ابن تیمیه

احمد بن عبدالحلیم بن تیمیه معروف به ابن تیمیه (۲۲ ژانویه ۱۲۶۳ / ۲ بهمن ۶۴۱ در حران - ۲۸ سپتامبر ۱۳۲۸ / ۵ مهر ۷۰۷ در دمشق) عالم الهیات، حدیث و فقه، منطق دان و اخترشناس بود.
• «هرگاه قلب طعم و مزه عبادت خداوند و اخلاص در اعمال برای خداوند را چشید، هیچ چیز جای این طعم را برای قلب پر نمی کند.»الفتاوی ۱۰/۱۸۷• «شکی نیست که جهاد و برپا خواستن در برابر کسانی که با پیامبران مخالفت ورزیده اند از بالاترین اعمالی است که الله تعالی به ما دستور داده به وسیله آن به او تقرب بجوییم اما باید جهاد شرعی را که خداوند و رسولش به آن امر نموده اند از جهاد بدعی تشخیص بدهیم، و اهل گمراهی کسانی هستند که در پیروی از شیطان جهاد می کنند و گمان می کنند در پیروی از رحمان جهاد می کنند مانند خوارج و امثال آنها که با اهل اسلام جهاد می کنند.»الرد علی الاخنائی• «کفر و بدعت با هم ازدواج کردند، زیان و خسران دنیا و آخرت از دامن آن دو متولد شد.• «شیطان بدعت را بیش از گناه دوست دارد، زیرا بدعت دشمن دین است و اهل بدعت حاضر به توبه و برگشت از آن نیستند و به چیزی ارزش و اعتبار می دهند که خداوند و رسول اش آن را رد و بی ارزش ساخته اند و چیزی را دوست می دارند که دشمن الله است و از چیزی بیزارند که الله آن را دوست می دارد، چیزی را ثابت می کنند که خداوند آن را نفی و به نفی چیزی می پردازد که خداوند آن را اثبات کرده است.»مدارج السالکین، ۲۲۲ / ۱ – ۲۲۳• «اگر نور نبوت از مردم جدا شود: در تاریکی فتنه قرار می گیرند، بدعت ها و گناهان به وجود می آیند و بین مردم شر واقع می شود.»الفتاوی ۱۷/۳۱۰• «اعتقاد را از من حتی از بزرگتر از من مگیرید بلکه از: الله و رسولش و آنچه گذشتگان امت بر آن اجماع نموده اند بگیرید.»• «هرکه حق را نپذیرد خداوند او را به پذیرش باطل مبتلا می کند.»• «همانگونه که از اصول اهل سنت تکفیر نکردن فرد به سبب گناه است. هیچ کس را نیز به دلیل ارتکاب بدعت تکفیر نمی کنند.»الفتاوی ۳/۳۵۲• «و حسین که خداوند او را با شهادت در این روز گرامی داشت، و خوار کرد کسی که او را به قتل رسانید یا کسی که در کشتنش کمک کرد یا راضی به قتلش بود و برای اوست اسوهٔ نیک، به سبب سبقتش از میان شهیدان. به راستی او و برادرش سروران جوانان بهشت هستند که به آن دو در بزرگداشت عزت اسلام از هجرت و صبر و آزار در راه خداوند نرسید، آنچه به اهل بیتش رسید، پس خداوند متعال آن دو را با شهادت گرامی داشت کرامتشان را کامل گردانید و بر درجاتشان افزون کرد، به راستی که قتل حسین مصیبتی بزرگ است.»• «و دربارهٔ موقف نجف، اهل معرفت متفق هستند که آن مزارِ علی نیست، بلکه می گویند: قبر مغیره بن شعبه است، و هیچ کس از این قبر به نام علی یاد نکرده و از اکثر مسلمانان - اهل بیت، شیعه، دیگران و فرانروایان کوفه - بیش از سیصدسال کسی متوجه این مکان نبوده است. تا حکومت آل بویه که این مکان را -پس از سیصد سال و فوت علی - زیارتگاه کرده و حکایتی روایت کرده اند: هارون این مکان را پیدا می کند که هیچ برهانی برای اثبات آن نیست.»مقتل علی بن ابی طالب و الحسین• «اصلاح قلب به وسیله عدل است و فساد آن به وسیله ظلم، پس هرگاه بنده به خود ظل کند خود شخص ظالم و مظلوم است.»• «مردم نزاعاتشان حل نمی شود مگر به وسیله کتابی که از آسمان فرستاده شده است، و چنانچه برای قضاوت به عقلهایشان مراجعه کنند پس برای هرکس عقلی هست.»• «خردمند کسی نیست که خیر را از شر تمییز می دهد، بلکه خردمند کسی یست که بهترین خیرها (خیرِ خیرها) و بدترین شرها (شرِّ شرها) را می شناسد.»