مصدق بود. او که در اول شهریور ۱۳۳۱ از طرف مصدق به همراه ۱۳۶ فرمانده دیگر بازنشسته شده بود، از این انفصال خدمت ناراحت گشت و بر علیه دکتر مصدق به فعالیت پرداخت. در نهم اسفند ۱۳۳۱ به همراه دیگر فرماندهان ناراضی به خانه مصدق حمله ور شدند و قصد
قتل وی را داشتند. هر چند در همان ایام دستور دستگیری وی به همراه دیگر از فرماندهان صادر شد. در کتاب «پنج روز رستاخیز ملت ایران» از افسرانی نام می برد که برای براندازی دولت مصدق، هم قسم شده بودند که گیلانشاه از جمله این افسران بود. افسران سلطنت طلب از طریق «کمیته نجات وطن» که
سرلشکر زاهدی رهبر آنان بود، افسرانی مثل سرلشکر گیلانشاه که دارای پست های حساس بودند جذب نموده و برای اجرای طرح کودتا، آنان را با خود هماهنگ کردند. در جریان کودتا علیه دکتر مصدق، سرلشکر گیلانشاه، الحاق افسران هوایی را به صف سلطنت طلبان را اعلام داشت. وی به علت اهداف خودپسندانه برای امریکا، زیان های زیادی متوجه افسران نیروی هوایی کرد. او که همراه عده دیگری از افسران از قبیل تیمسار شاه بختی و... در خیابان پاستور و اطراف کاخ سلطنتی اجتماع کرده بودند، مردم را تشویق به شعار دادن به سود شاه و علیه دکتر مصدق می کرد. در دوران دربدری سرلشکر زاهدی جزء چند نفری بود که در تمام مخفیگاه ها همراه زاهدی بود.
← اهدافش در کودتا
...
