دیافراگم

دیافراگم در دوربین عکاسی به تیغه هایی گفته می شود که درون لنز قرار گرفته اند و با گشاد و تنگ شدن، میزان عبور نور را از روزنه میانی آن ها که به آن اپرچر گفته می شود، کنترل می کنند. این تیغه ها که به طور معمول ۶ تا ۹ عدد هستند، طوری طراحی شده اند که با بازشدن، میزان نور را زیاد و با تنگ شدن، میزان نور را کم می کنند. بسیاری از دیافراگم ها مانند عنبیه و اپرچر همچون مردمک چشم کوچک و بزرگ یا تنگ و گشاد می شوند و با این عمل نور کمتر یا بیشتری به درون دوربین راه می یابد.
شفائیه، هادی (۱۳۷۲)، فن و هنر عکاسی، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی
میزان بازبودن این روزنه توسط عددهایی تعریف می شود که از تقسیم فاصله کانونی بر قطر مؤثر لنز به دست می آید.پله های کامل عدد دیافراگم در عکاسی به صورت زیر می باشد:۱.۴-۲-۲.۸-۴-۵.۶-۸-۱۱-۱۶-۲۲-۳۲-۴۵
به طور مثال، اگر فاصله کانونی یک لنز قرار گرفته بر روی یک سنسور ۳۵ میلی متری، ۵۰ میلی متر باشد و دیافراگم لنز بر روی ۲ تنظیم شده باشد، قطر روزنه ایجاد شده توسط تیغه ها (که به آن ها دیافراگم گفته می شود)، ۲۵ میلی متر خواهد بود. اگر دیافراگم لنز بر روی عدد ۸ قرار گرفته باشد، قطر روزنه ۶.۲۵ میلی متر خواهد بود. این اعداد از تقسیم فاصله کانونی بر اپرچر به دست می آید و هرچه اپرچر کوچکتر باشد، قطر روزنه یا اپرچر بیشتر خواهد بود. به این دلیل است که اپرچر کوچکتر باعث باز شدن روزنه و اپرچر بزرگتر، باعث تنگ شدن روزنه می شود.
با گشاد و تنگ کردن این روزنه، نه تنها میزان ورودی نور به درون دوربین تغییر می یابد، بلکه عمق میدان نیز تغییر پیدا خواهد کرد. هرچه عدد دیافراگم، کوچکتر باشد، مساحت روزنه افزایش پیدا خواهد کرد و هرچه این مساحت بیشتر باشد، عمق میدان کمتر خواهد بود. به طور مثال، عمق میدان با f/22 بسیار بیشتر از عمق میدان با f/2.8 خواهد بود.

دیافْراگم
دریچۀ، عنبیه شکل، تعبیه شده در پشت عدسی دوربین فیلم برداری و عکاسی که مدت زمان عبور نور از عدسی به فیلم خام را تنظیم می کند.