• «هرکس بدانچه می داند عمل کند، خداوند آنچه را نمی داند به او خواهد آموخت»• «عوام می گویند: ارزش هرکس به آنچیزی ست که می سازد، خواص می گویند: ارزش هرکس به آنچیزی ست که طلب می کند»• «هنگامی که قلب سخت شود، چشم ها خشک می شوند.»• «آتش برای ذوب کردن قلب های سخت ساخته شده است.»• «در دنیا بهشتی ست که هرکس وارد آن شود، وارد بهشت آخرت نخواهد شد.»• «از دست دادن وقت بدتر از مرگ است؛ چراکه از دست دادن وقت تو را از خداوند می بُرَد و جهان آخرت و مرگ تو را از دنیا و اهل آن می بُرد.»• «زهد در ترک آن چیزی ست که سودی برای آخرت ندارد.»• «هر کس به ابن تیمیه شیخ الاسلام بگوید، کافر است.»• «در جامعه اسلامی، بعضی ها می گویند که ابن تیمیه قائل به تجسیم است، بعضی ها می گویند ملحد و زندیق است، بعضی ها می گویند منافق است.»• «مسلمانان و علمای اسلام، بعضی می گویند او ملحد و بی دین و برخی می گویند منافق است.»• «قاضی شافعی دمشق دستور داد که در دمشق اعلام کنند: هر کس معتقد به عقاید ابن تیمیّه باشد، خون و مالش حلال است.»• «خدا او را خوار و گمراه و کور و کر کرده است.»ابن حجر مکی• «در دمشق یکی از بزرگان فقهای حنبلی به نام ابن تیمیّه را دیدم که در فنون مختلف سخن می گوید، ولی عقل او سالم نبود.»• «ابن تیمیّه ای را که دریای علم توصیف می کنند، برخی از پیشوایان، او را زندیق می شمارند. علّت گفتار بعضی از پیشوایان هم این است که تمام آثار علمی ابن تیمیّه را بررسی کرده و به اعتقاد صحیحی برنخورده اند؛ مگر این که وی در موارد متعدّد برخی از مسلمانان را تکفیر می کند و برخی دیگر را گمراه می داند. با این که کتاب های وی آمیخته به تشبیه حقّ به مخلوقات و تجسیم ذات باری تعالی و هم چنین جسارت به ساحت مقدّس رسول اکرم و شیخین و تکفیر عبداللّه بن عباس است.»• «ابن تیمیّه گفته است: هر کس به مرده و یا فرد دور از نظر استغاثه کند … ظالم، گمراه و مشرک است. از این سخن ابن تیمیّه، بدن انسان می لرزد، این سخن، پیش از زندیق حرّان، ابن تیمیّه از دهان کسی در هیچ زمان و هیچ مکانی بیرون نیامده است. این زندیق نادان و خشک، داستان عمر را وسیله ای برای رسیدن به نیّت ناپاکش در بی اعتنایی به ساحت حضرت رسول اکرم، سیّد اوّلین و آخرین، قرار داده و با این سخنان بی اساس، مقام و منزلت آن حضرت را در دنیا پایین آورده است و مدّعی شده است که حرمت و رسالت آن بزرگوار پس از رحلت از بین رفته است. این عقیده به یقین کفر و در واقع زندقه و نفاق است.»حصنی دمشقی• «او در پوشش پیروی از کتاب و سنّت، در عقاید اسلامی بدعت گذاشت و ارکان اسلام را درهم شکست. او با اتّفاق مسلمانان به مخالفت برخاست و سخنی گفت که لازمه آن جسمانی بودن خدا و مرکّب بودن ذات اوست، تا آن جا که ازلی بودن عالَم را ملتزم شد و با این سخنان حتّی از ۷۳ فرقه نیز بیرون رفت»سُبْکی• «ای بیچاره! آنان که از تو متابعت می کنند در پرتگاه زندقه و کفر و نابودی قرار دارند … نه این است که عمده پیروان تو عقب مانده، گوشه گیر، سبک عقل، عوام، دروغ گو، کودن، بیگانه، فرومایه، مکّار، خشک، ظاهر الصلاح و فاقد فهم هستند. اگر سخن مرا قبول نداری آنان را امتحان کن و با مقیاس عدالت بسنج… گمان نمی کنم تو سخن مرا قبول کنی! و به نصیحت های من گوش فرا دهی! تو با من که دوستت هستم این چنین برخورد می کنی پس با دشمنانت چه خواهی کرد؟ به خدا سوگند، در میان دشمنانت، افراد صالح و شایسته و عاقل و دانشور فراوانند، چنان که در میان دوستان تو افراد آلوده، دروغ گو، نادان و بی عار زیاد به چشم می خورند.»

