زرنه

زرنه یکی از شهرهای تابعه شهرستان ایوان در استان ایلام در غرب ایران است.
فهرست بخش های ایران
زرنه از توابع شهرستان ایوان غرب و استان ایلام که از سال ۱۳۷۴ به عنوان تنها بخش شهرستان ایوان غرب می باشد.
در مورد نام زرنه دو دیدگاه وجود دارد، یکی اینکه، چون زمین هایی که در این منطقه وجود داشته از مرغوبیت و حاصلخیزی خاصی برخوردار بوده اند آن را با (زر) مقایسه کرده اند.نظریه دوم بر این اساس است که در گذشته مردمانی که در این منطقه ساکن بوده اند، زنی فرمانروایی آن ها را بر عهده داشته است که اسم او (زرینه) بوده است و بنابراین منطقه را از نام او گرفته اند (محمدی، آیت، ۱۳۷۶).
شرق شناس بریتانیایی سر هنری راولینسون که در سال ۱۸۳۶ میلادی به ایران سفر کرده و به این مناطق قدم نهاده است، در تحقیقات خود در کتاب (گذر از زهاب به خوزستان) ترجمه سکندر امان اللهی بهاروند عنوان می کند که:«در زرنه خرابه های شهری بزرگ نمایان است. در آنجا تپه ای است که من معتقدم محل یک قلعه بوده است که اندازه آن از آنچه در گیلان وجود دارد کوچکتر است. پایه های ساختمان ها که وسعتی در حدود ۸ کیلومتر را در بر می گیرد اکنون تقریباً با زمین هم سطح شده است. سه یا چهار ساختمان مجزا که از بقیه سالم تر هستند در حوالی تپه دیده می شوند که شامل تعداد زیادی راهروهای تنگ و گنبدی شکل اند و به نظر می رسد که در عصر پادشاهان ساسانی محل سکونت بوده اند. این بناها از نظر سبک معماری با خرابه های (بان زرده) قصرشیرین یکسان بوده و تردیدی ندارم که مربوط به یک زمان هستند. به هر حال تپه و مجموع ساختمان ها بسیار قدیمی می باشند. در یکی از آن ها مقدار زیادی آجر از عهد کیانیان پیدا شده و ظاهر بقیه می رساند که باید در گذشته ای دور ساخته شده باشند.»همچنین راولینسون عنوان می کند: «چنین به نظر می رسد که جلگه آریوخ قدیم ترین نام برای این منطقه بوده و از آن جاست که عیلامی ها به کمک پادشاه آشور به نینوا شتافتند. من معتقدم که پایتخت آن همان زرنه است که خرابه های آنرا شرح دادم زیرا این مطلب را دریافته ام که تا پیش از قرن سیزدهم میلادی اینجا به نام اریوحان مرکز ایالت ماه سبدان شهرت داشته است. همچنین فکر می کنم که محل (حره) مربوط به دوره اسارت (یهودیان) را باید در همین حوالی جستجو نمود و باز بدون شک اینجا همان محلی است که بنیامین تودله از آن به عنوان آرین یاد می کند و می گوید در حدود ۲۰۰۰۰ خانوار یهودی در آنجا مستقر بوده اند».

زَرْنِه
شهری در استان ایلام، شهرستان ایوان، و مرکز اداری بخش زَرِنه، با ارتفاع ۱۱۵۰ متر. در منطقه ای کوهستانی در ۳۹کیلومتری شمال غربی ایلام و ۱۷کیلومتری شمال غربی ایوان، سر راه ایلام به گیلان غرب و قصرشیرین، قرار دارد. اقلیم آن معتدل و نیمه خشک و جمعیت آن ۲,۹۲۶ نفر است (۱۳۸۵).