طومار

لفة

نامه، دفتر، صحیفه، مکتوب دراز، نامه دراز، طامور
۱ - نامه کتاب . ۲ - دفتر صحیفه . ۳ - مکتوب نوشته دراز . ۴ - نوشته لوله کرده لوله کاغذ که نور دیده باشند جمع طوامیر . یا طومار مصری . قرطاس مصری که از برد ( لوخ ) و پاپیروس می ساختند . یا یک طومار . سخت دراز . یا یک طومار گفتن . روده درازی کردن . یا مثل طومار در هم پیچیدن . منهزم کردن فرار کردن .
نامه کتاب یا دفتر

[ معر - یو. ] (اِ. ) ۱ - نامه ، دفتر. ۲ - نوشتة دراز.

طومار. ( ع اِ ) قسمی خط عربی از نوع ثقال. ( ابن الندیم ). || نامه. ( منتهی الارب ) ( منتخب اللغات ). نامه دراز. ( تفلیسی ). ج ، طوامیر. || دفتر. ( منتهی الارب ). صحیفه. ( منتخب اللغات ). || کاغذ نوشته ، و امروز نوشته های لوله کرده را گویند. لوله کاغذ. لوله کاغذی و امثال آن که درنوردیده باشند. این کلمه یونانی است و آن را در مصر از پاپیروس می کرده اند و عرض آن بیش از بدستی و درازا گاه تا سی ذراع بوده است : ثم صاحت فی الدار یا جواری دواة وقرطاساً، و شمرت عن صاعدین کأنهما طومارا فضة، ثم حملت القلم و کبت. ( المحاسن و الاضداد جاحظ ص 207 ).
اگرچه اندر وقتی زمانه را دیدم
که باز کرد نیارم ز بیم طی طومار.آب خرد جوی و بدان آب شوی
خط بدی پاک زطومار خویش.صد سالت اگر ز مکر او گویم
خوانده نشود خطی ز طوماری.مر خرد را بعلم یاری ده
که خرد علم را خریدار است.
نیک و بد زو بدان پدید آید
که خرد چون سپید طومار است.طومار ندامت است طلع من
حرفی است هر آتشی ز طومارم.گرچه صد بار بازگردد یار
سوی او بازگرد چون طومار.هر یکی را تیغ و طوماری به دست
در هم افتادند چون پیلان مست.آسمانها مثل طوماری پیچیده خواهند شد. ( کتاب اشعیا 34:4 ). به اصطلاح ارباب دفاتر از عالم برات و مانند آن بود که درازی داشته باشد، طوامیر جمع، و اطلاق آن بر نامه و کتاب و دفتر مجاز است. ( آنندراج ). و رجوع به طامور شود.
- طومار تصرف ؛ کاغذی که رعایا و عمله و فعله محال جاگیر تصرف عمال را در آن نوشته میدهند تا به دست آویز آن زر منصرف را از آنها فهمیده بگیرند، و از همین عالم است طومار واصلات. ( آنندراج ).
- مثل طومار در هم پیچیدن ؛ منهزم کردن.
- یک طومار ؛ سخت دراز.
- یک طومار گفتن ؛بسیار گفتن.

١. مکتوب یا نامۀ بلند.
٢. [قدیمی] دفتر، صحیفه.
٣. [قدیمی] نامه.

طومار