[ویکی فقه] ابن تَیْمیّه ، تقی الدین ابوالعباس احمد بن شهاب الدین عبدالحلیم ابن مجدالدین عبدالسلام بن عبدالله بن ابی القاسم محمد بن الخضر بن محمد بن الخضر الحرانی الدمشقی الحنبلی ، از مشاهیر علمای اسلام (ولادت: دوشنبه ۱۰ ربیع الاول ۶۶۱ - وفات: شب دوشنبه ۲۰ ذیقعده ۷۲۸ق /۲۲ ژانویه ۱۲۶۳-۲۶ سپتامبر ۱۳۲۸م )این مقاله در صدد دفاع از این فرد نیست، بلکه با توجه به مستندات تاریخی به زوایای مختلف زندگی این فرد و رفتار و کردار او پرداخته است.
ابن تیمیه یکی از شخصیت های برجسته اسلام است که در اندیشه دینی و معنوی عصر خود و اعصار بعد از خود اثر بسیار مهمی داشته و از افراد معدود بحث انگیز و مورد مناقشه در سرتاسر قرون بعد از زمان خویش بوده است .حیات علمی و اجتماعی و سیاسی او سرشار از مقاومت و مبارزات سرسختانه در برابر مخالفان است .او زندگی ساده ای داشت و برادرش مسئول تأمین مخارج زندگی وی بود .ابن تیمیه در زمانی که رعب و وحشت مغول هنوز بر سراسر عالم اسلام مستولی بود، به پاخاست و مسلمانان را به پایداری در برابر مغولان و جنگ با آنان فرا خواند.اهمیت این عمل او تا آن جاست که می توان گفت : وی در پیروزی ممالیک مصر بر سپاهیان مغول سهمی بزرگ داشته است ، و از این حیث می توان او را عالم دینی کم نظیری در جهان اسلام به شمار آورد.
← محل تولد
از خانواده ابن تیمیه در حران در قرن ۶ و ۷ق /۱۲ و ۱۳م افراد برجسته ای در مذهب حنبلی شهرت یافته اند.
← محمد بن خضر
تقی الدین ابن تیمیه پرورش علمی و دینی خود را ابتدا در محیط علمای حنبلی دمشق تکمیل کرد.از شیوخ او می توان ابن عبدالدائم ، علی بن احمد بن عبدالدائم بن نعمة المقدسی الحنبلی (د ۶۹۹ق / ۱۳۰۰م )، مجد بن عساکر (د ۶۶۹ق /۱۲۷۱م )، یحیی بن الصیرفی (د ۶۹۶ق )، قاسم اربلی (د ۶۸۰ق )، و ابن ابی الیسر (د ۶۷۲ق /۱۲۷۳م )، شمس الدین ابوالفرج عبدالرحمان بن ابی عمر محمد بن احمد بن محمد ابن قدامة المقدسی الحنبلی (د ۶۸۲ق )، مسلم بن علان شمس الدین ابوالغنائم دمشقی (۶۸۰ق )، ابراهیم بن الدرجی (د ۶۸۱ق )، زین الدین ابن المنجا ابوالبرکات تنوخی حنبلی (د ۶۹۵ق ) و دیگران را نام برد.
جایگاه علمی
...